Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Dr. Mustafa Atasoy tarafından FT Fonksiyonel Tıp Akademisi adına sunulan bir eğitim serisinin dördüncü ve beşinci bölümüdür. Dr. Atasoy, kolesterol ve kardiyovasküler risk konusunda detaylı bilgiler vermektedir.
- Video, damar duvarının yapısı ve kolesterolün damar duvarına sızması durumunda yaşanan zararları açıklayarak başlıyor, ardından apo-B proteininin ne olduğu ve LDL parçacıklarının oksitlenmesi sürecini anlatıyor. Dr. Atasoy, LDL-C değerinin tek başına yeterli olmadığını, apo-B ve apo-A1 oranlarının da risk değerlendirmesindeki önemini vurguluyor ve farklı insan gruplarının apo-B değerlerine göre risklerinin nasıl değiştiğini gösteriyor.
- Videoda ayrıca insülin direnci, metabolik sendrom kriterleri gibi faktörlerin LDL-C ile apo-B arasındaki uyumsuzluğu artırdığı, statin ilaçlarının etkileri ve kardiyovasküler risk azaltma konusundaki yetersizlikleri ele alınıyor. Konuşmacı, sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyen ancak kutuplarda yaşayan kişilerin kolesterol seviyelerinin yüksek olabileceğini ve tedavi görmeyen kişilerin kolesterol seviyelerinin 150'ye kadar çıkabileceğini belirtiyor. Video, bir sonraki bölümde HDL'ye odaklanacağını belirterek sona eriyor.
- 00:33Kolesterol ve Damar Duvarı
- Damar duvarı, lastik boru gibi basit bir yapı değil, içini özel bir hücre tabakasından oluşan zar kaplar.
- Damar duvarının içine geçen kolesterol, kötü kolesterol olarak adlandırılır ve bu kolesterol damar duvarında birikir.
- Oksitlenmiş LDL parçacıkları damar duvarında bağışıklık sistemi tarafından yabancı olarak algılanır ve iç savaş ortaya çıkar, bu da damar sertliği ve tıkanıklıklar şeklinde görülür.
- 03:00LDL ve Apo-B
- LDL parçacıkları damar içinde seyrettiğinde yararlı kolesterol olarak adlandırılır çünkü gereken hücrelere kolesterol ve yağ taşır.
- Her LDL parçacığında bir tane apo-B bulunur, bu apo-B protein yapısında bir damga olarak görev yapar.
- Laboratuvarda ölçülen LDL-C, paketin içindeki kolesterolü gösterir, ancak damar duvarının içine giren parçacıkların içindeki kolesterol de önemlidir.
- 05:34Apo-B ve Risk İlişkisi
- Büyük bir çalışmada dört farklı durum ortaya çıkmıştır: parçacık sayısı düşük ama yük fazla, parçacık sayısı yüksek ama yük düşük, ikisi de yüksek ama yük düşük, ikisi de düşük.
- Risk düşük olan iki grupta ortak özellik apo-B'nin düşük olmasıdır, kanda ölçülen LDL-C değeri bu iki grupta fark etmez.
- Risk en yüksek olan grupta LDL-C düşük ve apo-B yüksek, risk en düşük olan grupta ise LDL-C yüksek ve apo-B düşük bulunur.
- 11:05Kolesterol Ölçümü ve Risk
- Kolesterol ölçümü, hastanın riskini anlamak için yapılır.
- Risk değerlendirildikten sonra hayvansal besinler, doymuş yağlar, statin ilaçları, lif, keten tohumu ve sarımsak gibi besinlerin kullanımı değerlendirilir.
- İlaç kullanımı sonrası riskin düşüp düşmediği kontrol edilir.
- 11:57LDL Kolesterol ve Risk Değerlendirmesi
- LDL kolesterol değerini sadece bakmak yeterli değil, riski anlamak için daha fazla bilgiye ihtiyaç vardır.
- Amerikan'daki bir laboratuvarda yapılan bir tetkikte, total kolesterol, LDL ve HDL değerleri incelenmiştir.
- HDL kolesterole bakıldığında risk orta veya optimal görünse de, AOB (Apo B) değerine bakıldığında risk aslında yüksek olabilir.
- 12:56AOB Değerinin Önemi
- İki farklı kişinin kanında taşınan kolesterol miktarı aynı olsa bile, parçacık sayısı farklı olabilir.
