Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye Televizyonu'nda yayınlanan bir sağlık programıdır. Programda sunucu Nur Hanım, Doktor Ümit Aktaş (sağlık uzmanı), Hakan Kaymaz (osteopat ve fizyoterapist) ve Ayşen Laçiner (iletişim uzmanı, psikolojik danışman) konuk olarak yer almaktadır.
- Program, sağlıklı beslenmenin sağlık üzerindeki etkilerini, özellikle göz sağlığı, diyabet ve ağız sağlığı konularını ele almaktadır. İlk bölümde göz sağlığı için önemli olan zeaksantin ve lutein maddeleri, diyabet ve tiroid hastalıklarının göz sağlığını nasıl etkilediği anlatılmakta, ardından yerli tohumlu mısır ekmeği yapımı gösterilmektedir. Daha sonra şeker tüketiminin zararları, glisemik indeks, lifli gıdalar ve ağız sağlığı konuları ele alınmaktadır. Son bölümde ise Hakan Kaymaz'ın ağrı tedavisi uygulamaları ve Ayşen Laçiner'in motivasyon ve iletişim konularındaki tavsiyeleri sunulmaktadır.
- Programda ayrıca doğal ağız gargarası ve ağrı giderici çay tarifleri, manuel biyomekanik tedaviler, stres yönetimi teknikleri ve iyilik hareketi hakkında bilgiler de paylaşılmaktadır. Video, sağlıklı yaşam tarzı, doğru beslenme alışkanlıkları ve sağlık konularında pratik tavsiyeler sunarak izleyicilere bilgi vermektedir.
- 00:06Sağlıklı Beslenme ve Göz Sağlığı
- İyi beslenmek sağlıklı olmak için çok önemlidir, iyi beslenmeme göz sağlığından ağız sağlığına, bağırsak problemlerine, kalp hastalıklarına, tansiyon ve şeker hastalığına neden olabilir.
- Vücudumuzda üretemediğimiz maddeleri doğru şekilde telafi edebilirsek sağlıklı yaşarız, ancak yanlış gıdalarla beslenirsek hastalık gelir.
- İnsan bir bütündür ve hastalık ile sağlık bir arada gerçekleşir; göz sağlığı da yediklerimizle ilgilidir.
- 01:40Göz Sağlığı İçin Önemli Maddeler
- Göz sağlığı için zeaksantin ve lutein maddeleri çok önemlidir ve bu maddeler ispanak, roka, avokado ve brokoli gibi yeşilliklerden alınabilir.
- Haşlanmış yumurta eklenmiş roka veya ıspanak salatası, lutein ve zeaksantin'in dokuz kat daha fazla emilimini sağlar.
- Zeaksantin'in en güçlü formu astaksantin'dir ve bu madde krill yağında bulunur.
- 02:52Krill Yağı ve Faydaları
- Krill, soğuk denizlerde yaşayan mikroskobik bir karides türüdür ve mavi balinalar krill yiyerek beslenir.
- Astaksantin, tek hücreli canlılarla beslenen krill'de bulunur ve dünyada bilinen en güçlü antioksidandır, C vitaminden üçbin kat daha fazla antioksidan değerine sahiptir.
- Krill yağı, trigliserid formundaki normal omega üç takviyelerine karşı fosfolipit yapıdadır ve lipaz enzim aktivitesine ihtiyaç duymadan direk kana karışır, bu nedenle biyoyararlanımı çok yüksektir.
- 05:31Göz Sağlığını Bozan Hastalıklar
- Göz sağlığını en çok bozan ve en yaygın hastalıklardan biri diyabet hastalığıdır, arka planda damar ve sinir hasarı yaparak göz dibi damarlarına ve göz sinirine zarar verir.
- Tiroid hastalıkları da göz hasarı son derece fazla görülen hastalıklardandır.
- Göz sadece görme organı değil, aynı zamanda damar ve sinir hasarı konusunda bize fikir veren en önemli organlardan biridir.
