• Buradasın

    Tümevarım ve tümdengelim arasındaki fark nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Tümevarım ve tümdengelim arasındaki temel fark, akıl yürütme yönlerinde yatmaktadır:
    1. Tümevarım: Tek tek olay ve olgulardan genel yasalara veya tikel önermelerden tümel önermeye doğru giden akıl yürütme biçimidir 13. Sonuçları kesin olmamakla birlikte güvenilirdir 1. Örnek: "Metal olan demir ısıtılınca genleşir, bakır da ısıtılınca genleşir; o hâlde bütün metaller ısıtılınca genleşir" 1.
    2. Tümdengelim: Tümel bir önermeden tümeli veya tümelden tikel bir önermeyi çıkaran akıl yürütme biçimidir 13. Öncüller doğru olarak kabul edildiğinde sonucun zorunlu olarak çıktığı tek akıl yürütme biçimidir 13. Örnek: "Bütün insanlar ölümlüdür, Ali bir insan olduğuna göre, Ali de ölümlüdür" 3.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Mantıkta çıkarım çeşitleri nelerdir?

    Mantıkta çıkarım çeşitleri iki ana kategoriye ayrılır: tümdengelim (dedüktif) ve tümevarım (indüktif). Diğer çıkarım çeşitleri ise şunlardır: 1. Dolaylı çıkarım: Birden fazla önermenin öncül olarak kullanıldığı çıkarımdır. 2. Varsayımsal çıkarım: Belirli bir durumun gerçekleşmesi halinde ne olacağını varsayan çıkarım türüdür. 3. Karşıtlık çıkarımı: Bir olayın ya da durumun meydana gelmemesi durumunda ne olacağı üzerine kurulu çıkarımdır. 4. Doğrudan çıkarım: Sadece tek bir öncül kullanarak bir sonuca ulaşmayı ifade eder.

    Akıl yürütme ve çıkarım arasındaki fark nedir?

    Akıl yürütme ve çıkarım kavramları genellikle birbirinin yerine kullanılsa da, aralarında bazı farklar vardır: Akıl Yürütme: Doğru kabul edilen yargılardan (öncüllerden) yola çıkarak yeni yargılara (sonuca) varma sürecidir. Çıkarım: Akıl yürütmenin bir sonucu olup, öncül ve sonuç önermelerinden meydana gelir. Özetle, akıl yürütme daha geniş bir kavram olup, çıkarım bu sürecin bir sonucudur.

    Tümden gelim akıl yürütme yöntemi nedir?

    Tümden gelim (dedüksiyon), genel ilkelerden hareket ederek tek tek olaylar hakkında bir yargıya ulaşma yöntemidir. Bu akıl yürütme biçiminde, genelden özele ve genelden genele uzanan bir düşünme süreci izlenir.

    Tümdengelim ve tümevarım nedir örnek?

    Tümdengelim ve tümevarım akıl yürütme yöntemleridir. Tümdengelim (dedüksiyon), genel bir önermeden özel bir sonuca ulaşma yöntemidir. Örnekler: - Bütün kuşlar uçar. - Serçe bir kuştur. - O hâlde serçe de uçar. - Tüm insanlar ölümlüdür. - Sokrates bir insandır. - O hâlde Sokrates ölümlüdür. Tümevarım (endüksiyon), tek tek olay ve olgulardan genel yasalara veya tikel önermelerden hareketle tümel önermeye doğru gitme yöntemidir. Örnekler: - Metal olan demir ısıtılınca genleşir. - Metal olan bakır ısıtılınca genleşir. - Metal olan alüminyum ısıtılınca genleşir. - O hâlde bütün metaller ısıtılınca genleşir. - Serçe, güvercin ve karga uçar. - Serçe, güvercin ve karga kuştur. - Öyleyse kuşlar uçar.

    Hipotetik tümdengelim yöntemi nedir?

    Hipotetik tümdengelim yöntemi, bir sonucu etkileyebilecek tüm olası faktörlerin genel bir teorisiyle başlamayı ve bir hipotez oluşturmayı içeren bir akıl yürütme yöntemidir. Bu yöntemde: 1. Hipotez oluşturma: Birden çok hipotez oluşturulur ve her biri değerlendirilir. 2. Hipotez seçimi: Test edilecek hipotez seçilir. 3. Tahmin çıkarma: Seçilen hipotezin sonuçlarının ne olacağı hakkında çıkarımlarda bulunulur. 4. Deney: Tahminlerin doğru olup olmadığını deney ile gözlemleyerek sonuca ulaşılmaya çalışılır. Hipotetik tümdengelim, bilimsel araştırmalarda teorileri veya hipotezleri test etmek için yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir.

    Analoji ve tümevarım nedir?

    Analoji ve tümevarım akıl yürütme yöntemleridir. Analoji, iki farklı nesne veya önerme arasındaki benzerliklere dayanarak çıkarım yapma işlemidir. Tümevarım, özelden genele, parçalardan bütüne doğru yapılan bir akıl yürütme biçimidir. Örnekler: Analoji: "Dünya’da ve Mars’ta atmosfer vardır, Dünya’da yaşam vardır, o hâlde Mars’ta da yaşam bulunabilir". Tümevarım: "Serçe, güvercin, karga uçar, serçe, güvercin, karga kuştur, öyleyse kuşlar uçar".

    Tümden gelim örnekleri nelerdir?

    Tümdengelim (Dedüksiyon) örnekleri: 1. Genel önerme: Bütün çiçekler bitkidir. Öncül önerme: Bütün güller çiçektir. Sonuç önermesi: O hâlde bütün güller de bitkidir. 2. Genel önerme: Tüm kuşlar uçar. Öncül önerme: Serçe bir kuştur. Sonuç önermesi: O hâlde serçe de uçar. 3. Durum örneği: Şehrin tüm modern binalarında sismik bir sistem var. Öncül: Köşedeki bina modern. Sonuç: Bu nedenle, köşedeki bina anti-sismik bir sisteme sahiptir.