Sümerlerin ataları hakkında kesin bir görüş birliği yoktur, ancak genel olarak kabul edilen iki teori şunlardır: 1. Batı Asyalı Halk Teorisi: Çoğu tarihçi, Sümerlerin M.Ö. 5500 - 3300 yılları arasında, Sami ve Hint-Avrupa kökenli olmayan eklemeli izole bir dil konuşan Batı Asyalı bir halk tarafından kalıcı olarak yerleşildiğini öne sürmektedir. 2. Kafkasya Teorisi: Bazı akademisyenler, Sümerleri Hurriler ve Urartularla ilişkilendirmekte ve anavatanları olarak Kafkasya'yı önermektedir. Ayrıca, Sümerlerin atalarının, Buzul Çağı'nın sonunda sular altında kalmadan önce Doğu Arabistan kıyılarında yaşadıkları da düşünülmektedir.