- 06:54Pratik Mısır Ekmek Tarifi
- Yerli tohumlu üretilmiş mısır unuyla pratik bir ekmek tarifi yapılacaktır.
- GDO'lu mısır ve hibrit tohumdan üretilen mısır insan sağlığı için zararlıdır, bu mısırlar daha çok mısır silajı üretmek için yapılmıştır.
- Mısır glisemik indeksi yüksek bir gıdadır, dolayısıyla diyabetliler, insülin direnci olanlar ve kilo verme problemleri olanlar bu ekmekten uzak durmalıdır.
- 08:30Mısırın Beslenmede Etkileri
- Mısır besin lifi açısından zengin olup prebiyotik özelliğe sahip olduğundan probiyotik bakterileri besler.
- Mısır B vitaminleri ve mineraller açısından zengindir.
- Yerli tohumlarla üretilen mısır, tarım ilacı kullanmadan son derece verimli bir şekilde yetiştirilebilir.
- 09:45Mısır Ekmek Tarifi
- Mısır ekmeği için bir bardak mısır unu, bir bardak peynir, mahlep, pul biber, yumurta, karabiber, tuz, sirke ve zeytinyağı kullanılır.
- Karbonatı sirke ile köpürtmek önemli çünkü bu sayede ekmeğin kabarması sağlanır.
- Susam ekmeğin üzerine serpilir ve dereotu, kekik, biberiye gibi doğal otlar da ekmeğe katılabilecek lezzet vericidir.
- 15:29Mısır Ekmeğinin Zenginleştirilmesi
- Keten tohumu, haşhaş tohumu ve çörek otu ekmeğin üzerine serpilerek hem lezzet verir hem de mineral açısından zenginleştirir.
- Susam mineral deposu olarak magnezyum, kalsiyum ve çinko açısından zengindir.
- Cilt vücudumuzun en büyük organıdır ve dışarıdan sürdüğümüz her şey damarlar aracılığıyla emilip içeriye geçer.
- 16:36Fırın Pişirme ve Göz Sağlığı
- Pişirilen ürün 180-190 derecede 20-30 dakika fırında pişirilecek ve kürdan testi ile pişip pişmediği kontrol edilecek.
- Göz sağlığı beslenme ve yaşam tarzıyla ilgili olup, hareketli yaşam ve egzersiz hastalıklardan koruyor.
- Pandemi sonrası home office çalışma tarzı yaygınlaşmış ve insanların çalışma saatleri belirsiz hale gelmiştir.
- 18:14Ekran Kullanımı ve Göz Sağlığı
- Sürekli bilgisayar ve telefon ekranlarına bakmak mavi ışığın etkisiyle ciddi göz problemlerine neden olmaktadır.
- Telefonların gece modu (sarı ışık özelliği) ayarlar menüsünden açılarak ekran başında geçilen gece saatlerinde göz sağlığı için faydalı olabilir.
- Mavi ışık uyaran ışık olduğundan, gece saatlerinde telefon kullanımında sarı ışık modu kullanılması önerilmektedir.
- 20:00Ekran Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Hastaların yüzde doksanı uyku probleminden şikayetçi olup, telefonlar bu sorunun bir nedenidir.
- Telefonların ekran kullanım süresi ölçümlemeleri açılarak ne kadar ekranda kaldığımızı görebiliriz.
- Uyku için ekranları kapatıp sarı ışık altında kitap okumak, göz egzersizi yapmak önemlidir.
- 21:07Göz Egzersizleri ve Doğru Yaşam Tarzı
- Ekran başında çalışırken her on dakikada bir uzağa bakmak ve ufuk çizgisine bakmak göz egzersizi olarak önerilmektedir.
- Göz görme değişken bir faktördür, sürekli gözlük takmak görsel yetenekleri bozabilir.
- Home office çalışma tarzı özel hayatımızı mahvedebilir ve insanların asosyal olmasını sağlayabilir.
