• Buradasın

    Usuli kazanılmış hak nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Usuli kazanılmış hak, bir davada mahkemenin veya tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hak olarak tanımlanır 12.
    Bu hak için gerekli koşullar şunlardır:
    1. Açılmış bir dava: Usuli kazanılmış hak, ancak açılmış bir davada ortaya çıkabilir 1.
    2. Usul işlemi: Taraflardan birinin veya mahkemenin resen yaptığı bir usul işlemi 1.
    3. Sonuç: Bu işlem sonucunda davanın taraflarından birinin lehine bir sonuç doğması 1.
    Usuli kazanılmış hak, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla geliştirilmiştir 24.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    İstinafa başvuru yapılmaması usuli kazanılmış hakkı etkiler mi?

    Evet, istinafa başvuru yapılmaması usuli kazanılmış hakkı etkiler. İlk derece mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunda bulunmayan tarafın, Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyiz hakkı bulunmamaktadır. Bu nedenle, istinafa başvuru yapılmaması, kararın kesinleşmesine ve usuli kazanılmış hakkın oluşmasına yol açar.

    Usuli kazanılmış hak istinaf başvurusu yapılmamış olması ne demek?

    Usuli kazanılmış hak, istinaf başvurusu yapılmamış olması durumunda, ilk derece mahkemesinin kararının kesinleşmesi ve bu karar üzerinde herhangi bir değişiklik yapılamaması anlamına gelir. İstinaf başvurusu için belirlenen süre içinde başvuru yapılmadığında, mahkeme kararı kesinleşir ve temyiz yolu kapanır.

    Kazanılmış hak ve usuli müktesep hak aynı şey mi?

    Kazanılmış hak ve usuli müktesep hak kavramları benzer anlamlara sahip olsa da, tam olarak aynı şey değildir. Kazanılmış hak, yürürlükteki hukuk kurallarına göre hak sahibinin bütün sonuçlarıyla elde ettiği, kazandığı ve sonuçlarını doğurmaya başlamış haklardır. Usuli müktesep hak ise, bir davada mahkemenin veya tarafların yaptığı bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine (diğeri aleyhine) doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakka denir.

    Usul ve maddi hukukta hüküm arasındaki fark nedir?

    Usul ve maddi hukukta hüküm arasındaki fark şu şekilde özetlenebilir: - Maddi hukuk, insanların hak ve yükümlülüklerini, hukuki durumlarını ve birbirleriyle olan ilişkilerini düzenleyen kuralları içerir. - Usul hukuku ise, maddi hukukun uygulanma şeklini, yani davanın nasıl açılacağını, hangi delillerin sunulacağını, yargılamanın nasıl yapılacağını ve mahkemenin davaları nasıl görüp karar vereceğini belirler.

    Bozma kararına uyulduktan sonra usuli kazanılmış hak doğar mı?

    Evet, bozma kararına uyulduktan sonra usuli kazanılmış hak doğar. Usuli kazanılmış hak, mahkemenin Yargıtay'ın bozma kararına uyması ile birlikte, bozma kararı lehine olan taraf yararına ortaya çıkar ve bu durum, mahkemenin bozma kararında belirtilen esaslar doğrultusunda işlem yapması ve karar vermesi zorunluluğunu doğurur.

    Ceza hukukunda kazanılmış hak nedir?

    Ceza hukukunda kazanılmış hak, bir kişinin kanunlar tarafından tanınan haklarını kullanırken, bu fiillerinin suç olarak değerlendirilemeyeceğini ve cezai sorumluluk doğurmayacağını ifade eder. Bu ilke, Türk Ceza Kanunu'nun 24. maddesinde düzenlenmiştir ve şu şekilde özetlenebilir: "Hakkını kullanan kimseye ceza verilmez". Kazanılmış hak, aynı zamanda hukukun temel ilkelerinden biri olarak, bireylerin geçmişte hukuka uygun şekilde edindikleri hakların, sonradan yürürlüğe giren düzenlemelerle ortadan kaldırılamayacağını da ifade eder.

    Kazanılmış hak hangi hallerde korunmaz?

    Kazanılmış hak, belirli hallerde korunmayabilir: 1. Ayırt etme gücü bulunmayan kişilerin fiilleri: Ayırt etme gücü bulunmayan kişilerin devren hak kazanması durumunda, iyiniyet korunmaz. 2. Çalınmış malın temliki: Çalınan bir malın devri halinde, gerçek malik iyiniyetli olsa bile hak kazanır. 3. Gasp edilen mal: Bir kimsenin malvarlığından bir şey gaspedilmişse, ne malı gaspeden ve ne de ondan devir alan kişi, iyiniyetli olsa bile hak kazanamaz. 4. Kamu düzenine aykırılık: Kazanılmış hakkın dayanağı olan idari işlem, kamu düzenine aykırı ise korunmaz. 5. Hukuka aykırı işlemler: Hukuka aykırı bir şekilde tesis edilen idari işlemler geri alınabilir ve bu işlemlere dayalı kazanılmış haklar korunmaz.