Ülüş ve kut kavramları, tarih boyunca Türk devletlerinde önemli yer tutan iki kavramdır.
Ülüş, Gök Tanrı inancına göre tanrının hükümdar ve ailesine verdiği ekonomik güç anlamına gelir 12. Bir hükümdarın dünyaya geldiğinde ülkeye bereket getirmesi olarak da tanımlanır 1.
Kut ise hükümdarlık yetkisi olup, bu yetkinin Gök Tanrı tarafından verildiğine inanılır 12. Kut anlayışına göre devlet, hükümdar ve tüm ailesinin ortak malıdır ve bu yetki kan yoluyla babadan oğula geçer 12.
Ülüş, tarih bağlamında iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Eski Türklerde: Ülüş, ülkenin hanedan üyeleri arasında paylaştırılması sistemini ifade eder. 2. Osmanlı İmparatorluğu'nda: Ülüş, devletin genellikle toprak sahiplerine, köylülerden elde edilen ürünlerin bir kısmını verme hakkını ifade eder.
"Küt" kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Sıfat olarak: Kısa ve kalınca, keskin olmayan. 2. İsim olarak: Tahta vb. katı şeylere vurulduğunda çıkan ses. Ayrıca, spor terimi olarak "küt", smaç anlamına da gelir.
Eski Türklerde "orun" ve "ülüş" kavramları şu şekilde tanımlanır: 1. Orun: İlk Türk devletlerinde kurultay adı verilen devlet meclislerinde boy beylerinin oturdukları yere verilen addır. 2. Ülüş: Boyların kurultayda yiyecekten alacakları paya veya hisseye verilen addır.
{"1pgf0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"isBirthdayUserId":true,"className":"PortalHeader-User"},"userIdProps":{"flag":"skin","lang":"tr","host":"yandex.com.tr","project":"neurolib","queryParams":{"utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fbilim-ve-egitim%2Fq%2Fulus-ve-kut-ne-demek-tarih-3692527246%3Flr%3D213%26ncrnd%3D74678","tld":"com.tr"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"8779405831755358037","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1755358130123803-17366706094729057467-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-104-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1pgfw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"1pgf1":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"science-and-education","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1pgfw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"1pgf2":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**Ülüş** ve **kut** kavramları, tarih boyunca Türk devletlerinde önemli yer tutan iki kavramdır.\n\n**Ülüş**, Gök Tanrı inancına göre tanrının hükümdar ve ailesine verdiği **ekonomik güç** anlamına gelir [```1```](https://www.tarihogren.com/tarihdersleri/islamiyet-oncesi-turk-devletlerinde-devlet-teskilati)[```2```](https://tarihdersi.net/wp-content/uploads/2021/02/12/islamiyet-oncesi-turk-devletleri-kultur-ve-uygarligi-kpss-konu-2-min-1613087409672.pdf). Bir hükümdarın dünyaya geldiğinde ülkeye bereket getirmesi olarak da tanımlanır [```1```](https://www.tarihogren.com/tarihdersleri/islamiyet-oncesi-turk-devletlerinde-devlet-teskilati).\n\n**Kut** ise **hükümdarlık yetkisi** olup, bu yetkinin Gök Tanrı tarafından verildiğine inanılır [```1```](https://www.tarihogren.com/tarihdersleri/islamiyet-oncesi-turk-devletlerinde-devlet-teskilati)[```2```](https://tarihdersi.net/wp-content/uploads/2021/02/12/islamiyet-oncesi-turk-devletleri-kultur-ve-uygarligi-kpss-konu-2-min-1613087409672.pdf). Kut anlayışına göre devlet, hükümdar ve tüm ailesinin ortak malıdır ve bu yetki kan yoluyla babadan oğula geçer [```1```](https://www.tarihogren.com/tarihdersleri/islamiyet-oncesi-turk-devletlerinde-devlet-teskilati)[```2```](https://tarihdersi.net/wp-content/uploads/2021/02/12/islamiyet-oncesi-turk-devletleri-kultur-ve-uygarligi-kpss-konu-2-min-1613087409672.pdf).