Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Onsekiz'de Sağlık" programında psikiyatr ve psikoterapist Doçent Doktor Selma Bozkurt ile yapılan bu röportajda, EMDR (Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) terapisi detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Röportajda EMDR terapisi, 1987 yılında Dr. Francis Shapiro tarafından keşfedilen ve son yıllarda popülerleşen bir terapi yöntemi olarak tanıtılmaktadır. Terapinin çalışma prensibi, beyin fonksiyonlarıyla ilişkisi ve hangi durumlarda kullanıldığı açıklanmaktadır. Ayrıca çift taraflı uyarım terapisi, hastaya çift taraflı uyaranlar vererek beynin iki tarafına etki etmeyi amaçlayan bir yöntem olarak anlatılmaktadır.
- Videoda EMDR'nin travmatik anılar, depresyon, anksiyete, obsesyonlar, fobik bozukluklar ve psikosomatik rahatsızlıklar gibi çeşitli psikolojik sorunlarda etkili olduğu, yaş ve cinsiyet sınırlaması olmadığı ve hızlı sonuç veren bir yöntem olduğu vurgulanmaktadır. Yüz yüze uygulamalarda el hareketleri, gözler ve dokunma ile, online uygulamalarda ise kulaklıklarla ses değişikliği ile uyaranlar verildiği belirtilmektedir.
- 00:39EMDR Terapisi Nedir?
- EMDR (Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme), 1987 yılında Dr. Francis Shapiro tarafından keşfedilen, son yıllarda popülerleşen bir terapi yöntemidir.
- Bu terapi hem güçlü hem de hızlı etki eden bir yöntemdir ve birçok psikiyatrik rahatsızlıkta kullanılmaktadır.
- İlk olarak şiddete maruz kalmış, taciz, doğal afetler veya yas gibi yoğun travmatik süreçlerden geçen hastalarda etkili olduğu anlaşılmıştır.
- 01:48EMDR'nin Çalışma Prensibi
- EMDR, REM uyku dönemini taklit eden bir terapi cinsidir ve uyanıkken, hasta tamamen bilinçliyken uygulanır.
- Beynimizde bilgi işlenmesi REM uyku döneminde olur, EMDR bu süreci gündüz hızlı ve etkili bir şekilde gerçekleştirir.
- Fizyolojik temelli bir terapi yöntemidir; beynimiz aldığı her uyaranı filtreden geçirip eski anılarla ilgili bir depoya yollar.
- 03:25Travmatik Anıların İşlenmemesi
- Travmatik anılarda, beynin iki yarım küresi tarafından bağlantılar tam kurulamadığı için bilgi işlenemez ve anı ilk yaşandığı an gibi kalır.
- Travmatik anılar fermuar gibi düşünülebilir; bir tarafında tıkanırsa üst tarafa geçemez ve yeni olaylarla tetiklenir.
- Panik hastaları, ilişkilerinde sıkıntı yaşayanlar, obsesyonlar ve depresyona sürüklenenler genellikle travmatik anıların etkisiyle yaşarlar.
- 05:16EMDR'nin Etkisi
- EMDR, travmatik anı silinmesi değil, o anının etkisinin uyumsal olmasına ve sağlık ve uyumsal bir tepkiye dönüşmesine yardımcı olur.
- Hem şu anki semptomları tedavi eder (karın ağrısı, baş ağrısı, boğaz düğümlenmesi gibi fizyolojik psikosomatik belirtiler) hem de gelecekteki benzer yaşantılarda uyumsal tepkilere yol açar.
- Terapilerdeki en temel amaç davranış değişikliği, duygu durum değişikliği ve yeni bakış açısıyla güzel değişiklikler oluşturmaktır.
- 07:31EMDR'nin Uygulanma Alanları
- Türkiye'nin savaşlar, doğal afetler ve kadın şiddeti gibi travmatik olaylarla yaşadığı göz önünde bulundurulduğunda, neredeyse herkesin günlük yaşantıda EMDR'den destek alabileceği söylenebilir.
- Yaş ve cinsiyet sınırlaması olmayan, psikosomatik rahatsızlıklarda (migren, baş ağrısı, bel ağrıları, mide-bağırsak sorunları) ve cinsel işlev bozukluklarında da kullanılmaktadır.
- Pandemi gibi küçük travmalar da EMDR ile ele alınabilir ve Türkiye'de 1990'lardan sonra yaygınlaşmaya başlamıştır.
- 09:58Çift Taraflı Uyarım Terapisi
- Online terapiler günümüzde gündemde olup, görüntülü konuşma şeklinde de uygulanabilmektedir.
- Online terapide hastaya bir uygulama veya aparatla çift taraflı uyarım verilmesi koşuluyla yardımcı olunmaktadır.
- Yüz yüze terapide ise çift taraflı uyaran parmak hareketleriyle, göz gözleriyle veya ses/dokunma şeklinde vücuda verilerek işlemeyi ve bilgilenmeyi sağlamaktadır.
- 10:41Terapinin Çalışma Prensibi
- Kulaklıkla ses değişikliği uygulanarak sağ ve sol kulağa ayrı ayrı etki edilerek beynin iki tarafına uyaran verilerek işlemlerin tetiklenmesi sağlanmaktadır.
- Bu yöntem fizyolojik olduğu için zararsızdır ve beynin kendisini tedavi etmesini rehberlik ederek yardımcı olmaktadır.
- Hastanın her çift taraflı uyaran setini uyguladıktan sonra belli bir süre verilerek zihnini serbest bırakması ve gelen düşünceleri geri bildirim alması sağlanmaktadır.
- 11:34Terapinin Amacı
- Terapist hastaya refakat ederek iyileşmesine yardımcı olmaktadır.
- Uygulamalar arasında çift taraflı uyarımlar sırasında ve sonrasında hastanın yorumlaması, pozitif inançlarının gelişmesi ve geleceğe yönelik uygun yanıtlar üretebilmesi amaçlanmaktadır.
- Programda psikiyatr ve psikiyaterapist Doçent Doktor Selma Bozkurt konuk olmuştur.