Velayet mertebesi, tasavvuf ve tarikat literatüründe farklı şekillerde sınıflandırılmıştır: İmam-ı Rabbani'nin sınıflandırması: Velayet-i Suğra: Evliyanın velayeti. Velayet-i Vüsta: Orta mertebe. Velayet-i Kübra: Enbiyanın velayeti, doğrudan hakikate ulaşma. Diğer bir sınıflandırma: Velayet-i Hassa: Velayet-i Suğra: Evliyanın velayeti, fenafillah sonucu. Velayet-i Kübra: Enbiyanın velayeti, bakabillah sonucu. Velayet-i Uzmâ: Müferridûn, Gavs, Müceddid ve İnsan-ı Kâmil velayeti. Velayet mertebeleri, kulun Allah'a olan yakınlığı ve O'nun sıfatlarını yansıtma derecesine göre de tanımlanabilir. Ayrıca, velayet genel anlamda, "velî" isminin anlamının kişinin esmalar formülünde ağırlık kazanması ve "velâyet" kemâlâtına ulaşması olarak da açıklanabilir.