• Buradasın

    Ünlü uyumu nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Ünlü uyumu, Türkçede ünlülerin belirli kurallara göre uyum sağlamasıdır 13. İki türü vardır:
    1. Büyük Ünlü Uyumu: Türkçe bir sözcükte ilk hecenin ünlüsü kalın ise (a, ı, o, u), sonraki hecelerin ünlüsü de kalın (a, ı, o, u); ilk hecedeki ünlü ince ise (e, i, ö, ü), sonraki ünlüler de ince (e, i, ö, ü) olur 14.
    2. Küçük Ünlü Uyumu: Ünlülerin düzlük-yuvarlaklık, darlık-genişlik bakımından uygunluğudur 1. Bu kurala göre; düz ünlülerden (a, e, ı, i) sonra yine düz ünlüler (a, e, ı, i) gelir, yuvarlak ünlülerden (o, ö, u, ü) sonra ya düz-geniş ünlüler (a, e) ya da dar-yuvarlak ünlüler (u, ü) gelir 14.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Küçük ünlü uyumu nedir?

    Küçük ünlü uyumu, Türkçedeki ses uyumlarından biridir ve bir kelimenin içindeki ünlülerin düzlük-yuvarlaklık açısından uyumlu olmasını gerektirir. Bu uyumun iki kuralı vardır: 1. Düzlük kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde düz ünlü (a, e, ı, i) varsa, bunu izleyen tüm hecelerde de düz ünlü bulunmalıdır. 2. Yuvarlaklık kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) varsa, bunu izleyen ilk hecede geniş düz (a, e) veya dar yuvarlak (u, ü) ünlü bulunmalıdır.

    Kalın ve ince ünlü uyumu nasıl bulunur?

    Kalın ve ince ünlü uyumu, Türkçe bir kelimenin hecelerindeki ünlülerin kalınlık veya incelik özelliğine göre belirlenir. Bulma yöntemi: 1. İlk heceye bakılır: Eğer kelimenin ilk hecesinde kalın ünlü (a, ı, o, u) varsa, diğer hecelerdeki ünlüler de kalın olmalıdır. 2. Eğer ilk hece ince ünlü (e, i, ö, ü) ile başlıyorsa, diğer hecelerdeki ünlüler de ince ünlü olmalıdır. Örnekler: - "Yazışma" kelimesinde tüm heceler kalın ünlülerle başlar (yaz-ış-ma). - "Elbise" kelimesinde ise tüm heceler ince ünlülerle devam eder (el-bi-se).

    Büyük Ünlü Uyumu nasıl bulunur örnek?

    Büyük Ünlü Uyumu bir kelimedeki ünlü harflerin kalın veya ince olmasıyla ilgilidir. Bu uyumu bulmak için şu adımları izlemek gerekir: 1. Kelimenin ilk hecesindeki ünlüyü belirlemek. 2. İlk hecedeki ünlünün kalın mı yoksa ince mi olduğunu tespit etmek. 3. Diğer hecelerdeki ünlülerin de aynı özelliğe sahip olup olmadığını kontrol etmek. Örnekler: - "Türkçemiz" kelimesi büyük ünlü uyumuna uygundur çünkü ince ünlülerden sonra yine ince ünlüler gelmiştir. - "Tiyatro" kelimesi büyük ünlü uyumuna uymaz; çünkü ince ünlülerle kalın ünlüler bir arada kullanılmıştır. - "Anne" kelimesi, köken olarak Türkçe olduğu hâlde kalınlık – incelik uyumuna uymaz.

    Kalın ünlü ve ince ünlü uyumu nedir?

    Kalın ünlü ve ince ünlü uyumu, Türkçe kelimelerde ünlülerin belirli bir düzen içinde bulunmasını sağlayan iki önemli uyum kuralıdır. Kalın ünlü uyumu (büyük ünlü uyumu), bir kelimenin ilk hecesinde kalın ünlü (a, ı, o, u) varsa, diğer hecelerdeki ünlülerin de kalın olması gerektiğini belirtir. İnce ünlü uyumu (küçük ünlü uyumu) ise, bir kelimenin ilk hecesinde ince ünlü (e, i, ö, ü) varsa, takip eden hecelerde de ya düz-geniş (a, e) ya da dar-yuvarlak (u, ü) ünlü gelmesi gerektiğini ifade eder.

    Küçük Ünlü Uyumu nasıl bulunur örnek?

    Küçük ünlü uyumu bulmak için bir kelimenin ilk hecesinde düz veya yuvarlak bir ünlü olup olmadığına bakılır. Örnekler: - "Anlaşmalı" kelimesi küçük ünlü uyumuna uyar çünkü ilk hecede "a" düz ünlüsü, sonraki hecelerde de "a" düz ünlüsü vardır. - "Yorgunluk" kelimesi de küçük ünlü uyumuna uyar; ilk hecede "o" yuvarlak ünlüsünden sonra ikinci hecede "a" düz-geniş ünlüsü gelmiştir. Uyumsuz kelimeler ise genellikle yabancı kökenli kelimelerde veya Türkçe olduğu halde bu kurala uymayan kelimelerde görülür.

    Kalın ünlülerin özellikleri nelerdir?

    Kalın ünlülerin özellikleri şunlardır: 1. Dilin durumuna göre: Kalın ünlüler, dilin geri pozisyonda söylendiği ünlülerdir. 2. Ağzın açıklığına göre: Geniş ünlülerdir, yani alt çene iyice açılmış ve ağız boşluğu genişlemiştir. 3. Örnekler: Türkçe'de kalın ünlüler "a", "ı", "o" ve "u" harfleridir.

    Ç hangi ünlü ile uyumlu?

    Ç ünsüzü, a ve ı ünlüleriyle uyumludur.