• Buradasın

    Yeterlik ve sürerlik fiilleri nasıl ayırt edilir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Yeterlik ve sürerlik fiilleri arasındaki fark, fiillere eklenen yardımcı fiillerde ve anlamlarında yatmaktadır.
    1. Yeterlik Fiilleri: Fiillere "-e/-a" yardımcı sesleri ile birlikte "bilmek" fiili eklenerek yapılır 12. Cümleye "gücü yetme" veya "olasılık" anlamı katar 3. Örnek: "Bu çantayı taşıyabilir" (gücü yetme), "Yarın köye gidebilirim" (olasılık) 4.
    2. Sürerlik Fiilleri: Fiillere "-e/-a" yardımcı sesleri ile birlikte "durmak, kalmak, gelmek" fiilleri eklenerek yapılır 13. Cümleye eylemin "sürekliliğini" belirtir 3. Örnek: "Siz gidedurun, ben yetişirim" (süregelen), "Arkasından bakakaldık" (süren olay) 4.
    Bu iki fiil türü, anlam bakımından da farklı işlevler üstlenir.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. dilbilgisi.org
        1
      2. prezi.com
        2
      3. dilbilgisi.net
        3
      4. yeninesilturkce.com
        4
      5. turkcedersi.net
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Fiilde sürerlik hangi kip?

    Fiilde sürerlik, haber (bildirme) kipleri arasında yer alan şimdiki zaman kipi ile ifade edilir. Şimdiki zaman kipi, fiilin içinde bulunulan zamanda başladığını ve devam etmekte olduğunu bildirir. Örnek: "İki aydan beri kitap yazıyor".
    5 kaynak

    Yeterlilik fiili -ebilmek nasıl yapılır?

    Yeterlilik fiili -ebilmek, fiil + “-a/-e” + bil- şeklinde yapılır. Örnekler: Ahmet bu işi baş-ar-a-bil-ir. Yanınıza gel-e-bil-ir miyim? Herkes kendi işiyle il-gi-len-e-bil-ir. Olumsuzu, fiilin “-ama, -eme” şeklinde ek almasıyla oluşur. Örnekler: Başar-a-bil-i-r > başar-a-ma-z. Aç-a-bil-i-r-im > aç-a-ma-m. Oku-y-a-bil-i-r-im > oku-y-a-ma-m.
    5 kaynak

    Yeterlik fiilinin olumsuzu nasıl yapılır?

    Yeterlik fiilinin olumsuzu şu şekillerde yapılır: Fiil kökü + “-(y)AmA” + haber/dilek kipi + şahıs eki. Fiil kökü + “-mA” eki + “-(y)Abil” + haber/dilek kipi + şahıs eki. Fiil kökü + “-(y)A” + “-mA” + “-(y)Abil” + haber/dilek kipi + şahıs eki. Örnekler: izle-y-e-me-di-m; gel-me-y-ebil-ir-im; anla-ya-ma-yabil-ir-im. Yeterlik fiilinin olumsuzunda “bil-” fiili düşer ve olumsuzluk eki eklenir, ancak aradaki ünlü harf korunur. Örnekler: başar-a-bil-i-r > başar-a-ma-z; aç-a-bil-i-r-im > aç-a-ma-m; oku-y-a-bil-i-r-im > oku-y-a-ma-m.
    5 kaynak

    Yeterlik fiili ve kurallı bileşik fiil aynı mı?

    Hayır, yeterlik fiili ve kurallı bileşik fiil aynı değildir. Kurallı bileşik fiiller, iki fiilin belirli kurallara göre birleşmesiyle oluşur ve dört alt türde incelenir: yeterlilik, tezlik, yaklaşma ve sürerlik. Yeterlik fiili, kurallı bileşik fiillerin bir türüdür ve bir fiile "-ebilmek" yardımcı fiili getirilerek oluşturulur. Dolayısıyla, yeterlik fiili, kurallı bileşik fiillerin bir alt kategorisidir, ancak her kurallı bileşik fiil yeterlik fiili değildir.
    5 kaynak

    Sürerliği anlatan fiiller nelerdir?

    Sürerliği anlatan fiiller, bir işin, oluşun veya hareketin belli bir süre boyunca devam ettiğini ifade eden fiillerdir. Bu tür fiillere örnekler şunlardır: Yürüyor. Okuyor. Yazıyor. Bakıyor. Ağlıyor. Düşünüyor. Geziyor. Bekliyor. Çalışıyor. Sürerlik fiilleri, "-iyor", "-makta", "-mekte" gibi eklerle de oluşturulabilir.
    5 kaynak

    Sürerlik fiili ile ilgili cümleler nelerdir?

    Sürerlik fiili ile ilgili cümleler şunlardır: 1. Yürüyor: Mehmet sahilde hızlıca yürüyor. 2. Koşuyor: Çocuklar bahçede neşeyle koşuyor. 3. Okuyor: Ali sessizce kitabını okuyor. 4. Yazıyor: Öğretmen tahtaya yeni konuları yazıyor. 5. Konuşuyor: Annesiyle telefonda konuşuyor. 6. Dinliyor: Ahmet müzik dinliyor. 7. Uyuyor: Bebek tatlı bir şekilde uyuyor. 8. Bakıyor: Pencereden dışarıya bakıyor. 9. Ağlıyor: Çocuk, oyuncaklarını kaybettiği için ağlıyor. 10. Geziyor: Tatilde müzeleri gezip duruyor. Ayrıca, sürerlik fiilleri "-edur, -adur, -agel" gibi eklerle de oluşturulabilir: 11. Söyledur: Saatlerdir dur durak bilmeden söylenedurdu. 12. Hatırladur: Küçüklüğümden itibaren anlatılagelen hikayeleri hala hatırlıyorum.
    5 kaynak

    Tezlik ve yeterlilik fiili nasıl ayırt edilir?

    Tezlik ve yeterlilik fiillerini ayırt etmek için şu özelliklere dikkat edilebilir: Tezlik fiili, bir fiile "-ivermek" yardımcı fiili getirilerek oluşturulur ve cümleye tezlik, çabukluk anlamı katar. Yeterlilik fiili, bir fiile "-ebilmek" yardımcı fiili getirilerek oluşturulur ve cümleye gücü yetme veya olasılık anlamı katar. Yeterlilik fiilinin olumsuzu "bil-" fiili düşülerek ve olumsuzluk eki eklenerek yapılır. Özetle: - Tezlik: Çabukluk, birdenbirelik. - Yeterlilik: Gücü yetme, olasılık. - Olumsuzluk: Yeterlilikte "bil-" düşer, tezlikte ek farklı şekillerde gelir.
    5 kaynak