• Buradasın

    Eski Türkçede kiplik ekleri nelerdir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Eski Türkçede kiplik ekleri, haber (bildirme) kipleri ve dilek (tasarlama) kipleri olmak üzere ikiye ayrılır 13.
    Haber kipleri:
    1. Bilinen (görülen, di’li) geçmiş zaman: "-di" eki ile yapılır 13.
    2. Öğrenilen (duyulan, anlatılan, miş’li) geçmiş zaman: "-mış/-miş" eki ile yapılır 13.
    3. Şimdiki zaman: Eylemin o anlık zaman dilimi içerisinde yapıldığını bildirir 3.
    4. Gelecek zaman: Eylemin gelecek zaman dilimi içerisinde gerçekleşeceğini bildirir 3.
    5. Geniş zaman: Eylemin genel bir zaman dilimi içerisinde yapıldığını bildirir 3.
    Dilek kipleri:
    1. Gereklilik kipi: Mecburiyet bildirir, "-meli" eki ile çekimlenir 3.
    2. İstek kipi: Dilek ve istek anlamlarını taşır, "-e" veya "-a" eki ile çekimlenir 3.
    3. Emir kipi: Ek almadan oluşur 3.
    4. Şart kipi: Dilek ve şart cümlelerinde kullanılır, "-se" eki ile yapılır 3.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Eski Türkçede -vuz eki ne anlama gelir?

    Eski Türkçede -vuz eki, birinci çoğul kişi ekidir.

    -miş eki hangi kip?

    -miş eki, öğrenilen (duyulan, miş’li) geçmiş zaman kipindedir. Bu kip, eylemin geçmişte gerçekleştiğini ancak söyleyen kişinin fiilin yapıldığını görmediğini, başkasından duyduğunu veya bittikten sonra fark ettiğini ifade eder.

    Eski Türkçe'de -lu ve -siz ekleri ne işe yarar?

    Eski Türkçe'de -lu ve -siz eklerinin işlevleri: +-lu eki: Adlardan (bazen de sıfatlardan) "sahip olma, üzerinde bulundurma, o özelliği taşıma, ilgili olma, yetkili olma" anlamlarında sıfatlar türetir. Yer adları, ikileme sıfatları, kalıplaşmış kelimeler ve durum zarfları oluşturur. Arapça ve Farsça kelimelerin Türkçeleştirilmesinde kullanılır. +-siz eki: Olumsuz sıfatlar, durum zarfları ve sıfat/zarf işlevinde ikilemeler türetir. Kalıplaşmış sıfatlar/zarflar oluşturur, yabancı kelimeleri Türkçeleştirir ve terimler türetir. Bu ekler, Eski Türkçe'den günümüze kadar dil kullanımında aktif olarak yer almaktadır.

    Gereklilik Kipi hangi eklerle yapılır?

    Gereklilik kipi, Türkçede "-meli/-malı" ekleriyle yapılır.

    Eski Türkçede -İver eki nedir?

    Eski Türkçede -iver- eki, "tezlik fiili" olarak kullanılır ve bir eylemin çabucak, kısa zamanda veya beklenmedik bir anda gerçekleştiğini ifade eder.

    Eski Anadolu Türkçesinde olasılık kipliği nasıl ifade edilir?

    Eski Anadolu Türkçesinde olasılık kipliği, çeşitli kiplik işaretleyicileri ve morfolojik yapılar ile ifade edilirdi. Bu işaretleyicilerden bazıları şunlardır: "Belki" kelimesi, olasılık kipliğini en sık kullanılan işaretleyicilerden biriydi. "-sA" ve "-mAlı" ekleri de olasılık anlamını pekiştirmek için kullanılırdı. "Herhâlde" ve "galiba" gibi kiplik sözler de bu bağlamda yer alırdı. Ayrıca, bağlamdan da olasılık anlamı çıkarılabilirdi; çünkü Eski Uygur Türkçesinde olasılık kiplikleri daha çok cümlenin genel bağlamı ile belirlenirdi.

    Eski Anadolu Türkçesinde -er ve -ir ekleri ne anlama gelir?

    Eski Anadolu Türkçesinde -er ve -ir ekleri, geniş zaman ve gelecek zaman kiplerinde kullanılan şahıs ekleridir. Geniş zaman ekleri: -Ar, -(y)Ur, -r. Gelecek zaman ekleri: -ısar, -a, -ası, -acak, -sa gerek. Teklik birinci şahısta r ünsüzünün düşmesiyle iyelik menşeli şahıs eki -m de kullanılabilir. Örnekler: Geniş zaman: "dilerem, ḳorḳaram, baḳaram, görürem". Gelecek zaman: "bil-iser-vem, bil-iser-sin, bil-iser".