• Buradasın

    Yan cümle nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Yan cümlecik, temel cümlenin anlamını tamamlayan, genellikle fiilimsiler ve çekimli fiillerle kurulan söz ve söz öbekleridir 15.
    Özellikleri:
    • Yan cümlecik, tek başına tam ve anlamlı bir cümle olabildiği gibi, fiilimsilerle oluşturulmuş da olabilir 1.
    • Kesin bir yargı içermezler 5.
    • Cümleden çıkarılırsa cümlenin anlamda daralma olur, ancak kalan kısım yine bir cümle niteliği taşır ve yargı bildirir 5.
    Türleri:
    • Dilek-şart kipi ve ek-fiilin şartı (-se) ile oluşturulanlar (şartlı) 15;
    • Ki bağlacı ile oluşturulanlar 15;
    • İç içe cümleler 15;
    • Fiilimsiler ile oluşturulanlar (girişik) 15.
    Örnekler:
    • "Erken gelirsen sinemaya gidebiliriz" cümlesinde "erken gelirsen" 1.
    • "Çalışırsan başarırsın" 1.
    • "Görüyorum ki hepiniz hazırlanmışsınız" 1.
    • "Elma, en sevdiğim meyvedir, buralarda bol yetişir" 1.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. dilbilgisi.net
        1
      2. tr.wikipedia.org
        2
      3. dilbilgisi.org
        3
      4. egitimkutusu.com
        4
      5. bilgiyelpazesi.com
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Yan cümlecik ve yan yargı aynı şey mi?

    Yan cümlecik ve yan yargı kavramları farklı anlamlara sahiptir: - Yan cümlecik, yüklemin dışında kalan ve fiilimsilerle ya da çekimli bir fiille kurulan, temel cümlenin bir ögesi durumundaki yargıdır. - Yan yargı ise, cümlenin ana yargısının bir koşulu veya tamamlayıcısı olan ek bir yargıdır.
    5 kaynak

    Yan ve temel cümle nasıl bulunur?

    Yan ve temel cümle bulmak için şu adımlar izlenebilir: 1. Yan cümleciklerin genellikle cümlenin başında yer aldığını göz önünde bulundurmak gerekir. 2. Cümleyi açıklayan, tanımlayan veya yargıyı ifade eden söz öbekleri, yan cümlecik olarak değerlendirilmelidir. 3. Yan cümleciklerin bulunduğu cümleler, yapı bakımından birleşik cümle olarak geçer. 4. Dilek-şart kipi ve ek-fiilin şartı (-se) ile oluşturulanlar (şartlı), “ki” bağlacı ile oluşturulanlar, iç içe cümleler ve fiilimsiler ile oluşturulan cümlelerde yan cümlecik mutlaka vardır. Temel cümle, bir cümlenin yüklemi olarak kabul edilir ve cümlenin bildirmek istediği asıl yargı bu cümleyle verilir. Örnekler: "Bu evi görünce, mazideki günler aklıma geldi" cümlesinde temel yargı "Mazideki günler aklıma geldi." cümlesidir. "Minareyi çalan kılıfını hazırlar" cümlesinde “minareyi çalan” sözleri yan cümleciktir. Yan ve temel cümle bulma konusunda daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklara başvurulabilir: sabah.com.tr; bilgiyelpazesi.com; dilbilgisi.net.
    5 kaynak

    Yan cümle ve iç cümle nasıl ayırt edilir?

    Yan cümle ve iç cümle arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Yan cümle, bileşik cümlelerde ana cümlenin anlamını tamamlayan yardımcı cümledir. İç cümle, bir temel cümleyle, onun içinde kullanılan bir yardımcı cümleden oluşan cümledir. Örnekler: Yan cümle: "Hava soğursa paltonu giy" cümlesinde "soğursa" sözü yan cümledir. İç cümle: "Şark için 'Ölümün sırrına sahiptir' derler" cümlesinde "ölümün sırrına sahiptir" ifadesi iç cümledir.
    5 kaynak

    Yan anlama örnek cümleler nelerdir?

    Yan anlama örnek cümleler: "Bu kokuyu, annem de kullanır." (koku: Güzel kokmak için kullanılan esans). "Kör makasla kumaşı kesmeye çalışıyor." (kör: Keskinliği yeterli olmayan). "Bugün boşum, hiç işim yok." (boş: İşi olmayan, işsiz). "Çok zorlayınca kapının kolu kırıldı.". "Polis memuru kaçakçılık masasında görevliydi.". "Beşiktaş sırtlarına ağaç dikiyorlar." (arka taraf). "Gülün tomurcukları sabahleyin patlamış.". "Uçağın kanadı havada parçalanmış.". "Başı kırık bir çiviyi sökmeye uğraşıyor.". "Yokuşun başına kadar koştuk.".
    5 kaynak

    Birleşik cümlelerde yan cümle nasıl bulunur?

    Birleşik cümlelerde yan cümleyi bulmak için cümledeki eylemsileri (isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) tespit etmek gerekir. Yan cümle, temel cümlenin öznesi, nesnesi, tümleci veya dolaylı tümleci gibi ögelerinden biri olabilir. Örnek: "Ders çalışmak için arka odaya geçeceğini söyledi" cümlesinde "arka odaya geçeceğini" ifadesi yan cümledir.
    5 kaynak

    Yan cümle ekleri nelerdir?

    Türkçede yan cümle ekleri şunlardır: Sıfat-fiil ekleri: "-an", "-en", "-dık", "-dik", "-acak", "-ecek", "-mış", "-miş", "-ar", "-er". Zarf-fiil ekleri: "-ıp", "-ip", "-arak", "-erek", "-ınca", "-ince", "-dıkça", "-dikçe", "-madan", "-meden", "-maksızın", "-mezden", "-dığında", "-diğinde". İsim-fiil ekleri: "-ma", "-me", "-ış", "-iş", "-mak", "-mek". Bağlaçlar: "ki", "de", "ise". Ayrıca, dilek-şart kipi ve ek-fiilin şartı (-se) ile oluşturulan yan cümleler de vardır.
    5 kaynak

    Cümlede anlam ve cümle bilgisi aynı şey mi?

    Hayır, cümlede anlam ve cümle bilgisi aynı şey değildir. Cümle bilgisi, cümlelerin yapısını, türlerini ve öğelerini inceleyen bir dil bilgisi dalıdır. Cümlede anlam ise, bir cümlenin ifade ettiği anlamı ve bu anlamın yorumunu kapsayan daha geniş bir konudur.
    5 kaynak