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://www.tarihogren.com/tarihdersleri/islamiyet-oncesi-turk-devletlerinde-devlet-teskilati","title":"İslamiyet öncesi türk devletlerinde devlet...","shownUrl":"https://www.tarihogren.com/tarihdersleri/islamiyet-oncesi-turk-devletlerinde-devlet-teskilati"},{"sourceId":2,"url":"https://tarihdersi.net/wp-content/uploads/2021/02/12/islamiyet-oncesi-turk-devletleri-kultur-ve-uygarligi-kpss-konu-2-min-1613087409672.pdf","title":"İslamiyet Öncesi Türk Devletleri Kültür ve Uygarlığı Kpss Konu:2","shownUrl":"https://tarihdersi.net/wp-content/uploads/2021/02/12/islamiyet-oncesi-turk-devletleri-kultur-ve-uygarligi-kpss-konu-2-min-1613087409672.pdf"},{"sourceId":3,"url":"https://eodev.com/gorev/11960339","title":"Kut Ülüş ve Küç Nedir Kısaca Lütfenn - Eodev.com","shownUrl":"https://eodev.com/gorev/11960339"},{"sourceId":4,"url":"https://kut-ulug-ulus-kuc.nedir.org/","title":"Kut , Ülüg (Ülüş) , Küç Nedir","shownUrl":"https://kut-ulug-ulus-kuc.nedir.org/"},{"sourceId":5,"url":"https://tarih34.com/eski-turklerde-devlet-teskilati_h836.html","title":"Tarih 34","shownUrl":"https://tarih34.com/eski-turklerde-devlet-teskilati_h836.html"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"Ülüş ve kut ne demek tarih?","homeUrl":"/yacevap","categoryUrl":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","categoryTitle":"Bilim ve Eğitim","canUseNativeShare":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"tags":[{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"#Tarih"},{"href":"/yacevap/t/turkdevletleri","text":"#TürkDevletleri"},{"href":"/yacevap/t/hukumdarlik","text":"#Hükümdarlık"},{"href":"/yacevap/t/sosyaltarih","text":"#SosyalTarih"}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":0,"text":"Türk devletlerinde hükümdarlık nasıl geçerdi?","url":"/search?text=T%C3%BCrk+devletlerinde+h%C3%BCk%C3%BCmdarl%C4%B1k+nas%C4%B1l+ge%C3%A7erdi%3F&promo=force_neuro"},{"id":1,"text":"Ülüş ve kut kavramları hangi dönemlerde öne çıktı?","url":"/search?text=%C3%9Cl%C3%BC%C5%9F+ve+kut+kavramlar%C4%B1+hangi+d%C3%B6nemlerde+%C3%B6ne+%C3%A7%C4%B1kt%C4%B1%3F&promo=force_neuro"},{"id":2,"text":"Gök Tanrı inancı nedir?","url":"/search?text=G%C3%B6k+Tanr%C4%B1+inanc%C4%B1&promo=force_neuro"},{"id":-1,"url":"/search?text=%C3%9Cl%C3%BC%C5%9F+ve+kut+ne+demek+tarih%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"8779405831755358037","reqid":"1755358130123803-17366706094729057467-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-104-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1755358130123803-17366706094729057467-balancer-l7leveler-kubr-yp-vla-104-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1pgfw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"1pgf3":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://eodev.com/gorev/12441173?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.nedirs.com/ulus-nedir-9-sinif-tarih/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cl%C3%BC%C5%9F?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://sozcukbul.com/term/%C3%BCl%C3%BC%C5%9F?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://derstarih.com/turklerde-devlet-yonetimi/?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/ulus-ne-demek-tarih-2273559925","header":"Ülüş ne demek tarih?","teaser":"Ülüş, tarih bağlamında iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Eski Türklerde: Ülüş, ülkenin hanedan üyeleri arasında paylaştırılması sistemini ifade eder. 2. Osmanlı İmparatorluğu'nda: Ülüş, devletin genellikle toprak sahiplerine, köylülerden elde edilen ürünlerin bir kısmını verme hakkını ifade eder.","tags":[{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"#Tarih"},{"href":"/yacevap/t/eskiturkler","text":"#EskiTürkler"},{"href":"/yacevap/t/osmanliimparatorlugu","text":"#Osmanlıİmparatorluğu"},{"href":"/yacevap/t/sosyalsistemler","text":"#SosyalSistemler"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.tarihogren.com/tarih/kut-anlayisi-nedir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tarihnotum.com/turk-devletleri/kut-anlayisi-nedir-sonuclari-nedir-taht-kavgalari/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tarihkutuphanesi.com/turklerde-kut-anlayisi-ve-yonetim-sistemi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.yazarcizer.net/12989/turklerde-kut-inaci-ve-isyanlar?