- 22:16Öğrenme ve Bilgiye Yaklaşım
- İnsanlar hayatın her anında öğrenmeye devam etmelidir, "ben oldum" diyen insanlardan uzak durulmalıdır.
- İnsan sağlığı konusunda bildiğimiz çok azdır, bu nedenle sürekli öğrenmeye devam etmek gerekir.
- Cahil bilmediğini biliyor ve bu nedenle diğerlerine önem verirken, yarı cahil çok şey bildiğini iddia eder.
- 23:51Diyabet ve Sağlık
- Kan şekeri yüksekliği olan kişilerde ne kadar egzersiz yapılsa da arka planda damar ve sinir hasarı gelişebilir.
- Diyabet hastalığı sadece kan şekeri yüksekliği değil, vücuttaki her türlü organı etkileyen sistematik bir hastalıktır.
- Diyabet hastalığından korunmak için doğru beslenme önemlidir ve beslenme ağızda başlar.
- 25:23Fonksiyonel Anatomi ve Dişler
- İnsan vücudunun bir anatomisi vardır ve her organın yerleşim biçimi fonksiyonuyla ilişkilidir.
- Dişler sadece çiğnemeye yarayan kemik yapılar değil, sindirim sisteminin başladığı yerdir ve probiyotik yapımızın önemli bir parçasıdır.
- Dişlerden itibaren başlayarak sindirim sisteminde gıda analiz laboratuvarı çalışır ve zararlı maddeleri tespit eder.
- 28:30Şeker Tüketimi ve Tarihi
- Şeker endüstrisi 20. yüzyılın başlarında başlamış, önceye kadar şeker az bulunan ve pahalı bir maddeydi.
- 19. yüzyılda Hollanda Kralı Fransa Kralına beş kilo şeker yolluyordu çünkü şeker zenginliğin bir göstergesiydi.
- 20. yüzyılın başında İngiltere'de kişi başına düşen şeker üretimi yılda beş gramdı çünkü sadece soylular şeker tüketiyordu.
- 30:22Şeker Tüketiminin Vücut Üzerindeki Etkileri
- İnsan vücudunda biyokimyasal olarak şeker tüketimine elverişli değildir, çünkü kan şekerini düşüren sadece insülin hormonu vardır.
- Şekerler, karbonhidratlar ve tahıllar damak tadı bağımlılığı yapar ve bu bağımlılık diğer madde bağımlılıklarından daha tehlikelidir çünkü etkileri yıllar içinde görülür.
- Şeker ve tahıllar diyabeti, kanserleri, obeziteyi tetikleyerek toplum sağlığının önündeki en büyük tehditlerdir.
- 32:06Şeker Endüstrisi ve Tütün Endüstrisi Paralellikleri
- Tütün endüstrisi 1980'lere kadar tütün tüketiminin kansere yol açtığını kabul etmedi ve doktorları sigara reklamlarına çıkardı.
- Sigara firmaları kansere yol açmadığını ispatlamak için kendi bilimsel araştırma komitelerini kurdu ve Amerikan Kanser Derneği'nin eski başkanını transfer etti.
- 1980'lere kadar sigara firmaları sigaranın kansere yol açtığını kabul etmediler, ancak bunun karşılığında ulusal sağlık sistemini tazminat ödemeye mahkum ettiler.
- 33:51Beslenme ve Glisemik İndeks
- Tüm sebzelerde şeker bulunur, ancak glisemik indeksi yüksek olan, kan şekerini hızlı yükselttiren gıdalardan uzak durulmalıdır.
- Lif prebiyotiktir ve probiyotiklerimizi besler; çiğneme fonksiyonu diş sağlığını korur.
- Kereviz sapı, salatalık gibi lifli gıdalar çiğ yiyilmelidir.
- 34:30Kereviz ve Havuç Kullanımı
- Kereviz sapı salatası için incecik doğranıp havuç, limon, alıç sirkesi ve zeytinyağı ile servis edilebilir.
