• Buradasın

    Küçük Ünlü Uyumu nasıl bulunur örnek?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Küçük ünlü uyumunu bulmak için şu adımlar izlenebilir:
    1. İlk heceye bakılır 4. Bir kelimenin ilk hecesi "a, e, ı, i" düz ünlü harfleriyle başlıyorsa, diğer heceler de aynı şekilde düz ünlü harfleriyle devam etmelidir 4.
    2. Sonraki hecelere bakılır 4. Eğer kelimenin ilk hecesi "o, ö, u, ü" yuvarlak ünlü harfleriyle başlıyorsa, sonraki hecelerde ya "u, ü" dar yuvarlak veya "a, e" geniş düz ünlüler bulunmalıdır 4.
    Örnekler:
    • Küçük ünlü uyumuna uyan kelimeler: "anlaşmalı", "bilek", "çilek", "ısırmak", "kayıkçı", "seslenmek", "yumurta" 15.
    • Küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: "çamur", "kavuşmak", "yağmur" 15.
    Küçük ünlü uyumu, yabancı dillerden gelen kelimelerde aranmaz: "daktilo", "doktor", "müzik" 15.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Düz ünlüler hangileri?

    Düz ünlüler şunlardır: a; e; ı; i.

    Küçük ünlü uyumunu bozan ekler nelerdir?

    Küçük ünlü uyumunu bozan bazı ekler şunlardır: -gil; -mtırak; -ki (aitlik eki); -ken (zarf-fiil eki); -leyin (isimden zarf yapan ek); -daş/-taş (isimden isim yapan ek). Ayrıca, şimdiki zaman eki -yor da küçük ünlü uyumunu bozar. Örnekler: kavun-u; konsolos-luk; muzır-lık; müzik-çi; yağmur-luk. Alıntı kelimelerde ise bu kural aranmaz.

    Küçük ve büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?

    Küçük ve büyük ünlü uyumuna uymayan kelimelerden bazıları şunlardır: Küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: avuç, avurt, çamur, kabuk, kavuk, kavun, kavurmak, kavuşmak, savurmak, yağmur; aktör, alkol, bandrol, daktilo, kabul, doktor, muzır, mühim, mümin, müzik, profesör, radyo, vakur; kuralcı, güzellik. Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: anne, dahi, elma, hangi, hani, inanmak, kardeş, şişman; ahenk, badem, ceylan, çiroz, dükkân, fidan, gazete, hamsi, kestane, limon, model, nişasta, pehlivan, selam, tiyatro, viraj, ziyaret; akşam-leyin, bakla-gil, çalışır-ken, ekşi-mtırak, yürü-yor. Ayrıca, -gil, -ken, -leyin, -mtırak, -yor ekleri büyük ünlü uyumuna uymaz. Büyük ünlü uyumu, Türkçe kelimeler için geçerli olup, yabancı kökenli kelimelerde aranmaz.

    Küçük ünlü uyumu nedir?

    Küçük ünlü uyumu, Türkçedeki ses uyumlarından biridir ve düz ünlü ile yuvarlak ünlülerin belirli kurallara göre sıralanmasını ifade eder. Küçük ünlü uyumunun iki kuralı vardır: 1. Düzlük kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde düz ünlü (a, e, ı, i) varsa, bunu izleyen tüm hecelerde de düz ünlü bulunmalıdır. 2. Yuvarlaklık kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) varsa, bunu izleyen ilk hecede geniş düz (a, e) veya dar yuvarlak (u, ü) ünlü bulunmalıdır. Küçük ünlü uyumuna uymayan bazı kelimeler: avuç; çamur; kavun; kavuşmak; yağmur. Yabancı dillerden gelen kelimelerde küçük ünlü uyumu aranmaz: aktör; alkol; bandrol; daktilo; doktor.

    Kalın ve ince ünlü uyumu nasıl bulunur?

    Büyük ünlü uyumu, Türkçe bir kelimenin ilk hecesindeki ünlü harf kalın ise (a, ı, o, u) diğer hecelerdeki ünlülerin de kalın, ince ise (e, i, ö, ü) diğer hecelerdeki ünlülerin de ince olması gerektiğini belirten bir kuraldır. Örnekler: Kalın ünlü uyumu: "adım, ayak, boyunduruk, burun, dalga, dudak, kırlangıç". İnce ünlü uyumu: "beşik, bilezik, gelincik, gözlük, üzengi, vergi, yüzük". Uyumsuz kelimeler: "anne", "dahi", "elma", "hangi", "hani", "inanç", "kardeş", "şişman". Uyumsuz ekler: "-ki", "-yor", "-ken", "-mtırak", "-gil", "-leyin". Uyumsuz kelimelerdeki ekler: "adalet-li", "anne-si", "kardeş-lik", "meslektaş-ımız", "şişman-lık". Tek heceli ve birleşik kelimelerde büyük ünlü uyumu aranmaz.

    Büyük-küçük ünlü uyumu kaça ayrılır?

    Büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. 1. Büyük Ünlü Uyumu: - Türkçe bir kelimenin ilk hecesindeki ünlü kalın ise diğer hecelerdeki ünlüler de kalın, ilk hecesindeki ünlü ince ise diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur. 2. Küçük Ünlü Uyumu: - Türkçe bir kelimede düz ünlüden sonra düz (a, e, ı, i), yuvarlak ünlüden sonra yuvarlak dar (u, ü) veya düz geniş (a, e) ünlüler bulunur.

    Küçük unlu uyumu kaça ayrılır?

    Küçük ünlü uyumu, iki ana kurala ayrılır: 1. Düzlük kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde düz ünlü (a, e, ı, i) varsa, bunu izleyen tüm hecelerde de düz ünlü bulunmalıdır. 2. Yuvarlaklık kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) varsa, bunu izleyen ilk hecede geniş düz (a, e) veya dar yuvarlak (u, ü) ünlü bulunmalıdır. Örnekler: - Düzlük kuralı: anlaşmak, yanaşmak, kayıkçı, ısırmak. - Yuvarlaklık kuralı: boyunduruk, çocuk, odun, yorgunluk.