• Buradasın

    1 soruyu biçimce veya anlamca olumlu mu olumsuz mu diye sormadığında ilk bakışta olumluyu mu işaretlemeliyiz olumsuzu mu?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    İlk bakışta olumluyu işaretlemek doğru bir yaklaşım değildir. Cümlenin olumlu mu yoksa olumsuz mu olduğunu belirlemek için hem biçimsel (yapısal) hem de anlamsal (içeriksel) analiz yapmak gereklidir 24.
    Biçimce olumlu bir cümle, olumsuzluk ekleri veya kelimeleri içermese de, anlamca olumsuz olabilir 24. Örneğin, "Sana inanır mıyım hiç?" cümlesi biçimce olumludur, ancak anlamca olumsuzdur (inanmam anlamına gelir) 24.
    Anlamca olumlu bir cümle ise, eylem veya olayın gerçekleştiğini ifade eder 5. "Yol çalışması pazartesi günü başlayacak" cümlesi anlamca olumludur 2.
    Bu nedenle, bir cümlenin olumlu mu olumsuz mu olduğunu kesin olarak belirlemek için hem biçimsel hem de anlamsal analizi birlikte yapmak önemlidir.

    Konuyla ilgili materyaller

    Anlamca olumlu biçimce olumsuz ne demek?

    Anlamca olumlu, biçimce olumsuz cümleler, yapısında olumsuzluk ekleri (-ma, -me) ya da olumsuzluk ifadeleri (değil) barındırmasına rağmen, anlam olarak olumlu bir ifade taşıyan cümlelerdir. Bu tür cümlelerde olumsuzluk eki veya kelimesi şu amaçlarla kullanılır: bir durumun önemini ya da ciddiyetini daha etkili ifade etmek; mecazlı ya da dolaylı anlatımı zenginleştirmek; karşılaştırma ve pekiştirme yapmak. Örnekler: "Seni sevmiyor biri yoktur" (biçimce olumsuz, anlamca olumlu). "O çocuk akıllı değil, zeki" (biçimce olumsuz, anlamca olumlu). "Bu kadar güzel yemek, yenmez mi?" (biçimce olumsuz, anlamca olumlu).

    Cümle türleri sorusunda biçimce veya anlamca demeden direkt cümle olumlu mu olumsuz mu diye sorduğunda olumsuzluk eki bulunan cümleler anlamı olumlu olsa da olumsuz olarak mı kabul edilir?

    Hayır, olumsuzluk eki bulunan cümleler, anlamı olumlu olsa da olumsuz olarak kabul edilmez. Bir cümlenin olumlu mu yoksa olumsuz mu olduğunu belirlemek için cümledeki iş, olay, eylem, durum ve yargıya bakılır. Olumlu cümle: Yüklemi olumsuzluk ifadesi taşımayan, işin, oluşun, hareketin, düşüncenin gerçekleştiğini veya gerçekleşeceğini bildiren cümledir. Olumsuz cümle: Yüklemi olumsuz yargı bildiren, yani yargının gerçekleşmediğini bildiren cümledir. Bazı cümleler, biçimce olumsuz olduğu hâlde anlamca olumlu olabilir.

    Anlamca olumlu biçimce olumsuz cümlelere örnek verir misin?

    Anlamca olumlu, biçimce olumsuz cümlelere örnek olarak şunlar verilebilir: Senin söylediklerini anlamıyor değilim. Ne senin dediğin oldu ne benim dediğim. Sana inanır mıyım hiç? Uzun zamandır ne arıyor ne de soruyor. Bu soğuk havada üzerine bir şey almadan dışarı çıkılır mı? Adam ölmüş. Bu cümlelerde yüklemler, olumsuzluk eki aldığı veya "değil, yok" gibi olumsuzluk bildiren kelimeler içerdiği için biçimce olumsuzdur; ancak cümlelerin anlamı incelendiğinde olumlu bir yargı taşıdığı görülür.

    Bir cümlenin olumsuz olduğunu nasıl anlarız?

    Bir cümlenin olumsuz olduğunu anlamak için şu unsurlara dikkat edilebilir: Olumsuzluk ekleri: Fiil cümlelerinde "-ma/-me", "-maz/mez" ekleri; isim cümlelerinde ise "-sız/-siz" ekleri olumsuzluğu ifade eder. Olumsuzluk belirten kelimeler: "Değil", "hiç", "yok", "hayır", "ne ... ne (de)", "ama", "aksi hâlde", "yoksa" gibi kelimeler cümleye olumsuzluk katar. Yapısal özellikler: Bazı cümleler, görünüşte olumlu olsa da soru ekleri veya bazı kalıplaşmış yapılarla olumsuz anlam taşıyabilir. Örnekler: "O dün okula gitmemiş" (olumsuz fiil cümlesi). "Bugün hiç güzel bir gün değil" (olumsuz isim cümlesi). "Ne Ali ne de Ahmet geldi" (olumsuz bağlaç kullanımı).

    Olumsuzluk ne zaman kullanılır?

    Olumsuzluk, Türkçede çeşitli durumlarda kullanılır: Eklerle olumsuzluk: Fiillere "-me, -ma" ekleri getirilerek yapılır. Soru ekiyle olumsuzluk: "mı, mi, mu, mü" soru ekleri ile soru cümlesi içinde kullanılabilir. Bağlaç ve kelimelerle olumsuzluk: "değil, hiç, yok, hayır, ne ... ne (de), ama" gibi kelimeler ve bağlaçlar ile de ifade edilebilir. Ayrıca, Osmanlıca'da isim ve sıfatlarda "na-, bi-" gibi öneklerle de olumsuzluk elde edilebilir.

    Olumsuzluk eki nedir?

    Olumsuzluk eki, fiil kök veya gövdelerine eklenerek cümleye olumsuz anlam kazandıran ektir. Türkçede en bilinen olumsuzluk eki -ma veya -me'dir.

    Olumlu olumsuz soru cümlesi nasıl yapılır?

    Olumlu, olumsuz ve soru cümlesi oluşturmak için şu yöntemler kullanılabilir: Olumlu cümle: Bir işin yapıldığını, yapılmaya devam ettiğini ya da yapılacağını anlatan cümlelerdir. Olumsuz cümle: Bir işin yapılmadığını ya da yapılmayacağını belirten cümlelerdir. Soru cümlesi: İçinde soru anlamı taşıyan cümlelerdir.