Buradasın
Sağlıklı Kilo Verme ve Beslenme Üzerine Bilgilendirici Röportaj
youtube.com/watch?v=vFMXNPYulgAYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, sunucu Ceyda'nın İç Hastalıkları Uzmanı Ayça Kayaya ile gerçekleştirdiği bir röportaj programıdır. Ayça Kayaya, "Kırk Günde Yeni Sen" adlı kitabının yazarı olup, 23 yıldır obezite, diyabet, şeker hastalığı ve tansiyon hastalığı üzerine çalışmaktadır.
- Programda beslenme, kilo problemleri ve sağlıklı yaşam konuları ele alınmaktadır. Video, obezite ve kilo problemi arasındaki farkları açıklayarak başlıyor, vücut kitle indeksi (VKİ) hesaplama yöntemini gösteriyor ve sağlıklı beslenme yöntemleri hakkında bilgiler sunuyor. Ayrıca, "diyet" kavramının yerine "sayarak beslenme" metodunu öneriyor ve günlük beslenme için minimum 50-55 karbonhidrat, %15-20 protein ve %125-30 yağ içeren bir beslenme planı oluşturuyor.
- Röportajda ayrıca uyku hijyeni, yemek saatleri ve beslenme alışkanlıkları hakkında pratik bilgiler paylaşılıyor. Ayça Kayaya, kilo verme hedeflerinin gerçekçi olması gerektiğini vurgulayarak, akşam yemeğinden en az 4 saat önce yemek yemenin, öğünler arasında 3-4 saat aralık bırakmanın ve mavi ışıktan uzak durmanın önemi üzerinde duruyor. Video, sağlıklı kilo kavramı ve ulaşılabilir kilo hedefleri koyma konusunda da bilgiler içermektedir.
- 00:14Programın Tanıtımı
- Sunucu, programın yeni bir konuyla ilgili bir sohbet sunacağını ve kıymetli bilgiler paylaşacağını belirtiyor.
- Programın amacı, "bana iyi gelenin sana iyi gelmesi" prensibine dayanıyor.
- Sunucu, beslenme konusunu çok önemseyen ve yediğimizin ne olduğunun önemli olduğunu düşünen biri olarak kendini tanımlıyor.
- 01:47Konuk Tanıtımı
- İç hastalıkları uzmanı ve beslenme konusunda çok bilgili olan Ayça Kayaya stüdyo konuğu olarak davet ediliyor.
- Ayça Kayaya'nın "Sayarak Zayıfla", "Beslenme Saati" ve "Kırk Günde Yeni Sen" gibi kitapları var.
- "Kırk Günde Yeni Sen" kitabının adının "kırk" sayısının birçok kültürde önemli olduğu için seçildiği açıklanıyor.
- 04:42Beslenme ve Sağlık Hakkında Bilgiler
- İbni Sina'nın "yediğin önce hazmet, ondan sonra ye" sözü vurgulanıyor.
- Günümüzde beslenme konusunda çok bilgi bulunmasına rağmen, hangi bilginin doğru olduğu tartışılır bir durum.
- Ketojenik, glutensiz, açlık gibi beslenme trendlerinin kalıcı sağlık problemi olmayanlar için olumsuz etkileri olabileceği belirtiliyor.
- 06:53Kilo Problemi ve Çözüm Yolları
- Türkiye'de yapılan araştırmalara göre toplumun yüzde otuzun üzerinde obez ve neredeyse yüzde yetmiş fazla kilolu.
- Fazla kilonun sadece görüntüsel olarak değil, iç organlara ve hormonlara zarar vererek bizi biz olmaktan çıkarabileceği vurgulanıyor.
- Kilo problemi sadece fazla yemekten kaynaklanmıyor, altında yatan birçok neden olduğu için sadece diyet yapmak yerine nedenin bulunması gerektiği belirtiliyor.
- 08:09Kilo Problemi ve Obezite
- Konuşmacı yaklaşık yirmiüç yıldır birebir kilo problemi olan hastalar üzerine çalışmaktadır.
- Konuşmacı kendi kilo deneyimini paylaşıyor; ideal kilosunun 59-60 civarında olduğunu, ancak doğumdan sonra ve sıkça kilo alıp veren bir yapıya sahip olduğu için kilosu 66-67 civarında olabiliyor.
- Kilo problemi olan kişiler iki gruba ayrılır: ideal kiloda kalmak isteyip beş kilo yukarı beş kilo aşağı gidenler ve ideal kilodan çok uzaklaşmış sağlık problemleri yaşamış olan obez kişiler.
