Divan edebiyatı ve Tanzimat dönemi şiiri arasındaki farklar şunlardır: 1. Konu: Divan şiirinde aşk, tabiat, tasavvuf, ahlak ve devlet büyüklerini övme gibi konular işlenirken, Tanzimat şiirinde eşitlik, hürriyet, adalet, yönetimden şikayet gibi temalar öne çıkmıştır. 2. Nazım Birimi: Divan şiirinde genellikle beyit kullanılmışken, Tanzimat şiirinde beyit sayıları değiştirilmiş ve aruz ölçüsünün yanı sıra hece ölçüsü de kullanılmaya başlanmıştır. 3. Şiirin Adı: Tanzimat şiirinde şiirlerin adları yazılırken, nazım türünün adının yanına konunun adı da eklenmiştir. 4. Kafiye Anlayışı: Divan şiirinde "göz için kafiye" anlayışı hakimken, Tanzimat şiirinde "kulak için kafiye" anlayışı benimsenmiştir. 5. Dil Kullanımı: Her iki edebiyat türünde de Arapça ve Farsça kelime ve tamlamalar kullanılmasına rağmen, Tanzimat şiiri daha anlaşılır bir dil kullanmaya çalışmıştır.