• Buradasın

    Usuli kazanılmış hak nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Usuli kazanılmış hak, bir davada mahkemenin veya tarafların yaptığı bir usul işlemi sonucunda, taraflardan biri lehine doğan ve uyulması zorunlu olan haktır 135.
    Usuli kazanılmış hak şu durumlarda doğar:
    • Mahkemenin bozma kararına uyması 134. İlk derece mahkemesi, Yargıtay'ın bozma kararına uyduğunda, bozma kararı lehine olan taraf için usuli kazanılmış hak doğar 134.
    • Bilirkişi raporuna itiraz edilmemesi 2. Taraflardan biri bilirkişi raporuna itiraz etmezse, diğer taraf lehine usuli kazanılmış hak oluşur 2.
    Usuli kazanılmış hakkın istisnaları şunlardır:
    • görev konusu 15;
    • hak düşürücü süre 15;
    • kesin hüküm itirazı 15;
    • harç 15;
    • maddi hataya dayanan bozma kararları 15.
    Usuli kazanılmış hak, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş ve doktrinde kabul görmüş bir ilkedir 135.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. jurix.com.tr
        1
      2. ihtisashukuk.com
        2
      3. yargi.calismatoplum.org
        3
      4. turkhukuksitesi.com
        4
      5. actiodergi.com
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Kazanılmış hak hangi hallerde korunmaz?

    Kazanılmış hak, belirli hallerde korunmayabilir: 1. Ayırt etme gücü bulunmayan kişilerin fiilleri: Ayırt etme gücü bulunmayan kişilerin devren hak kazanması durumunda, iyiniyet korunmaz. 2. Çalınmış malın temliki: Çalınan bir malın devri halinde, gerçek malik iyiniyetli olsa bile hak kazanır. 3. Gasp edilen mal: Bir kimsenin malvarlığından bir şey gaspedilmişse, ne malı gaspeden ve ne de ondan devir alan kişi, iyiniyetli olsa bile hak kazanamaz. 4. Kamu düzenine aykırılık: Kazanılmış hakkın dayanağı olan idari işlem, kamu düzenine aykırı ise korunmaz. 5. Hukuka aykırı işlemler: Hukuka aykırı bir şekilde tesis edilen idari işlemler geri alınabilir ve bu işlemlere dayalı kazanılmış haklar korunmaz.
    5 kaynak

    Kazanılmış hak ve usuli müktesep hak aynı şey mi?

    Kazanılmış hak ve usuli müktesep hak aynı anlama gelir. Usuli müktesep hak, bir davada, mahkemenin veya tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine (diğeri aleyhine) doğmuş ve kendine uyulması zorunlu olan hakkı ifade eder. Kazanılmış hak ise, tüm yönleri ve sonuçları ile kesin olarak elde edilen hak olarak tanımlanır.
    5 kaynak

    Ceza hukukunda kazanılmış hak nedir?

    Ceza hukukunda kazanılmış hak, sanığın lehine sonuç doğuran bir hükümden, aleyhte başvuru olmaksızın yoksun bırakılmasını önlemeye yönelik anayasal düzeyde güvence sağlayan bir ilkedir. Kazanılmış hak, ortaya çıkması anında hukuka uygun olarak tamamlanmış, böylece kişiye özgü, lehte sonuçlar doğurmuş, sonradan hukuk kurallarındaki değişiklik veya işlemin geri alınması gibi nedenlere rağmen, hukuk düzeni tarafından korunma altında kalan hak anlamına gelmektedir. Kazanılmış hakkın bazı özellikleri: Kesin hükümle elde edilir. Geri alınamaz. Cezanın tür ve miktarıyla sınırlıdır. Kazanılmış hak ilkesi, ceza muhakemesinde, özellikle temyiz veya istinaf sürecinde, daha önce sanık lehine verilmiş kararların sanık aleyhine değiştirilememesini sağlar.
    5 kaynak

    Usuli kazanılmış hak istinaf başvurusu yapılmamış olması ne demek?

    Usuli kazanılmış hak, istinaf başvurusu yapılmamış olması durumunda, ilk derece mahkemesinin kararının kesinleşmesi ve bu karar üzerinde herhangi bir değişiklik yapılamaması anlamına gelir. İstinaf başvurusu için belirlenen süre içinde başvuru yapılmadığında, mahkeme kararı kesinleşir ve temyiz yolu kapanır.
    5 kaynak

    Bozma kararına uyulduktan sonra usuli kazanılmış hak doğar mı?

    Evet, bozma kararına uyulduktan sonra usuli kazanılmış hak doğar. Usuli kazanılmış hak, mahkemenin Yargıtay'ın bozma kararına uyması ile birlikte, bozma kararı lehine olan taraf yararına ortaya çıkar ve bu durum, mahkemenin bozma kararında belirtilen esaslar doğrultusunda işlem yapması ve karar vermesi zorunluluğunu doğurur.
    5 kaynak

    Usul ve maddi hukukta hüküm arasındaki fark nedir?

    Usul ve maddi hukukta hüküm arasındaki fark şu şekilde özetlenebilir: - Maddi hukuk, insanların hak ve yükümlülüklerini, hukuki durumlarını ve birbirleriyle olan ilişkilerini düzenleyen kuralları içerir. - Usul hukuku ise, maddi hukukun uygulanma şeklini, yani davanın nasıl açılacağını, hangi delillerin sunulacağını, yargılamanın nasıl yapılacağını ve mahkemenin davaları nasıl görüp karar vereceğini belirler.
    5 kaynak

    İstinafa başvuru yapılmaması usuli kazanılmış hakkı etkiler mi?

    Evet, istinafa başvuru yapılmaması usuli kazanılmış hakkı etkiler. İlk derece mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunda bulunmayan tarafın, Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyiz hakkı bulunmamaktadır. Bu nedenle, istinafa başvuru yapılmaması, kararın kesinleşmesine ve usuli kazanılmış hakkın oluşmasına yol açar.
    5 kaynak