- 09:33Obezite ve Vücut Kitle İndeksi
- Konuşmacı, diyetle ilgili konuşmaların artmasıyla birlikte obezite de arttığını belirtiyor.
- Obezite, sadece aşırı şişman insanları değil, farklı derecelerdeki kilo problemleri olan kişileri de kapsar.
- İzleyicilerden kendi vücut kitle indekslerini hesaplamaları isteniyor: kilo, boyun karesine bölünerek hesaplanır.
- 12:12Vücut Kitle İndeksi Değerleri
- Vücut kitle indeksi 18,5-25 arasındaysa normal, 25-30 arasında fazla kilo, 30-35 arasında birinci derece obezite, 35-40 arasında ikinci derece obezite, 40 üzeri ise morbit obezite olarak değerlendirilir.
- Konuşmacı, halka yönelik "Zayıfla" adlı bir kitap yazdığını belirtiyor.
- 13:17Diyet Problemi ve Akdeniz Beslenmesi
- Kilo problemi olan insanların ortalama yılda 16 kez diyete başladıkları ve sürdüremedikleri için tekrar kilo aldıkları belirtiliyor.
- "Diyet" kelimesi bedel ödemek anlamına geldiği için konuşmacı tarafından sevilmiyor.
- Dünya Sağlık Örgütü'ne göre en iyi beslenme şekli Akdeniz beslenmesi, yani yağ kısıtlı ve haftada birkaç gün kısmi vejeteryan beslenme yapmak.
- 14:26Sağlıklı Beslenme Oranları
- Sağlıklı beden hücrelerinin çalışabilmesi için günlük beslenmenin %50-55 karbonhidrat, %15-20 protein ve %25-30 yağ içermesi gerekiyor.
- Konuşmacı, vücut kitle indeksi ve metabolizma hızlarına göre günlük yemek miktarlarının matematiğini çıkarmış ve bu diyette hiçbir şeyin yasak olmadığı belirtiliyor.
- Diyet bozulmadan lezzetli yiyeceklerin de tüketilebileceği vurgulanıyor.
- 15:37Bilinçaltı ve Diyet
- Beyin, yasak olan yiyecekleri düşünmek zorunda olduğu için bu yiyecekleri düşündüğünde, bilinçaltının kalori salgıladığını iddia eden bir makale okunduğu belirtiliyor.
- Bilinçaltı insanı en mutlu anında bile mutsuz hissettirebileceği vurgulanıyor.
- Doğru bilgi bilmek ve sürdürebilmek çok önemli, diyet yaparken mutsuz olmak yerine bilgiyle karar vermek özgürlük sağlıyor.
- 17:25Sayarak Beslenme Yöntemi
- Sayarak beslenmenin en önemli özelliği diyet listesinin olmaması ve kişinin belli bir limit içinde özgürce planlayabilmesi.
- Her gün yeni bir gün olarak düşünülerek, dün kötü bir gün olsa bile bugün yeniden başlanabiliyor.
- Yediğiniz yiyeceğin farkında olmak ve yiyeceğin kalori değerini bilmek önemli.
- 19:04Çocukluk Çağında Beslenme Eğitimi
- Çocuklara paketli gıda tüketirken etiket okumayı öğretmek ve yediğimiz şeyin doğada olup olmadığını düşünmelerini öğretemek önemli.
- Çocukluk çağı obezitesi Türkiye'nin en büyük sağlık sorunlarından biri olarak belirtiliyor.
- Çocukların her gün çikolata gibi şekerli yiyecekler tüketmesi ve bunu almadıklarında tepki göstermesi sorun olarak görülmüyor.
- 20:39Beslenmenin Vücut Üzerindeki Etkileri
- Çocuklara her gün sigara içirmek gibi, sürekli olarak sağlıklı olmayan yiyecekler vermek vücutta hücre bozucu etkileri ortaya çıkar.
- Onbeş yaşındaki kız çocuklarında adet gelmemesi, kıllanma, sivilcelenme ve saç dökülmesi gibi problemler görülürken, erkek çocuklarda kadın tipi memeler oluşması, cinsel gelişim sorunları ve boy kısalıkları yaşanır.
- Yiyecekler vücudumuzun yakıtıdır; sağlıklı yiyecekler tüketirsek hücrelerimiz daha iyi çalışır, ölü yiyecekler ise bedenimizi çabuk yaşlandırır.