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.tarihistan.net/turklerde-kut-ve-cihan-hakimiyeti.html?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat/q/kut-hangi-turk-devletinde-vardi-3505010851","header":"Kut hangi Türk devletinde vardı?","teaser":"Kut anlayışı, İslamiyet öncesi dönemde tüm Türk devletlerinde vardı.","tags":[{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"#Tarih"},{"href":"/yacevap/t/turkdevletleri","text":"#TürkDevletleri"},{"href":"/yacevap/t/kultur","text":"#Kültür"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://nedemektdk.com/kut-sozluk-anlami/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://sinavator.com/sozcukdetay.php%3fid=48797?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://sozluk.ahmetcadirci.com/k/kut.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.kelimetre.com/k%C3%BCt-ne-demektir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.kelimecim.com/anlam-bul/k%C3%BCt-kelimesinin-anlami?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/diger/q/kut-ne-anlama-gelir-2302269054","header":"Küt ne anlama gelir?","teaser":"\"Küt\" kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Sıfat olarak: Kısa ve kalınca, keskin olmayan. 2. İsim olarak: Tahta vb. katı şeylere vurulduğunda çıkan ses. Ayrıca, spor terimi olarak \"küt\", smaç anlamına da gelir.","tags":[{"href":"/yacevap/t/dil","text":"#Dil"},{"href":"/yacevap/t/kelimeanlamlari","text":"#KelimeAnlamları"},{"href":"/yacevap/t/turkce","text":"#Türkçe"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://korkusuzyazar.com/islamiyet-oncesi-turklerde-boy-nedir/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ogmmateryal.eba.gov.tr/panel/upload/etkilesimli/kitap/turkkulturvemedeniyettarihi/sec/unite1/files/basic-html/page9.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.milliyet.com.tr/egitim/sozluk/orun-ne-demek-tdk-sozluk-anlami-nedir-orun-ve-ulus-ne-anlama-gelir-6812370?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://eodev.com/gorev/13811032?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tarihkursu.com/index.php/2024/10/24/1-unite-turklerde-devlet-teskilati/?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat/q/eski-turklerde-orun-ve-ulus-nedir-2806842322","header":"Eski Türklerde orun ve ülüş nedir?","teaser":"Eski Türklerde \"orun\" ve \"ülüş\" kavramları şu şekilde tanımlanır: 1. Orun: İlk Türk devletlerinde kurultay adı verilen devlet meclislerinde boy beylerinin oturdukları yere verilen addır. 2. Ülüş: Boyların kurultayda yiyecekten alacakları paya veya hisseye verilen addır.","tags":[{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"#Tarih"},{"href":"/yacevap/t/eskiturkler","text":"#EskiTürkler"},{"href":"/yacevap/t/sosyalyapi","text":"#SosyalYapı"},{"href":"/yacevap/t/devletyonetimi","text":"#DevletYönetimi"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1pgfw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"1pgf4":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1pgfw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"1pgf5":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"1pgfw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}