• Buradasın

    Yeterlik fiilinin olumsuzu nasıl yapılır?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Yeterlik fiilinin olumsuzu şu şekillerde yapılır:
    • Fiil kökü + “-(y)AmA” + haber/dilek kipi + şahıs eki 2. Bu kullanım, “gücü yetmemek” anlamını taşır 2.
    • Fiil kökü + “-mA” eki + “-(y)Abil” + haber/dilek kipi + şahıs eki 2. Bu kullanımda, kişinin gücü yetse bile eylemin gerçekleşmeme ihtimali olduğu ifade edilir 2.
    • Fiil kökü + “-(y)A” + “-mA” + “-(y)Abil” + haber/dilek kipi + şahıs eki 2. Bu kullanımda ise kişinin gücü yetmeme ihtimali olduğu anlatılır 2.
    Örnekler:
    • izle-y-e-me-di-m 2;
    • gel-me-y-ebil-ir-im 2;
    • anla-ya-ma-yabil-ir-im 2.
    Yeterlik fiilinin olumsuzunda “bil-” fiili düşer ve olumsuzluk eki eklenir, ancak aradaki ünlü harf korunur 15.
    Örnekler:
    • başar-a-bil-i-r > başar-a-ma-z 1;
    • aç-a-bil-i-r-im > aç-a-ma-m 1;
    • oku-y-a-bil-i-r-im > oku-y-a-ma-m 1.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. tr.wiktionary.org
        1
      2. dilbilgisi.net
        2
      3. sabah.com.tr
        3
      4. turkcemiz.net
        4
      5. turkcedersi.net
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Yeterlilik fiili -ebilmek nasıl yapılır?

    Yeterlilik fiili -ebilmek, fiil + “-a/-e” + bil- şeklinde yapılır. Örnekler: Ahmet bu işi baş-ar-a-bil-ir. Yanınıza gel-e-bil-ir miyim? Herkes kendi işiyle il-gi-len-e-bil-ir. Olumsuzu, fiilin “-ama, -eme” şeklinde ek almasıyla oluşur. Örnekler: Başar-a-bil-i-r > başar-a-ma-z. Aç-a-bil-i-r-im > aç-a-ma-m. Oku-y-a-bil-i-r-im > oku-y-a-ma-m.
    5 kaynak

    Fiilde olumsuzluk eki ve yapım eki nasıl ayırt edilir?

    Fiilde olumsuzluk eki ile yapım ekinin nasıl ayırt edilebileceğine dair bazı bilgiler şu şekildedir: Olumsuzluk eki. Yapım eki. Olumsuzluk ekini anlamak veya bulmak için, olumsuz cümleye, olumsuzluk eki yerine "-ar, -er, " gibi geniş zaman ekleri getirildiğinde olumlu cümle yapılabiliyorsa bu ek olumsuzluk ekidir. Bir sözcüğün isim-fiil olup olmadığını anlamanın en kesin yolu, isim-fiilden önce olumsuzluk eki olan “-mA”yı getirmektir. Örnekler: Akşamki maçı seyret-me-miş. Arkadaşlarına bu şekilde davran-ma-malısın. Bu tarlaya buğday ekmemek gerekir. Bakkaldan iki ekmemek aldı. Eklerin ayırt edilmesi için daha fazla bilgiye ihtiyaç duyulabilir. Bu nedenle, bir dil bilgisi öğretmenine veya ilgili bir uzmana danışılması önerilir.
    5 kaynak

    Yeterlilik ve olumsuzluk eki nasıl ayırt edilir örnek?

    Yeterlilik ve olumsuzluk eklerinin ayırt edilmesi için aşağıdaki örnekler kullanılabilir: Yeterlilik Fiili: Bir fiile “ebil(mek)” yardımcı fiili getirilerek yapılır. Örnek: "Öğretmeniyle konuşabilmiş" cümlesinde "konuşabilmek" sözcüğü yeterlilik birleşik fiilidir. Olumsuzluk Eki: Fiillere “-ma, -me” olumsuzluk eki getirilerek yapılır. Örnek: "Başarabilirim" → "Başaramam".
    5 kaynak

    Yeterlik fiili ve kurallı bileşik fiil aynı mı?

    Hayır, yeterlik fiili ve kurallı bileşik fiil aynı değildir. Kurallı bileşik fiiller, iki fiilin belirli kurallara göre birleşmesiyle oluşur ve dört alt türde incelenir: yeterlilik, tezlik, yaklaşma ve sürerlik. Yeterlik fiili, kurallı bileşik fiillerin bir türüdür ve bir fiile "-ebilmek" yardımcı fiili getirilerek oluşturulur. Dolayısıyla, yeterlik fiili, kurallı bileşik fiillerin bir alt kategorisidir, ancak her kurallı bileşik fiil yeterlik fiili değildir.
    5 kaynak

    Yeterlik fiilinin olumsuzunda bil fiili düşer mi?

    Evet, yeterlilik fiilinin olumsuzunda "bil-" fiili düşer. Örnekler: başar-a-bil-ir > başar-a-ma-z; aç-a-bil-i-r-im > aç-a-ma-m; oku-y-a-bil-i-r-im > oku-y-a-ma-m. Olumsuzluk eki ise eklenir.
    5 kaynak