• Buradasın

    İptal davası ve somut norm denetimi arasındaki fark nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    İptal davası ve somut norm denetimi arasındaki temel farklar şunlardır:
    1. Kapsam: İptal davası, genel nitelikte bir kanun veya hükmün Anayasa’ya uygunluğunu denetlerken, somut norm denetimi sadece belirli bir davada uygulanacak olan kanun hükmünün denetlenmesini amaçlar 12.
    2. Başvuran Kişiler: İptal davası, Cumhurbaşkanı, milletvekilleri veya belirli yetkililer tarafından açılabilirken, somut norm denetimi, herhangi bir dava sürecinde mahkemeye başvuran taraflardan birinin iddiası üzerine veya mahkemenin kendi inisiyatifiyle başlatılabilir 13.
    3. Kararların Etkisi: İptal davasında verilen kararlar, geçmişe dönük olarak da etkili olabilirken, somut norm denetiminde verilen kararlar genellikle ileriye dönük olarak sonuç doğurur ve sadece davaya konu olan hükmü etkiler 13.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    İdarenin takdir yetkisini kimler denetleyebilir?

    İdarenin takdir yetkisi, yargı mercileri tarafından denetlenebilir. Yargı organları, idarenin takdir yetkisini kullanırken: Yetki, şekil, sebep, konu ve maksat unsurlarını denetler. Hukuka uygunluk denetimi yapar, ancak yerindelik denetimi yapamaz. Danıştay, idarenin takdir yetkisini hukuka ve yasanın amacına uygun olup olmadığını denetleyebilir. Ayrıca, idare takdir yetkisini kullanırken anayasal ilkelere uymak zorundadır ve bu ilkelere aykırı davranışlar yargısal denetime tabidir.

    İptal davası nedir?

    İptal davası, idari işlemlerin hukuka uygunluğunun yargı yoluyla denetimini sağlayan bir dava türüdür. İptal davasının bazı özellikleri: Konusu: İdari işlemlerdir. Amacı: İdare organlarının hukuka uygunluk karinesinden yararlanarak yapmış oldukları idari işlemlerin "hukuka uygunluk karinesini" çürütmektir. Açma süresi: İdari işlemin tebliğinden itibaren 60 gündür. Görevli mahkemeler: İdare mahkemesi, vergi mahkemesi ve Danıştay'dır. Sonuç: İdari işlem, bütün hüküm ve sonuçlarıyla birlikte hukuk sisteminden silinir. İptal davası, yalnızca idari işlemin ortadan kaldırılması amacıyla açılır; zararların karşılanması için tam yargı davası açılması gerekir.

    Anayasa Mahkemesi somut norm denetiminde hangi ilkelere göre karar verir?

    Anayasa Mahkemesi, somut norm denetiminde aşağıdaki ilkelere göre karar verir: Görülmekte olan dava ilkesi. Ciddi aykırılık şüphesi ilkesi. Mahkemenin başvurusu ilkesi. Yargılamanın durdurulması ilkesi. Anayasa Mahkemesi, somut norm denetimi sonucunda "ret" ya da "iptal" kararı verebilir.

    Somut norm denetimi iptal davası nedir?

    Somut norm denetimi (itiraz yolu) ve iptal davası, anayasa yargısında iki farklı denetim yolunu ifade eder. Somut norm denetimi, bir davaya bakmakta olan mahkemenin, o davada uygulayacağı kanun hükmünün anayasaya aykırı olduğu iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne başvurması sürecidir. İptal davası (soyut norm denetimi) ise, anayasada özel olarak belirtilen kişi, organ veya teşkilatların, yasama organı tarafından kabul edilip resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş olan bir kanunun anayasaya aykırı olduğu iddiası ile Anayasa Mahkemesi'ne başvurması ile başlatılan denetim biçimidir.

    Anayasa Mahkemesi somut norm denetiminde hangi davalara bakar?

    Anayasa Mahkemesi, somut norm denetimi (itiraz yolu) kapsamında şu davalara bakar: Görülmekte olan davalar. Mahkemenin başvurusu. Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleri. Anayasa Mahkemesi, somut norm denetimi sonucunda “ret” ya da “iptal” kararı verebilir.

    İdari işlemlerin hukuka aykırılığının yaptırımları nelerdir?

    İdari işlemlerin hukuka aykırılığının yaptırımları şunlardır: 1. İptal Davası: İdari işlemin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle, ilgili idari işlemin iptali için iptal davası açılabilir. 2. Tam Yargı Davası: İdari yaptırım sonucunda maddi veya manevi zarar gören kişiler, bu zararlarının tazmini amacıyla tam yargı davası açabilirler. 3. İdari Başvuru: İdari yaptırımlara karşı, yaptırımı uygulayan idari makama veya üst idareye başvurarak kararın tekrar incelenmesini talep etme yolu olan idari başvuru yapılabilir. 4. Arabuluculuk ve Uzlaşma: Bazı idari yaptırımlar, arabuluculuk veya uzlaşma yoluyla çözüme kavuşturulabilir. Bu yaptırımlar, idarenin hukuka uygun hareket etmesini ve bireylerin haklarının korunmasını sağlar.

    Somut ve soyut norm denetimi ne zaman yapılır?

    Somut ve soyut norm denetimi farklı durumlarda yapılır: 1. Soyut Norm Denetimi: Bir yasanın veya düzenleyici işlemin uygulamaya konulmadan önce veya doğrudan bir sorun yaratmadan önce anayasaya uygun olup olmadığının denetlenmesidir. 2. Somut Norm Denetimi: Bir davaya bakan mahkemenin, uygulanacak yasa veya düzenleyici işlemin anayasaya aykırılığı konusunda tereddüt yaşaması durumunda, Anayasa Mahkemesi'ne başvurmasıdır.