• Buradasın

    Yan cümle ve iç cümle nasıl ayırt edilir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Yan cümle ve iç cümle arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir:
    • Yan cümle, bileşik cümlelerde ana cümlenin anlamını tamamlayan yardımcı cümledir 35. Yan cümle, fiilimsilerle ya da çekimli bir fiille kurulur ve temel cümlenin ögesi olarak görev yapar 4.
    • İç cümle, bir temel cümleyle, onun içinde kullanılan bir yardımcı cümleden oluşan cümledir 13. Yardımcı cümle, temel cümlenin bir ögesi ya da ögenin bir parçasıdır 3. Bu tür cümlelerde asıl yargı sonda bulunur 13.
    Örnekler:
    • Yan cümle: "Hava soğursa paltonu giy" cümlesinde "soğursa" sözü yan cümledir 4.
    • İç cümle: "Şark için 'Ölümün sırrına sahiptir' derler" cümlesinde "ölümün sırrına sahiptir" ifadesi iç cümledir 13.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Cümlenin ögeleri ve cümle türleri aynı mı?

    Hayır, cümlenin ögeleri ve cümle türleri aynı değildir. Cümlenin ögeleri, cümlede yüklem ile görev ve anlam yönünden yükleme eşlik eden diğer parçalardan her biridir. Cümlenin ögeleri şunlardır: yüklem; özne; nesne; bağlaç; dolaylı tümleç; zarf tümleci. Cümle türleri ise cümlelerin anlamlarına, yapılarına, yüklemlerinin türüne ve yerine göre sınıflandırılmasını ifade eder. Cümle türleri şunlardır: Yükleminin türüne göre cümleler: Fiil ve isim cümleleri. Anlamına göre cümleler: Olumlu, olumsuz, soru, ünlem, emir, gereklilik, istek, dilek, şart cümleleri. Yapısına göre cümleler: Basit, birleşik, bağlı, sıralı cümleler.

    Cümle nedir ve örnekleri?

    Cümle, bir duyguyu, düşünceyi veya eylemi tam olarak ifade eden ve yargı bildiren söz ya da söz grubudur. Cümle örnekleri: "Yazdı". "Bak". "Dün akşam evimizin bahçesinde iki kişi" (bu ifade yargı bildirmediği için cümle olarak kabul edilmez). "Bu kitapların hepsi sizinmiş". "Ağaçta kuşlar var". "Çocuklar okulun bahçesindeydi". "Küçükken çok yaramaz bir çocukmuş". "Amacımızı sınavı kazanmaktır".

    Birleşik cümlelerde yan cümle nasıl bulunur?

    Birleşik cümlelerde yan cümleyi bulmak için cümledeki eylemsileri (isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) tespit etmek gerekir. Yan cümle, temel cümlenin öznesi, nesnesi, tümleci veya dolaylı tümleci gibi ögelerinden biri olabilir. Örnek: "Ders çalışmak için arka odaya geçeceğini söyledi" cümlesinde "arka odaya geçeceğini" ifadesi yan cümledir.

    Ara cümleler cümle dışı unsur mudur?

    Evet, ara sözler cümle dışı unsurdur. Cümle dışı unsurlar, cümlenin kuruluşuna katılmayan, yani öğe olmayan ve dolaylı olarak cümlenin anlamına yardımcı olan unsurlardır. Ara sözler, iki virgül (, ,) veya iki kısa çizgi (- -) arasında gösterilir. Örnekler: "Dediğine bakılırsa" terfi onun hakkıymış. "Kim ne derse desin" inanmaya da devam edeceğim. "En çok özlediği yere, baba ocağına, geldi".

    Yan ve temel cümle nasıl bulunur?

    Yan ve temel cümle bulmak için şu adımlar izlenebilir: 1. Yan cümleciklerin genellikle cümlenin başında yer aldığını göz önünde bulundurmak gerekir. 2. Cümleyi açıklayan, tanımlayan veya yargıyı ifade eden söz öbekleri, yan cümlecik olarak değerlendirilmelidir. 3. Yan cümleciklerin bulunduğu cümleler, yapı bakımından birleşik cümle olarak geçer. 4. Dilek-şart kipi ve ek-fiilin şartı (-se) ile oluşturulanlar (şartlı), “ki” bağlacı ile oluşturulanlar, iç içe cümleler ve fiilimsiler ile oluşturulan cümlelerde yan cümlecik mutlaka vardır. Temel cümle, bir cümlenin yüklemi olarak kabul edilir ve cümlenin bildirmek istediği asıl yargı bu cümleyle verilir. Örnekler: "Bu evi görünce, mazideki günler aklıma geldi" cümlesinde temel yargı "Mazideki günler aklıma geldi." cümlesidir. "Minareyi çalan kılıfını hazırlar" cümlesinde “minareyi çalan” sözleri yan cümleciktir. Yan ve temel cümle bulma konusunda daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklara başvurulabilir: sabah.com.tr; bilgiyelpazesi.com; dilbilgisi.net.

    Yan cümle ekleri nelerdir?

    Türkçede yan cümle ekleri şunlardır: Sıfat-fiil ekleri: "-an", "-en", "-dık", "-dik", "-acak", "-ecek", "-mış", "-miş", "-ar", "-er". Zarf-fiil ekleri: "-ıp", "-ip", "-arak", "-erek", "-ınca", "-ince", "-dıkça", "-dikçe", "-madan", "-meden", "-maksızın", "-mezden", "-dığında", "-diğinde". İsim-fiil ekleri: "-ma", "-me", "-ış", "-iş", "-mak", "-mek". Bağlaçlar: "ki", "de", "ise". Ayrıca, dilek-şart kipi ve ek-fiilin şartı (-se) ile oluşturulan yan cümleler de vardır.

    Cümlede anlam ve cümle türleri arasındaki ilişki nedir?

    Cümlede anlam ve cümle türleri arasındaki ilişki, cümlelerin anlamlarına ve anlatım özelliklerine göre farklı türlere ayrılmasına dayanır. Cümle türleri şu şekilde sınıflandırılabilir: Anlamlarına göre cümleler: olumlu, olumsuz, soru, sözde soru. Anlatım özelliklerine göre cümleler: doğrudan anlatım, dolaylı anlatım, öznel, nesnel. Cümlede anlam ise cümlelerin anlam ilişkisi bakımından incelenmesini içerir. Anlam ilişkisi bakımından cümleler şu şekilde sınıflandırılabilir: eş anlamlı cümleler; yakın anlamlı cümleler; zıt anlamlı cümleler; neden-sonuç cümleleri; amaç-sonuç cümleleri; koşul-sonuç cümleleri; açıklama cümleleri; karşılaştırma cümleleri.