Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İş Kanunu'nun ikinci bölümü olarak sunulan bir eğitim içeriğidir. Konuşmacı, iş sözleşmesi konusunu detaylı bir şekilde anlatmaktadır.
- Video, iş sözleşmesinin tanımı ve özellikleriyle başlayıp, belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmeleri, tam ve kısmi süreli iş sözleşmeleri, deneme süreli iş sözleşmeleri ve takım sözleşmeleri hakkında bilgiler vermektedir. Daha sonra iş sözleşmelerinin feshi, fesih için geçerli sebepler, işçinin işe iade hakkı ve çalışma koşullarında değişiklik konuları ele alınmaktadır. Video, 4857 sayılı İş Kanunu'nun ikinci bölümünü kapsamakta ve üçüncü videoda görüşmek üzere sonlanmaktadır.
- 00:14İş Sözleşmesi ve Yazılı Sözleşme Zorunluluğu
- İş sözleşmesi, bir tarafın bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir.
- Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur.
- Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işveren işçiye en geç iki ay içerisinde çalışma koşullarını, ücreti ve fesih halinde uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür.
- 01:03İş Sözleşmelerinin Türleri
- İş sözleşmeleri belirli veya belirsiz süreli yapılır ve çalışma biçimleri bakımından tam süreli, kısmi süreli, deneme süreli veya diğer türde oluşturulabilir.
- En çok otuz iş günü süren işlere süreksiz iş, bundan daha fazla devam eden işlere sürekli iş denir.
- Belirli süreli iş sözleşmesi esaslı bir neden olmadıkça birden fazla üst üste yapılamaz, aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul edilir.
- 01:56Kısmi Süreli ve Tam Süreli İş Sözleşmeleri
- İşçinin normal haftalık çalışma süresinin tam süreli iş sözleşmesi ile çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda sözleşme kısmi süreli iş sözleşmesidir.
- Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi, tam süreli emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamaz.
- Emsal işçi, işyerlerinde aynı veya benzeri işte tam süreli çalışan işçidir.
- 02:25Çağrı Üzerine Çalışma ve Uzaktan Çalışma
- Hafta, ay ve yıl gibi bir zaman dilimi içerisinde işçinin ne kadar süre çalışacağı taraflar tarafından belirlenmediği durumda haftalık çalışma süresi yirmi saat olarak kararlaştırılmış sayılır.
- Çağrı üzerine çalıştırılmak için belirlenen sürede işçi çalıştırılsın veya çalıştırılmasın ücrete hak kazanır.
- Uzaktan çalışma, işçinin işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir.
- 03:34Deneme Süreli İş Sözleşmesi ve Takım Sözleşmesi
- Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı koyulduğunda bunun süresi en çok iki ay olabilir, ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir.
- Deneme süresi içerisinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız feshedebilir.
- Birden çok işçinin meydana getirdiği bir takımı temsilen bu işçilerden birinin takım kılavuz sıfatıyla işverenle yaptığı sözleşmeye takım sözleşmesi denir ve yazılı yapılması gerekir.
- 04:14Süreli Fesih Süreleri
- Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.
- İş sözleşmeleri, işi altı aydan az sürmüş olan işçi için bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra, altı aydan birvirgülelli yıla kadar sürmüş olan işçi için dört hafta sonra, birvirgülelli yıldan üç yıla kadar olan sürmüş işçi için altı hafta içerisinde ve üç yıldan fazla sürmüş ise sekiz hafta sonra feshedilmiş sayılır.
- Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile artırılabilir.
- 05:01Fesihin Geçerli Sebebe Dayandırılması
- Otuz veya daha fazla işçi çalıştırılan işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin işye veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayandırmak zorundadır.
- Yeraltı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmaz.
- Sendika üyeliği, çalışma saatleri dışında sendikal faaliyetlere katılmak, işyeri sendika temsilciliği yapmak, mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip etmek için idari ve adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak fesih için geçerli bir sebep oluşturmaz.
- 06:21Fesih Sonrası İşçinin Hakları
- İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildirimden itibaren bir ay içerisinde işe iade talebi ile iş mahkemeleri kanunu hükümleri uyarınca arabulucuya başvurmak zorundadır.
- Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamaması halinde son tutanağı düzenlendiği tarihten itibaren iki hafta içerisinde iş mahkemesinde dava açılabilir.
- Fesihin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir ve işçi fesihin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
- 06:59Fesih Sonrası Tazminat ve İşe Başlama Süreci
- İşverence geçerli bir sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek fesin geçersizliğine karar verildiğinde işveren işçiyi bir ay içerisinde işe başlatmak zorundadır.
- İşvereni başvurusu üzerine işveren bir ay içerisinde işe başlatmaz ise işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücret tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.
- İşçi, kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on iş günü içerisinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır.
- 08:13Çalışma Koşullarında Değişiklik ve İş Sözleşmesinin Fesih
- İşveren, iş sözleşmesi ile veya iş sözleşmesinin çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir.
- İşçi tarafından altı iş günü içerisinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz.
- İşçi değişiklik önerisini bu süre içerisinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fisi için başka bir geçerli nedeni bulunduğunu yazı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.
- 08:48İşçinin Haklı Nedenle Darall Fesih Hakkı
- İşçi, sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri ve zorlayıcı sebepler durumunda iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeden feshedebilir.
- Sağlık sebepleri durumunda, işçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından bir hastalığa yakalanması veya engelli hale gelmesi durumunda, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi durumunda fesih hakkı kullanılabilir.
- İşçinin haklı nedenle darall fesih hakkı süresi belirli olsun veya olmasın, işçi aşağıda yazılı olan hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeden feshedebilir.