• Buradasın

    Büyük-küçük ünlü uyumu kaça ayrılır?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır 123.
    1. Büyük Ünlü Uyumu:
      • Türkçe bir kelimenin ilk hecesindeki ünlü kalın ise diğer hecelerdeki ünlüler de kalın, ilk hecesindeki ünlü ince ise diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur 134.
    2. Küçük Ünlü Uyumu:
      • Türkçe bir kelimede düz ünlüden sonra düz (a, e, ı, i), yuvarlak ünlüden sonra yuvarlak dar (u, ü) veya düz geniş (a, e) ünlüler bulunur 34.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Büyük Ünlü Uyumuna uymayan Türkçe kelimeler var mı?

    Evet, büyük ünlü uyumuna uymayan Türkçe kelimeler vardır. Bazı örnekler: - anne; - dahi; - elma; - hangi; - inanmak; - kardeş; - şişman.

    Küçük ünlü uyumu nedir?

    Küçük ünlü uyumu, Türkçedeki ses uyumlarından biridir ve düz ünlü ile yuvarlak ünlülerin belirli kurallara göre sıralanmasını ifade eder. Küçük ünlü uyumunun iki kuralı vardır: 1. Düzlük kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde düz ünlü (a, e, ı, i) varsa, bunu izleyen tüm hecelerde de düz ünlü bulunmalıdır. 2. Yuvarlaklık kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) varsa, bunu izleyen ilk hecede geniş düz (a, e) veya dar yuvarlak (u, ü) ünlü bulunmalıdır. Küçük ünlü uyumuna uymayan bazı kelimeler: avuç; çamur; kavun; kavuşmak; yağmur. Yabancı dillerden gelen kelimelerde küçük ünlü uyumu aranmaz: aktör; alkol; bandrol; daktilo; doktor.

    Büyük ünlü uyumunu bozan ekler nelerdir?

    Büyük ünlü uyumunu bozan ekler şunlardır: -ki (aitlik eki); -yor (şimdiki zaman eki); -ken (zarf-fiil eki); -mtırak (sıfattan sıfat yapan ek); -gil; -leyin; -daş/-taş (isimden isim yapan ek). Örnekler: akşam-leyin; bakla-gil-ler; çalışır-ken; ekşi-mtırak; yürü-yor.

    Küçük ve büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?

    Küçük ve büyük ünlü uyumuna uymayan kelimelerden bazıları şunlardır: Küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: avuç, avurt, çamur, kabuk, kavuk, kavun, kavurmak, kavuşmak, savurmak, yağmur; aktör, alkol, bandrol, daktilo, kabul, doktor, muzır, mühim, mümin, müzik, profesör, radyo, vakur; kuralcı, güzellik. Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: anne, dahi, elma, hangi, hani, inanmak, kardeş, şişman; ahenk, badem, ceylan, çiroz, dükkân, fidan, gazete, hamsi, kestane, limon, model, nişasta, pehlivan, selam, tiyatro, viraj, ziyaret; akşam-leyin, bakla-gil, çalışır-ken, ekşi-mtırak, yürü-yor. Ayrıca, -gil, -ken, -leyin, -mtırak, -yor ekleri büyük ünlü uyumuna uymaz. Büyük ünlü uyumu, Türkçe kelimeler için geçerli olup, yabancı kökenli kelimelerde aranmaz.

    Küçük Ünlü Uyumu nasıl bulunur örnek?

    Küçük ünlü uyumunu bulmak için şu adımlar izlenebilir: 1. İlk heceye bakılır. 2. Sonraki hecelere bakılır. Örnekler: Küçük ünlü uyumuna uyan kelimeler: "anlaşmalı", "bilek", "çilek", "ısırmak", "kayıkçı", "seslenmek", "yumurta". Küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: "çamur", "kavuşmak", "yağmur". Küçük ünlü uyumu, yabancı dillerden gelen kelimelerde aranmaz: "daktilo", "doktor", "müzik".

    Ünlü uyumu nedir?

    Ünlü uyumu, Türkçede kelimelerin hecelerindeki ünlülerin kalınlık-incelik veya düzlük-yuvarlaklık bakımından uyum içinde olmasını ifade eder. İki tür ünlü uyumu vardır: 1. Büyük ünlü uyumu (kalınlık-incelik uyumu). 2. Küçük ünlü uyumu (düzlük-yuvarlaklık uyumu). Ünlü uyumunun aranmadığı durumlar: Tek heceli sözcükler; Bitişik yazılan birleşik sözcükler; Yabancı kökenli sözcükler.

    Büyük Ünlü Uyumu nasıl bulunur örnek?

    Büyük ünlü uyumunu bulmak için, bir kelimenin hecelerindeki ünlülerin kalınlık-incelik durumuna bakılır. Örnekler: Büyük ünlü uyumuna uyan kelimeler: adım, ağız, ayak, burun, dalga, kırlangıç; beşik, bilezik, gelincik, gözlük, üzengi, vergi, yüzük. Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: anne, dahi, elma, hangi, hani, inanmak, kardeş, şişman. Büyük ünlü uyumu kuralları: Bir kelimenin birinci hecesinde kalın bir ünlü (a, ı, o, u) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de kalın olur. Bir kelimenin birinci hecesinde ince bir ünlü (e, i, ö, ü) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur.