Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından Ankara'da sunulan ölçme değerlendirme dersinin temel kavramlarını anlatan eğitim içeriğidir. Eğitimci, konuyu günlük hayattan örneklerle açıklamaktadır.
- Video, ölçme kavramının tanımı ve önemi ile başlayıp, ölçme işleminin altı temel basamağını detaylı şekilde anlatmaktadır. Ardından üç temel ölçme türünü (doğrudan, dolaylı ve türetilmiş) örneklerle açıklamakta ve her birinin ne anlama geldiği, nasıl uygulandığı konusunda bilgiler vermektedir.
- Eğitimci, ölçme işleminin neden yapıldığını, nicel ifadelerin önemini ve ÖSYM sınavlarında çıkabilecek soru tiplerine dikkat çekmektedir. Video, birinci temel kavramların sonu olarak sunulmuş olup, bir sonraki videoda görüşmek üzere veda edilmektedir.
- Ölçme Kavramı
- Ölçme, varlıkların niteliklerini niceleme işlemidir.
- Ölçme, bir özelliğin kendi cinsinden veya kendi cinsinden olmayan bir araçla karşılaştırılıp kaç birim geldiğini belirlemektir.
- Asıl ölçme kavramı, varlıkların özellikleri arasındaki farkları ortaya çıkarmadır.
- 02:42Ölçme İşleminin Amacı
- Ölçme işlemi, varlıkların farklı olduğunu ortaya çıkarmak için yapılır.
- Eğer herkes aynı özelliklere sahip olsaydı (ağırlık, boy, bilgi seviyesi), ölçme işlemine ihtiyaç duymazdık.
- Farkı söylüyorsa ölçme işlemi, farkın ne işe yaradığını söylüyorsa değerlendirme denir.
- 06:04Ölçme Kavramının Aşamaları
- Ölçme kavramının ilk aşaması, ölçülecek niteliğin belirlenmesidir.
- İkinci aşamada ölçme işleminin amacı belirlenir.
- Üçüncü aşamada ölçme aracı oluşturulur.
- Dördüncü aşamada ölçme kuralı belirlenir (ne kadarlık uzunluk bir santimetre olacak, hangi soru kaç puan olacak).
- Beşinci aşamada ölçülecek özellik ile ölçme aracı karşılaştırılır.
- Son aşamada ölçülen özelliğin kaç birim veya sayı geldiğini belirlenir.
- 08:59Ölçme İşleminin Temel Kavramları
- Ölçme, bir özelliğin sayı veya sembolle ifade edilmesidir.
- Ölçme işlemi için altı temel basamağı vardır ve bu basamaklar ölçme işlemini gerçekleştirmek için kullanılır.
- Ölçme işleminin asıl soruları, ölçme türleri konusundan gelir ve bu konuda enerji harcanmalıdır.
- 10:24Ölçme Türleri
- Ölçme işlemi üç farklı türden gerçekleştirilir: doğrudan, dolaylı ve türetilmiş ölçme.
- Doğrudan ölçme, bir özelliğin kendi cinsinden bir araç yardımıyla ölçülmesidir.
- Dolaylı ölçme, bir özelliğin kendi cinsinden olmayan ilişkili varsayılan başka bir araçla karşılaştırılmasıdır.
- 12:12Doğrudan Ölçme Örnekleri
- Uzunluğu iple, elin karışımıyla veya adım uzunluğuyla karşılaştırmak doğrudan ölçmedir.
- Eşit kollu terazi, bir tarafa ölçmek istediğin özelliği, öbür tarafa ağırlığını koyarak aynı cinsten iki özellik karşılaştırmasıdır.
- Duyu organlarıyla yapılan ölçmeler de doğrudan ölçmedir; örneğin elmayı ağzın tadıyla karşılaştırmak veya sıcaklığını vücudun sıcaklığıyla karşılaştırmak.
- 18:05Dolaylı Ölçme Örnekleri
- Uzunluğu dürbün, lazer veya akıllı telefonla ölçmek dolaylı ölçmedir.
