• Buradasın

    Büyük Ünlü Uyumu nasıl bulunur örnek?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Büyük ünlü uyumunu bulmak için, bir kelimenin hecelerindeki ünlülerin kalınlık-incelik durumuna bakılır 125.
    Örnekler:
    • Büyük ünlü uyumuna uyan kelimeler:
      • adım, ağız, ayak, burun, dalga, kırlangıç 125;
      • beşik, bilezik, gelincik, gözlük, üzengi, vergi, yüzük 15.
    • Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler:
      • anne, dahi, elma, hangi, hani, inanmak, kardeş, şişman 125.
    Büyük ünlü uyumu kuralları:
    • Bir kelimenin birinci hecesinde kalın bir ünlü (a, ı, o, u) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de kalın olur 125.
    • Bir kelimenin birinci hecesinde ince bir ünlü (e, i, ö, ü) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur 125.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Büyük-küçük ünlü uyumu kaça ayrılır?

    Büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. 1. Büyük Ünlü Uyumu: - Türkçe bir kelimenin ilk hecesindeki ünlü kalın ise diğer hecelerdeki ünlüler de kalın, ilk hecesindeki ünlü ince ise diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur. 2. Küçük Ünlü Uyumu: - Türkçe bir kelimede düz ünlüden sonra düz (a, e, ı, i), yuvarlak ünlüden sonra yuvarlak dar (u, ü) veya düz geniş (a, e) ünlüler bulunur.

    Ünlü uyumu nedir?

    Ünlü uyumu, Türkçede kelimelerin hecelerindeki ünlülerin kalınlık-incelik veya düzlük-yuvarlaklık bakımından uyum içinde olmasını ifade eder. İki tür ünlü uyumu vardır: 1. Büyük ünlü uyumu (kalınlık-incelik uyumu). 2. Küçük ünlü uyumu (düzlük-yuvarlaklık uyumu). Ünlü uyumunun aranmadığı durumlar: Tek heceli sözcükler; Bitişik yazılan birleşik sözcükler; Yabancı kökenli sözcükler.

    Büyük ünlü uyumunu bozan ekler nelerdir?

    Büyük ünlü uyumunu bozan ekler şunlardır: -ki (aitlik eki); -yor (şimdiki zaman eki); -ken (zarf-fiil eki); -mtırak (sıfattan sıfat yapan ek); -gil; -leyin; -daş/-taş (isimden isim yapan ek). Örnekler: akşam-leyin; bakla-gil-ler; çalışır-ken; ekşi-mtırak; yürü-yor.

    Kalın ünlü ve ince ünlü uyumu nedir?

    Büyük ünlü uyumu (kalınlık-incelik uyumu), Türkçe bir kelimenin ilk hecesinde kalın ünlü (a, ı, o, u) varsa diğer hecelerdeki ünlülerin de kalın, ilk hecede ince ünlü (e, i, ö, ü) varsa diğer hecelerde de ince ünlü bulunması gerektiğini belirten bir kuraldır. Türk alfabesindeki ünlü harfler: Kalın ünlüler: a, ı, o, u. İnce ünlüler: e, i, ö, ü. Örnekler: Büyük ünlü uyumuna uyan kelimeler: "Türkçemiz" (ince, ince, ince), "vatanım" (kalın, kalın, kalın). Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: "tiyatro" (ince, kalın, kalın), "kalemlik" (kalın, ince, ince).

    Büyük Ünlü Uyumuna uymayan Türkçe kelimeler var mı?

    Evet, büyük ünlü uyumuna uymayan Türkçe kelimeler vardır. Bazı örnekler: - anne; - dahi; - elma; - hangi; - inanmak; - kardeş; - şişman.

    Küçük ve büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?

    Küçük ve büyük ünlü uyumuna uymayan kelimelerden bazıları şunlardır: Küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: avuç, avurt, çamur, kabuk, kavuk, kavun, kavurmak, kavuşmak, savurmak, yağmur; aktör, alkol, bandrol, daktilo, kabul, doktor, muzır, mühim, mümin, müzik, profesör, radyo, vakur; kuralcı, güzellik. Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: anne, dahi, elma, hangi, hani, inanmak, kardeş, şişman; ahenk, badem, ceylan, çiroz, dükkân, fidan, gazete, hamsi, kestane, limon, model, nişasta, pehlivan, selam, tiyatro, viraj, ziyaret; akşam-leyin, bakla-gil, çalışır-ken, ekşi-mtırak, yürü-yor. Ayrıca, -gil, -ken, -leyin, -mtırak, -yor ekleri büyük ünlü uyumuna uymaz. Büyük ünlü uyumu, Türkçe kelimeler için geçerli olup, yabancı kökenli kelimelerde aranmaz.

    Kalın ünlülerin özellikleri nelerdir?

    Kalın ünlülerin özellikleri: Dilin durumuna göre: Dilin geriye doğru çekildiği ünlülerdir. Dudakların durumuna göre: Yuvarlak ünlülerdir; dudaklar büzülüp yuvarlaklaşmış durumdayken çıkarlar. Ağzın açıklığına göre: Geniş ünlülerdir; alt çene açık ve ağız boşluğu geniştir. Örnekler: a, ı, o, u. Kalın ünlülerin yer aldığı bazı sözcükler: kol; boğaz; araba; ışık; okul.