- Kerevizi rendeleyip limon suyuyla bekletip, sıkan suyu da atmadan ceviz içi, kaya tuzu ve süzme yoğurtla karıştırarak salata yapılabilir.
- Havuç, zeytinyağı ile tüketildiğinde beta karoteninin emilimi artar çünkü beta karoten yağda çözünen bir maddedir.
- 35:57Vitaminler ve Sağlık
- A, D, E ve K vitaminleri yağda emilen vitaminlerdir ve yağla tüketilmelidir.
- K2 vitamini kemik ve diş sağlığı için gerekli olup, probiyotik yapınız zenginse vücudunuzda K2 ve biyotin (B7) vitamini üretilir.
- Biyotin cilt, saç ve tırnak sağlığı için önemlidir.
- 36:37Ağız Sağlığı
- Diş eti kanaması önemli hastalıkların habercisi olabilir ve diş eti iltihapları kalp krizi ve kalp kası iltihaplarına yol açabilir.
- Ağız sağlığı için diş fırçalama, diş ipi kullanımı, dil spatulası ve ağız duşu gibi bakımlar önemlidir.
- Kimyasal diş macunları yerine bitkisel organik diş macunları kullanılmalıdır çünkü diş macunu içindeki tüm kimyasallar kana karışır.
- 38:20Dil Sağlığı ve Ağız Gargarası
- Dil spatulası kullanmak önemlidir; dilinizin üstü beyaz, sarı tabaka ile kaplıysa veya harita gibi görünürse probiyotik yapınız bozulmuş olabilir.
- Ağzınızda sık sık aftlar, enfeksiyonlar ve kötü nefes kokusu varsa, bu hastalığın sadece ağızla ilgili olmadığını gösterir.
- Hijyen ağızda başlar, ne yediğinize ve ne işinize dikkat etmelisiniz.
- 40:54Ağız Gargarası Tarifi
- En basit ağız gargarası için bir ev sirkesi ve bir yemek kaşığı elma sirkesi kullanılabilir.
- Sirke probiyotiktir, antibakteriyeldir, antiviraldir ve sağlığınızı koruyan en önemli maddedir.
- Sirkeyi evde yenmeyen meyveleri kullanarak kendiniz yapabilirsiniz; bu gargarayı yutabilirsiniz, kimyasal gargaraların aksine zararı yoktur.
- 42:47Ağrı Tedavisinde Doğal Çözümler
- Tıp biliminin temel amacı ağrıyı tedavi etmektir.
- Romatizma, fibromiyalji, ankilozan spondilit ve romatoid artrit gibi ağrıları tedavi etmek için doğal bir ağrı çayı hazırlanabilir.
- Isırgan, kuşburnu, zencefil, karabiber ve tıbbi papatya gibi doğal malzemeler antienflamatuar ve ağrı kesici özelliklere sahiptir.
- 43:10Doğal Ağrı Çayı Tarifi
- Isırgan, kuşburnu, zencefil, karabiber ve tıbbi papatya karışımı sıcak su ile demlenerek doğal bir ağrı çayı hazırlanır.
- Bu çay günde üç bardak- dört bardak içilebilir ve etkisini yarım saat içinde göstermeye başlar.
- Çayın hiçbir ilaç etkileşimi yoktur ve tansiyon, şeker ve kalp hastaları da içebilir.
- 44:49Ağrı Tedavisinde Beslenme Önemi
- Sebebi bilinmeyen vücut ağrıları, romatizma ve fibromiyalji gibi durumlarda dikkat edilmesi gereken ilk şey beslenmedir.
- Bu hastalıklar glutenden, karbonhidratlardan ve işlenmiş gıdalardan uzak durarak giderilebilir.
- Modern tıp genellikle semptomları gidermekle yetinirken, kök nedenleri çözmeden sonuçlarla ilgilenmez.
