Bu esaslar şunlardır:
- Tevhid 345.
- Adalet 345.
- Va’d ve Vaîd (ödül ve ceza vaadi) 345.
- El-Menzile Beyne’l-Menzileteyn (iki konum arasında üçüncü konum) 345.
- Emir bi’l-Ma‘rûf Nehiy ani’l-Münker (iyiliği emredip kötülükten sakınmak) 345.
Mu‘tezile, inanç sistemini belirlerken aklî ve ilmî verilere dayanarak nassı değerlendirmiş ve bu yorumlar neticesinde ortaya çıkan sonuçları “usûl-i hamse”/“beş ilke” olarak adlandırmıştır 4.
5 kaynaktan alınan bilgiyle göre: