• Buradasın

    Hıyanet-i Vataniye Kanunu ve İstiklal Mahkemeleri neden çıkarılmıştır?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Hıyanet-i Vataniye Kanunu ve İstiklal Mahkemeleri'nin çıkarılma nedenleri şunlardır:
    • Hıyanet-i Vataniye Kanunu:
      • Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) otoritesini güçlendirmek 23.
      • TBMM aleyhinde propaganda yapanları ve isyan çıkaranları cezalandırmak 13.
      • Savaştan kaçanları yakalamak 3.
      • Türk ordusuna ait silah ve cephaneliği çalanları yargılamak 3.
    • İstiklal Mahkemeleri:
      • Hıyanet-i Vataniye Kanunu'nun uygulanmasını sağlamak 1.
      • Ayaklanmaları bastırmak ve ülkede barış ortamı sağlamak 3.
      • Kurtuluş Savaşı sırasında düşman ordularıyla anlaşmaya varan ve vatana ihanet suçunu teşvik eden çete üyelerini yakalamak 3.
    Bu kanunlar, Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasında ve cumhuriyetin ilanına zemin hazırlanmasında önemli rol oynamıştır 3.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. otuken.com.tr
        1
      2. turkoloji.cu.edu.tr
        2
      3. tr.wikipedia.org
        3
      4. dergipark.org.tr
        4
      5. ogmmateryal.eba.gov.tr
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    İstiklal Mahkemeleri hangi olay sonrası kurulmuştur ve nasıl uygulanmıştır?

    İstiklal Mahkemeleri, Kurtuluş Savaşı sırasında asker kaçaklarını önlemek, cephe gerisinde kamu düzenini ve güvenliğini sağlamak amacıyla 18 Eylül 1920 tarihinde kurulmuştur. Uygulama şekli: Üyeler: Meclis üyelerinden seçilmişlerdir. Yetkiler: Kararlar kesin olup derhal infaz edilir, temyiz hakkı yoktur. Sanıkların Savunması: Sanıklar mahkemede kendi savunmalarını kendileri yapmak zorundaydı. Genişletilmiş Yetkiler: Zamanla vatana ihanet, casusluk, yolsuzluk gibi suçları da kapsamaya başlamıştır. Cumhuriyet döneminde ise bu mahkemeler, siyasal iktidarın politikalarına karşı gelen eleştirileri bastırmak amacıyla kullanılmıştır.
    5 kaynak

    Ayaklanmalara karşı İstiklal Mahkemeleri neden kuruldu?

    İstiklal Mahkemeleri, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında ve sonrasında ayaklanmaları, asker kaçaklarını, casusları ve bağımsızlık hareketini engelleme amacıyla propaganda yapanları yargılamak için kuruldu. Kurtuluş Savaşı sırasında (1920-1922) kurulan İstiklal Mahkemelerinin bazı amaçları: Cephe gerisinde kamu düzenini ve güvenliği sağlamak. Asker kaçaklarını önleyerek orduyu güçlendirmek. Cumhuriyet döneminde (1923-1927) kurulan İstiklal Mahkemelerinin bazı amaçları: Siyasal iktidarın politikalarına karşı gelen ağır eleştirileri bastırmak. Devrimlerin başarıya ulaşması için her türlü muhalefeti susturmak.
    5 kaynak

    Hıyanet-i Vataniye Kanunu maddeleri nelerdir?

    Hıyanet-i Vataniye Kanunu'nun bazı maddeleri: Madde 1: "Makamı muallâ-yı hilâfet ve saltanatı ve memalik-i mahrusâ-i şahaneyi yed-i ecanipten tahlis ve taarruzatı def-i maksadına ma’tuf olarak teşekkül eden Büyük Millet Meclisinin meşruiyetine isyanı mutaızammın kavlen veya fiilen veya tahriren muhalefet veya ifsadatta bulunan kesan, hain-i vatan addolunur". Madde 2: "Bir fiil hıyanet-i vataniyye’de bulunanlar şaiben idam olunur". Madde 3: "Vaiz ve hitabet suretiyle alenen veya ezminc i muhtelifede eşhası muhtc lifeyi sırran ve kavlen hıyaneti vataniye cürmüne tahrik ve teşvik edenlerle işbu tahrik ve teşviki suver ve vesaiti muhtelife ile tahriren ve tersimen irtikâbeyli-yenler muvakkat küreğe konulur". Madde 7: "Hiyaneti vataniye maznunlarının mercii muhakemesi ikarı cürmedi-len mahaldeki bidayet ceza mahkemesidir". Madde 8: "İşbu kanuna tevfikan mahakimden sâdır olac ak mukarrerat katî olup Büyük Millet Meclisince badettâsdik mahallerinde infaz olunur". Bu kanun, 12 Nisan 1991 tarihinde yürürlükten kaldırılmıştır.
    5 kaynak

    Hıyanet-i vataniye ne demek Osmanlıca?

    Hıyanet-i vataniye Osmanlıca'da "vatan hainliği" anlamına gelir.
    5 kaynak

    Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde ayaklanmaları önlemek amacıyla Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarılması ve mahkemeler kurdurması hangi yetkiyi kullandığını gösterir?

    Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) ayaklanmaları önlemek amacıyla Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarılması ve İstiklal Mahkemeleri kurdurulması, yasama ve olağanüstü yargı yetkilerinin kullanıldığını gösterir. Yasama yetkisi: TBMM, Hıyanet-i Vataniye Kanunu'nu kabul ederek, kimlerin vatan haini sayılacağını ve bu hainlere verilecek cezaları belirlemiştir. Olağanüstü yargı yetkisi: İstiklal Mahkemeleri'nin kurulması, bu mahkemelere olağanüstü koşullarda hızlı yargılama yapma ve idam cezası uygulama yetkisi verilmesi, TBMM'nin olağanüstü yargı yetkisini kullandığını gösterir.
    5 kaynak

    İstiklal Mahkemeleri'nde kaç idam kararı verildi?

    İstiklal Mahkemeleri'nde toplam 576 idam kararı verilmiştir. Birinci dönem mahkemelerde ise resmi kayıtlara göre 1054 idam kararı verilmiştir. Toplamda bütün idam kararlarının sayısı ise 1630 kişi olarak belirtilmiştir. Bu sayılar, asker kaçaklarıyla ilgili kararlar ve sıkıyönetim mahkemelerinin verdiği idam kararlarını içermemektedir.
    5 kaynak

    Olağanüstü hallerde karar alma yetkisi kime ait?

    Olağanüstü hallerde karar alma yetkisi, durumun niteliğine göre farklı mercilere aittir: Cumhurbaşkanı. İl valileri. Bölge valileri. Ayrıca, olağanüstü hallerde alınacak kararların yürütülmesi için Ekonomik İşler Olağanüstü Hal Koordinasyon Kurulu veya ilgili bakanlıklar görevlendirilebilir.
    5 kaynak