- 46:41Sevda Hanım'ın Ağrı Sorunu
- Sevda Hanım üç senedir ağrılarla mücadele etmektedir ve sağ uyluk kemiğine çivi takılmıştır.
- Sol dizinde özellikle merdiven çıkarken şiddetli ağrılar hissediyor ve sabahları yataktan kalktıktan sonra ağrı artmaktadır.
- Belinde fıtık olduğu teşhis edilmiş ve oturmak, yatmak, kalkmak ve merdiven inmek zorlaşmıştır.
- 48:33Fizyoterapist Hakan Kaymaz'ın Muayenesi
- Fizyoterapist Hakan Kaymaz, Sevda Hanım'ın muayenesinde dönmeler, eğilme ve çömelme hareketlerindeki sıkıntılarını incelemiştir.
- Hakan Kaymaz, hastaya uyguladığı manevraların bir seans olması gerektiğini ve sürekli uygulanması gerektiğini belirtmiştir.
- Fibromiyalji, sırt ağrısı, bel ağrısı, bel fıtığı, menisküs ve kalça ağrısı gibi sorunlarla mücadele eden hastalar fizyoterapist ve osteopat Hakan Kaymaz'a başvurabilirler.
- 52:16Kalça Ağrısı Tedavisi
- Doktor, kalça üzerinde yapılan işlemlerin sırt üstü yatayım şeklini düşünmek yanlış olduğunu belirtiyor.
- Ameliyatın hastaya yarar sağlaması ve ağrılardan tamamen kurtulma beklentisi yerine, manuel biyomekanik tedavi tercih edilmeli.
- Müdahalelerden sonra hasta tebessüm etmeye başlıyor ve çok mutlu oluyor.
- 53:35Nedret Hanım'ın Ağrı Problemleri
- Nedret Hanım, bel ve boyun fıtığı, bel kayması, kuyruk kemiği kırığı, omuz, bacak ve kollarda şiddetli ağrı, çatlak ve fibromiyalji gibi sorunlarla mücadele ediyor.
- Trafik kazası sonrası ağrıları devam ediyor ve ayakta duramıyor, uyuşma ve güçsüzlük hissediyor.
- Osteop ve fizyoterapist Hakan Kaymaz, biyomekanik fonksiyonel boyun muayenesi yaparak tedavi sürecine başlıyor.
- 58:24Tedavi Teknikleri
- Hakan Kaymaz, kalça kapsülünü rahatlatma tekniği uygulayarak sıvı azlığı ve kas gerginliği olan hastalar için metotlar kullanıyor.
- Vücudun bir yarısında problem varsa karşı yarısını da muayene etmek gerekiyor.
- Tedavi sonrası hasta ağrılarını hissettiği yerde hissetmediğini belirtiyor ve rahatladığını söylüyor.
- 1:01:32Ayşen Laçiner ile İletişim Uzmanlığı
- Ayşen Laçiner, dokunduğu kişilerin güçlü yanlarını fark etmeleri için bazı teknikler uyguluyor.
- Ayşen Laçiner, Marmara Üniversitesi'nde iletişim alanında master ve doktora yapmış, ayrıca psikolojik danışmanlık uzmanlığına sahip.
- On yıl öncesine kadar Türkiye'de ve globalde birçok firmada üst düzey yönetici olarak çalışmış, kendi işini kurmuş biri olarak iletişimin önemini vurguluyor.
- 1:02:52İletişim ve Motivasyon
- Günümüzde iletişimimizin tamamen kopuk olduğu bir dönemden geçiyoruz, çünkü herkesin elinde cep telefonu ve kendi dünyasında olduğu için birbirimizi anlamak zor.
- Kendini motive etmek için öncelikle her birimizin yaradılıştan gelen özel yüklemelerle dünyaya geldiği ve herkesin donanımının birbirinden farklı olduğu hatırlanmalıdır.
