Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin Vural Aksan adlı öğrencisiyle birlikte Türk şiirindeki ölçü kavramını anlattığı eğitim içeriğidir.
- Videoda Türk şiirindeki üç ana ölçü türü detaylı olarak ele alınmaktadır: hece ölçüsü, aruz ölçüsü ve serbest ölçü. İlk bölümde hece ölçüsü ve aruz ölçüsünün özellikleri ve kalıpları açıklanırken, ikinci bölümde aruz ölçüsünün kusurlarını giderici yöntemler (imala, zihaf, met, vasıl) ve serbest ölçü anlatılmaktadır. Ayrıca manzume ve şiir arasındaki farklar karşılaştırmalı olarak incelenmektedir.
- Öğretmen, Nazım Hikmet, Tevfik Fikret ve Cahit Sıtkı Tarancı gibi şairlerin örneklerini kullanarak konuyu pekiştirmekte ve dizelerdeki hece sayısı ile durakların nasıl belirleneceği gösterilmektedir.
- Şiir Ölçüleri
- Bu videoda Türk şiirinde kullanılan hece ölçüsü, aruz ölçüsü ve serbest ölçüsü anlatılacak.
- Türk şiir geleneğinde iki ana gelenek vardır: halk şiiri geleneği ve divan şiiri geleneği.
- Halk şiiri geleneğinde hece ölçüsü, divan şiiri geleneğinde aruz ölçüsü kullanılırken, 1940'lı yıllardan sonra serbest ölçü de devreye girmiştir.
- 00:55Hece Ölçüsü
- Hece ölçüsü, Türk şiirinin esas ölçüsüdür ve dizelerdeki hece sayısı eşitliğine dayanır.
- En sık kullanılan hece ölçüleri yedi'li, sekiz'li ve onbir'li hece ölçüleridir.
- Dizeleri okurken verilen boşluklara "durak" denir ve durak sözcük ortasından yapılamaz.
- 02:16Hece Ölçüsü Örnekleri
- "Aşkımın temeli sen bir alemsin" şiiri onbir'li hece ölçüsü ve altı artı beş duraklı şekilde yazılmıştır.
- "Her ağza kanarmışım" şiiri üç artı dört duraklı şekilde yazılmıştır.
- Hece ölçüsünde ünlü harfler sayılır çünkü her ünlü harf aynı zamanda hecedir.
- 04:52Aruz Ölçüsü
- Aruz ölçüsü, hecelerin uzak uzunluk kısalıklarına göre oluşturulur.
- Uzun hece, ünsüz harf ya da şapkalı harfle biten hecelerdir ve çizgi ile gösterilir (kapalı hece).
- Kısa hece, ünlü harfle biten hecelerdir ve nokta ile gösterilir (açık hece).
- 06:19Aruz Ölçüsünün Özellikleri
- Aruz ölçüsü Arap edebiyatı kaynaklıdır ve divan şiiri geleneğinde kullanılmıştır.
- Aruz ölçüde kalıbı oluşturan her bir parçaya "tefile" denir ve tefile sözcük ortasından da olabilir.
- Aruz ölçüsü oldukça zor bir ölçüdür ve divan edebiyatında Arapça-Farsça'nın çok fazla kullanılmasının ana nedeni de Türkçe'nin aruz ölçüsüne tam uymamasıdır.
- 11:02Aruz Kusurlarını Giderici Önlemler
- Aruz ölçüsünü tüm şiire kusursuz uygulamak zordur ve kusurlar oluşabilir.
- Aruz kusurlarını giderici önlemler arasında imale, zihaf, met ve vasıl bulunmaktadır.
- İmale, kısa heceyi uzun kabul etmek; zihaf, uzun heceyi kısa okumak; met, uzun heceyi bir buçuk gece okumak; vasıl ise ulama yapmaktır.
- 12:24Serbest Ölçü
- Serbest ölçü, herhangi bir ölçüye bağlı kalınmadan yazılan şiirlere denir.
- Türk şiirinde serbest ölçü 1940'lı yıllardan sonra yaygın bir şekilde kullanılmıştır.
- Nazım Hikmet'in "Yaşamak ne güzel şey" örneği serbest ölçüdür çünkü herhangi bir ölçü kullanılmamıştır.
- 12:53Manzume ve Şiir Farkı
- Manzume, nazım'ın nesli yaklaştırılması olarak tanımlanabilir ve olay anlatır.
- Manzumelerde olay örgüsü vardır, öğreticilik ön plandadır, gerçek anlam yönünden zengindir ve mecazlara pek yer verilmez.
- Şiirde olay yoktur, duygu ve çağrışım ön plandadır, sanatçılık ön plandadır, mecaz anlatım yönünden zengindir ve edebi sanatlara çok sık yer verilir.
- 14:00Manzume ve Şiir Örnekleri
- Tevfik Fikret'in "Balıkçılar" eseri bir hikaye anlattığı için manzume veya manzum hikaye olarak adlandırılır.
- Cahit Sıtkı Tarancı'nın "Şiir gibi şiir" eseri bir duygu anlatımı olduğu için şiirdir.