- Ağırlığı baskül, kantar veya yaylı terazi ile ölçmek dolaylı ölçmedir çünkü bunlar basıncı ölçer.
- Sıcaklığı termometre ile ölçmek dolaylı ölçmedir çünkü termometre civayla ölçüm yapar.
- 21:10Ölçme Türlerinin Felsefesi
- Bir özelliğin kendi cinsinden bir şeyle ölçülürse buna doğrudan ölçme işlemi denir.
- Bir özellik kendi cinsinden olmayan bir şeyle ölçülürse buna dolaylı ölçme işlemi denir.
- Anne bebeğin alnına elini koyup ateşi yükselmiş demesi doğrudan ölçmedir, ancak yüzüne bakıp yanağının kızarıklığından ateşi yükselmiş demesi dolaylı ölçmedir.
- 22:02Ölçme Türleri
- Ankara'da soğukta yanağın ve burnun ucunun kızarmasıyla sıcaklık ilişkilendirilmesi, dolaylı ölçme işlemi örneğidir.
- Dumanın çıkmasıyla sıcaklık ilişkilendirilmesi de dolaylı ölçme işlemidir, çünkü buzdolabında da duman çıkabilir.
- Ölçme işlemi, ilişkili varsayılan bir şeyle karşılaştırarak yapılır.
- 24:37Dolaylı Ölçme İşlemi
- Dolaylı ölçme işlemi, ilişkili varsayılan bir şeyle karşılaştırarak yapılan ölçmedir.
- Performansın form kullanılarak puanlama sistemine dönüştürülmesi dolaylı ölçme işlemidir.
- Kompozisyon sınavında yazım hataları sayısının puanlara dönüştürülmesi veya basketbol sınavında atılan basketlerin puanlara çevrilmesi dolaylı ölçme örneklidir.
- 26:33Soyut Özelliklerin Ölçülmesi
- Öğrencilerin zekası, tutumu, ön bilgisi, kişiliği gibi soyut özellikler doğrudan gözlemlenemeyen özelliklerdir.
- Zeka, dolaylı bir ölçümdür çünkü doğrudan gözlemlenemeyen bir özellik olarak ilişkili varsayılır.
- Gündelik hayatta zeka ile telefon kullanımı, çevreye uyum, hızlı düşünme gibi özellikler ilişkilendirilir.
- 29:01Türetilmiş Ölçme İşlemi
- Türetilmiş ölçme işlemi, formül kullanarak iki farklı ölçme işleminden üçüncü bir ölçüme ulaşmaktır.
- Yol bölü zamanla hız hesaplaması, nüfus yoğunluğu hesaplaması ve alan hesaplamaları türetilmiş ölçme örneklidir.
- Sınavda doğru ve yanlış cevapları saymak doğrudan ölçme, puan vermek dolaylı ölçme, net hesaplaması ise türetilmiş ölçme işlemidir.
- 32:55Ölçme Kavramı ve Önemi
- Ölçme işlemi araçsız da yapılabilir, örneğin "kilolu", "uzun boylu", "başarılı" gibi ifadeler kullanılabileceği gibi.
- Araç kullanmanın amacı, bir özelliğin sayı veya sembolle ifade edilmesi ve daha anlaşılır olmasıdır.
- Ölçme işlemi yapmak için araç kullanmak önemlidir çünkü "kilolu" veya "uzun boylu" gibi ifadeler herkesin farklı anlayışını uyandırırken, "yüz kilogram" veya "yüz doksan santimetre" gibi ifadeler herkesin aynı şeyi anlayabilmesini sağlar.
- 35:13Ölçme İşleminin Amacı
- Ölçme işlemi farkları ortaya çıkarmak için vardır.
- Ölçme, kendi cinsinden bir şeyle doğrudan ilişkili olarak veya formül kullanarak türetilmiş olarak yapılabilir.
- Her zaman araç kullanmak zorunlu değildir ancak araç kullanıldığında daha anlaşılır olur.