Osmanlı'daki derebeyler, 18. yüzyıldan itibaren Osmanlı merkezi hükümetinden bağımsız hareket eden ve zamanla hanedanlık kuran nüfuz ve kudret sahibi kişilerdir. Bazı ünlü Osmanlı derebeyleri: Karaosmanoğulları: Aydın ve Saruhan sancaklarını yönetmiş, etkileri İzmir ve Bursa'ya kadar uzanmıştır. Bozoklu Çapanoğulları: Yozgat, Kayseri, Ankara, Amasya ve Niğde bölgelerini idare etmiştir. Canikli Hacı Ali Paşa ailesi: Kuşadalı İlyasoğulları. Derebeylerin bazı özellikleri: Kendi bölgelerinde derin kökler salmış ve güçlü bir sadakatle yerel hanedanlar kurmuşlardır. Savaş zamanında kendi askerleriyle Osmanlı ordularında hizmet vermiş ve sultan tarafından vekil vali ve vergi tahsildarı olarak unvanlandırılmışlardır. Merkezi hükümete karşı mali ve askeri yükümlülükleri vardı; savaş zamanında kendi adamlarıyla Osmanlı ordularında görev yapmışlardır. Derebeylik sistemi, II. Mahmut döneminde sona erdirilmiş ve merkezi yönetim yeniden tesis edilmiştir.