- AOB damgaları sayıldığında, bir kişinin kanında beş tane, diğerinde on tane olduğu görülmüştür.
- Damar altına girme olasılığı olan tanecik sayısı daha fazla olan kişinin riski daha yüksektir.
- 15:31Metabolik Sendrom ve Risk
- Insülin direnci veya metabolik sendromu kriterleri varsa, LDL ile LDLC'nin uyumsuz çıkması olasılığı artar.
- Bel çevresi, insülin direnci, bel tansiyonu, trigliserit ve HDL değerleri yüksekse, kolesterol değerlerinin daha riskli olduğuna dair bir işaret olabilir.
- Bu kriterler kendi başlarına indikatör değildir, ancak kolesterol değerlerinin daha riskli olabileceğini gösterir.
- 17:20Kolesterol İlaçları ve Çalışmalar
- Kolesterol ilaçları (statin) çalışmaları ilaç fabrikaları tarafından yapılmıştır ve özellikle 2004 öncesi çalışmaların güvenilirliği düşüktür.
- LDL ile kardiyovasküler olaylarla ilgili çok fazla çalışma var ve genel bir korelasyon vardır.
- Kolesterol ilaçları vermesine rağmen birçok hastanın hala kalp krizi geçirmeye devam ettiği, bu durumun iki sebebi vardır: AOB değeri ölçülmemiş ve tedavi geç başlamıştır.
- 20:36Apo B ve Apo A1 Oranı
- Apo B ve Apo A1 oranının kalp krizi riskini belirteç olarak kullanıldığı, oran yükseldikçe risk arttığı anlaşılmıştır.
- Kadınlar için Apo B/A1 oranı 6'nın, erkekler için 7'nin üstüne çıktığında risk başlar; kadınlar için 0,80'in, erkekler için 0,90'un üstünde yüksek risk vardır.
- Bu oran sadece daha önce kardiyovasküler hadise geçirmemiş ve ilaç kullanmayan kişiler için geçerlidir.
- 22:55Apo B Değerleri
- Amerika'daki laboratuvarlara göre Apo B'nin 60'ın altında olması idealdir, 80'in üstü orta risk, 90'in üstü yüksek risk olarak değerlendirilir.
- Sigara içen, tansiyonlu veya diyabetli kişilerde Apo B değerleri daha yüksek risk oluşturur.
- 23:58Kolesterol Hakkında Yanlış Bilgiler
- Bazı eğitimlerde kolesterolün çok düştüğünde vücudun hormon yapamayacağı ve ölümlerin artacağı iddia edilmektedir.
- Familyal hipo-beta lipoproteinemi hastalarında LDL değeri 20 ile 50 arasında olabilir ve bu kişiler kardiyovasküler açıdan koruma altındadır.
- 28:21Kolesterol ve Damar Fonksiyonu
- Damarın içindeki inflamasyonu belirlemek için lipopotain P2 testi önemlidir.
- Sadece kolesterol artırılmış tavşanlarda damar duvarında endotel nitrik oksit seviyesi düşük, serbest radikaller yüksek ve LDL'ye karşı oto-antikorlar oluşur.
- 32:29Aşı Karşıtlığı
- Aşıların otizm yaptığına inanan aileler vardır ve bu inançlar farklı ülkelerde yaygındır.
- Aşı karşıtlığına sahip kişilerin, bilimsel ve mantıksal yaklaşımlarla konuşulduğunda bu inançlarına daha da sıkı sarıldıkları araştırmalarla ortaya çıkmıştır.
- 35:13Kolesterol Risk Faktörleri ve Apo B/A Oranı
- Tertemiz bir adam, kutuplarda yaşıyorsa, inflamasyondan ve stresten uzaksa, tansiyonu yüksek ve insülin direnci olmasa bile kolesterolü biraz yüksek olabilir.
- Tedavi görmeyen ve damarsal açıdan sorun yaşamayan kişilerde apo B/A oranına bakılmalıdır.
- Damarsal sorun yaşamış veya ilaç kullanan kişilerde apo B seviyesi düşürülmelidir.
- 36:39Apo B Seviyesi ve Risk Değerlendirmesi
- İki damarı değişmiş ve damar sertliği açısından ciddi riskli kişilerde apo B seviyesi 80'in altında olmalıdır.
- 80'in altı düşük risk, 90'in altı idare eder seviyedir.
- Ciddi riskli kişilerde 80'in altı bile yeterli olmayabilir, daha da düşürmek gerekebilir.