İspat yükü, belirli durumlarda tersine çevrilebilir. Bu durum genellikle kanuni karineler aracılığıyla gerçekleşir. Bazı örnekler: Ceza muhakemesi: Suç isnadı altındaki kişinin, işlemiş olduğu suçu ispat etmesi beklenmez; ancak kanun koyucu, bazı durumlarda bu yükümlülüğü tersine çevirebilir. Hukuk muhakemesi: Türk Medeni Kanunu'nun 6. maddesi, kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her bir tarafın hakkını dayandırdığı olguları ispatla yükümlü olduğunu belirtir. Borç hukuku: Türk Borçlar Kanunu'nun 112. maddesi, bir borca aykırı davranışın varlığı iddiasıyla tazminat isteyen kişinin, borçlunun kusurunu ispatla yükümlü olmadığını, aksine borçlunun kusursuz olduğunu ispatlaması gerektiğini belirtir.