Bir cümlenin olumsuz olduğunu anlamak için şu unsurlara dikkat edilebilir: Olumsuzluk ekleri: Fiil cümlelerinde "-ma/-me", "-maz/mez" ekleri; isim cümlelerinde ise "-sız/-siz" ekleri olumsuzluğu ifade eder. Olumsuzluk belirten kelimeler: "Değil", "hiç", "yok", "hayır", "ne ... ne (de)", "ama", "aksi hâlde", "yoksa" gibi kelimeler cümleye olumsuzluk katar. Yapısal özellikler: Bazı cümleler, görünüşte olumlu olsa da soru ekleri veya bazı kalıplaşmış yapılarla olumsuz anlam taşıyabilir. Örnekler: "O dün okula gitmemiş" (olumsuz fiil cümlesi). "Bugün hiç güzel bir gün değil" (olumsuz isim cümlesi). "Ne Ali ne de Ahmet geldi" (olumsuz bağlaç kullanımı).