- Kendini tanımak ve SWOT analizi yapmak (güçlü yönler, fırsatlar, riskler) motivasyon için önemlidir, çünkü motivasyon insanın kendini fark etmesi ve kendisinin özel, tek ve biricik olduğunu hatırlamasıdır.
- 1:04:07Başarı ve Yetenekler
- Bazı insanların el işleri, ev işleri gibi alanlarda yetenekleri vardır ve bunlar da önemli yeteneklerdir.
- Başarılı olabilecek alanları bilmeyen kişiler kendilerini fırsatlardan mahrum ederler çünkü güçlü yönünü fark etmeyen insanlar güçlü olmadığı alanda debelenir.
- Yeteneğini fark eden bireyler kendi kendilerini doğal yollarla başarıya taşıyabilirler.
- 1:05:22Stres Yönetimi
- Stres günlük hayatta önemli bir rol oynamaktadır ve stresle başa çıkmak yerine stresi yönetmek daha etkilidir.
- Stresi yönetmek için öncelikle stresin doğal olduğunu kabul etmek ve stres faktörlerini sıraya koymak gerekir.
- Stresli durumları fark etmek ve kabul etmek, o an önemli olan işi yaparken diğer stres faktörlerini "park etmek" ve sonra onlarla yüzleşmek önemlidir.
- 1:07:43Uzmanın Sosyal Medya Faaliyetleri
- Konuk, Instagram hesabından (@ayşen laçinel) talepler üzerine pek çok canlı yayın açmaktadır.
- Kariyer seçimleri, stresi giderme, başarıya giden yollar, insan kaynakları ve iletişimle ilgili videolar paylaşmaktadır.
- Uzmanlar tarafından verilen tavsiyeler, insanların kendi yaşam koçları olmalarını ve bu eğitimi kendi hayatlarına uygulamalarını sağlar.
- 1:08:21Kendini Sevenin Dünyası
- Kendini bilen dünyayı bilir, kendini seven herkesi sever.
- Kendini seveni herkes sever, kendinde sevilecek yönleri bulamayanlar "niye sevilmiyorum" diye sorgulamaya başlarlar.
- Arama motorlarında en çok aranılan sorulardan biri "niye sevilmiyorum" ve "niye kendimi sevmiyorum" sorularıdır.
- 1:09:15Hayat ve Girişimcilik
- Yaşarken her zaman umut ve hayaller vardır, hayalleri hedef yapmak ve doğru seçimlerle fırsatları değerlendirmek önemlidir.
- Girişimcilik bir cesaret işidir, potansiyelini fark etmek ve dünyada kimlerin nelere ihtiyacı var buluşturabilmek girişimci olmanın ilk adımıdır.
- Bireysel koçluk eğitimleri verilerek gençlere danışmanlık ve eğitimci olma fırsatı sunulmaktadır.
- 1:11:44İyilik Hareketi
- Pandemi döneminde "Gençler İçin İyilik Derneği" kurulmuş, üniversite öğrencilerinin giyim, gıda ve ders araç gereç ihtiyaçlarını karşılıyor.
- Her yıl bir kez Türkiye genelinde lise ve üniversite öğrencilerine "Yaşama Sanatı Proje Yarışması" düzenleniyor.
- Yarışmaya şiir, şarkı, klip, bilimsel proje gibi özgürce çalışmalarla katılabilirler ve 20 bin lira birinci, 10 bin lira ikinci, 5 bin lira üçüncü ve mansiyon ödülleri verilmektedir.
- 1:14:46Hatay Destek Hareketi
- 22 Nisan'da Hatay'da bayramlaşma etkinliği düzenleniyor çünkü depremde en çok etkilenen şehir Hatay'dır.
- Sivil inisiyatif ve muhtarlıkla koordinasyonda öğrencilere tablet ve ayakkabılar sağlanmış, bavullar dolusu şeker ve çikolata da Hatay'a gönderilecek.
- "Gençler İçin İyilik" web sitesi ve sosyal medya hesapları üzerinden iyilik hareketine katılım sağlanabilmektedir.