- 21:58DNA ve Yaşam Tarzı Arasındaki İlişki
- Bedenimiz yüz yaşına kadar yaşamaya programlıdır ve DNA'da bazı hastalıklar olsa da, dünyada değiştirebileceğimiz ve değiştiremeyeceğimiz risk faktörleri vardır.
- Tek yumurta ikizlerin biri sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı değiştirdiğinde, diğer ikiz bu değişimi yapmadı ve on yıl içinde 40 kilo ağırlaşarak 33 yaşında kalp kriziyle hayatını kaybetti.
- İnsan kendi kaderini kendi eliyle şekillendirir; doğru bilgiye ulaşma şansı verilen insanlar, en küçük değişikliklerle bile hayatlarını olumlu yönde etkileyebilir.
- 24:01Beslenme ve Sağlık İlişkisi
- Ebeveynler, çocuklarının bilince gelene kadar tüm hücrelerinden sorumludur ve onları mutlu, sağlıklı ve bilinçli haline getirmeye çalışmalıdır.
- Lancet dergisinde yapılan bir araştırmaya göre, düşük karbonhidrat ve yüksek karbonhidrat beslenme aynı oranda insan ömrünü kısaltırken, ortalama karbonhidrat (50-55%), protein (10-15%) ve yağ (25-30%) içeren beslenme 26 yıl içinde 4,5 yıl daha uzun yaşamaya neden olur.
- Vücudumuza yanlış yiyecekler koyarsak hücrelerimizi bozabiliriz, bu nedenle doğru beslenme önemlidir.
- 26:00Sağlıklı Kilo Kavramı
- "Doğru kilo" yerine "sağlıklı kilo" kavramı daha doğru ve ulaşılabilir bir hedef olarak görülmelidir.
- Hasta anlamlı hedefler koymak önemlidir; örneğin 109 kilo olan bir hasta 50 kiloya inmek yerine, ilk hedef olarak 150, ikinci hedef olarak 130 kilo belirlenebilir.
- Sağlıklı kiloda olmak sadece yemekle ilgili değildir.
- 28:28Sağlıklı Kilo ve Uyku Hijyeni
- Sağlıklı kiloda olma durumu, insanın kendini bir bütün olarak değerlendirmesi gerektiği vurgulanıyor.
- Uyku çok önemlidir; uyumadan sonra hücrelerin tamir edilmediği durumda sabah yorgun ve halsiz kalkılır.
- Mavi ışık (laptop, telefon, televizyon) melatonin ve büyüme hormonu seviyelerini azalttığı için uyumadan iki saat önce mavi ışık kaynağından uzak durmak gerekir.
- 29:06Uyku ve Yemek Saatleri
- Sessiz, gürültüsüz ve karanlık bir ortamda en az altı-yedi saat kesintisiz uyku çok önemlidir.
- Akşam sekizden sonra içmemek, mide boşalma zamanı tamamlandıktan sonra uyumak gerekir.
- Gece vardiyasında çalışanlar için uyku ve yemek saatleri düzenli olmalıdır, yemek saatleri kişinin günlük hayatına uygun olmalı.
- 30:17İç Organların Dinlenmesi
- Uykuda gözlerimiz ve kulaklarımız uyurken, iç organlar çalışmaya devam eder ve bunlar da dinlendirilmelidir.
- İbn-i Sina'nın "yediğinizi hazmetmeden yemek yemeyiniz" sözü önemlidir.
- Sık sık az miktarda yemek yemek, mideyi sürekli çalıştırır ve yaşlanma, safra kesesi taşı, karın ağrısı ve gaz gibi sorunlara yol açabilir.
- 32:09Yemek Aralıkları ve Acıktığınızda Yemek
- İç organların dinlenmesi için öğünler arasında minimum üç-dört saat aralık bırakılmalıdır.
- Yemeği acıktığınız için yemek, fizyolojik bir ihtiyaçtır; acıkmıyorsanız yememek gerekir.
- Her an yemekle dolu bir ortamda, birisi ikram ederse veya reklamlar yemez isteği uyandırırsa, bir lokmayı yedikten sonra kaç saat geçtiğini kontrol etmek önemlidir.
- 34:02Programın Kapanışı
- Programda, sektöre sürülmüş en saçma beslenme planı veya programı sorulmuş.
- Uzman, bilgi paylaşım aşkı ve mesleğine olan sevgisini ifade etmiş.
- İc Hastalıkları Uzmanı olan konuk, obezite tanısı olan danışanlarla yolculuğunun başarı sebebi olarak belirtilmiş.