Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Auezef Çocuk Gelişimi Bölümü'nde verilen "Psikometrik Gelişimsel Ölçme ve Değerlendirme" dersinin beşinci ünitesinin ders özeti formatındadır. Bir eğitmen tarafından sunulan eğitim içeriğidir.
- Video, doğumdan beş yaş arası çocuk gelişimini kapsamlı şekilde ele almaktadır. İçerikte çocuk gelişiminin tanımı, normal gelişimin özellikleri, beyin gelişimi, bilişsel gelişim (Piaget'in dört bilişsel gelişim dönemi), psikososyal gelişim (Erikson'un sekiz evre modeli), motor gelişim, dil gelişimi (alıcı ve ifade edici dil, söz öncesi dönem, sözcük öğrenme dönemi, kural öğrenme dönemi) ve sosyal gelişim konuları detaylı olarak anlatılmaktadır.
- Video, beşinci ünitenin sonunda vize sınavı hakkında bilgi vererek sona ermektedir. Her bir gelişim alanının özellikleri, evreleri ve önemli becerileri açıklanarak, çocukların farklı yaş gruplarındaki gelişim süreçleri karşılaştırmalı olarak sunulmaktadır.
- 00:01Çocuğun Normal Gelişimi
- Çocuk gelişimi, çocuğun doğumu ile başlayan ve erişkin hale gelmesine kadar devam eden, bakıma bağımlılığının giderek azaldığı dinamik bir süreçtir.
- Çocuk gelişimi genellikle belli bir sırayı izler ancak bireysel farklılıklar da görülebilmektedir.
- Normal gelişim hem genetik özelliklerinden hem de çevreden etkilenen dinamik bir süreçtir ve gelişimsel değerlendirmede her çocuğun kendi yörüngesini keşfetmek gerekir.
- 01:08Beyin Gelişimi
- Beyin gelişimi özellikle anne karnında ve yaşamın ilk yıllarında çok hızlıdır ve beş temel süreç altında incelenebilir: nöron oluşumu, göç etmesi, miyelin kılıfla kaplanması, sinapsların oluşumu ve budanması.
- Beyin gelişiminin erken döneminde oluşan hasarların bir kısmı çok ağır sorunlara neden olur ve belli becerilerin kazanımı için kritik dönemler vardır.
- Nöronlar arası bağlantı oluşması ve bu bağlantıların sağ kalabilmesi beyne ulaşan uyaran miktarına bağlıdır; yoğun entelektüel uyaran alan beyinde daha çok sinaps oluşacak ve bunların daha büyük kısmı sağ kalacaktır.
- 02:29Çocuğun Bilişsel Gelişimi
- Çocuğun bilişsel gelişimi konusunda kabul gören kuramların en önde geleni Jean Piaget tarafından geliştirilmiştir ve kurama göre bilişsel gelişim, çocuğun dünyaya aktif bir şekilde adapte olma çabasıyla ilerler.
- Piaget'nin kuramına göre çocukluk yılları bilişsel gelişim özelliklerine göre dört döneme ayrılmaktadır: duyusal-motor dönem, işlem öncesi dönem, somut işlemler dönemi ve soyut işlemler dönemi.
- Duyusal-motor dönemde (0-2 yaş) çocuk duyu ve hareketi kullanarak duyusal ve motor şemaları oluşturur, nesneleri eline alır, inceler ve elden ele aktarır; bu dönemin sonuna doğru nesne sürekliliği becerisini kazanır.
- 04:16Piaget'in Bilişsel Gelişim Dönemleri
- İşlem öncesi dönemde (2-6 yaş) çocuk duyusal-motor şemaların yerine dış dünyanın içsel temsillerini kullanır, problem çözme yaklaşımı geliştirir ve dil becerileri hızlı bir şekilde gelişir.
- Somut işlemler döneminde (7-12 yaş) çocuk nesneleri sınıflandırmayı, kurallı oyunlara katılabilmeyi, toplama, çıkarma gibi işlemleri yapabilmeyi öğrenir ve tersine çevirebilme, miktarın korunumu gibi becerileri geliştirir.
- Soyut işlemler döneminde (12 yaş ve üzeri) çocuğun soyut düşünebilme yeteneği artar, mantık kullanımı belirgin olarak artar ve düşünce esnek, mantıklı ve sistematiktir.
- 07:12Çocuğun Psikososyal Gelişimi
- Psikososyal gelişim konusundaki en önemli kuramlardan biri Erik Erikson'un psikososyal evre modelidir ve gelişimi biyopsikososyal süreçlerle açıklamıştır.
- Erikson gelişimi aşamalı oluşum ilkesiyle açıklamış ve sekiz evreye ayırmıştır; her dönemde bireyin başarması gereken gelişimsel bir ödev vardır ve bu ödevlerin başarılı bir şekilde tamamlanması uyumlu gelişimi sağlar.
- Bebeklik dönemi (0-2 yaş) bebeğin temel güven duygusu gelişmesi için bakım aldığı kişinin aynılığı ve sürekliliğine ihtiyaç duyması gerektiği, ilk çocukluk dönemi (2-4 yaş) özerklik isteği ve irade gelişimi, oyun çağı dönemi (4-6 yaş) amaç edinme ve amacında sebat etme becerisi gelişimi, okul çağı dönemi (6-12 yaş) üretkenlik ve yeterlilik hissi gelişimi, ergenlik dönemi (12-18 yaş) vefa duygusu gelişimi içerir.
- 11:10Motor Gelişim
- Motor gelişim kavramı, çocuğun kaslarını kullanarak yaptığı hareket becerilerinin gelişimini ifade eder ve konuşma üretimi, keşfi, öz bakım etkinlikleri ve sosyalleşmede temel teşkil eden hareket, duruş ve denge için kaynak sağlar.
- Motor gelişim refleksif (0-1 yaş), ilkel (0-2 yaş), temel (2-7 yaş) ve özelleşmiş hareketler dönemi (7 yaş ve sonrası) olarak evrelere ayrılabilir.
- Emekleme, yürüme, merdiven çıkma gibi büyük kas gruplarının kullanımını gerektiren becerilere kaba motor, çatal kullanabilme, düğme ilikleme gibi el kasları yardımıyla gerçekleştirilen becerilere ince motor beceriler denir.
- 12:12Motor Gelişim
- Tabloda doğumdan beş yaş arasına kadar motor gelişimin ince motor ve kaba motor becerileri görülmektedir.
- 12:30Dil Gelişimi
- Dil, insanların düşündüklerini ve duyduklarını bildirmek için kelimelerle veya işaretlerle yaptıkları anlaşmadır ve konuşmadan daha geniş bir kavramdır.
- Dil becerisi gelişmeden çocuk konuşamaz ama çocuk konuşmasa da dil becerisi olabilir.
- Dil, alıcı dil (kelimeleri ve işaretleri anlayabilmek) ve ifade edici dil (duygu ve düşünceleri ifade etmek için kelime ve işaretleri kullanabilmek) olmak üzere iki kategoride incelenebilir.
- 13:11Dil Gelişim Dönemleri
- Yaşamın ilk yılı söz öncesi dönemdir ve bu dönemde çocuk alıcı dil sesleri taklit edebilme ve sosyal amaçla dil kullanımı becerilerini geliştirir.
- Bir-iki yaş arası sözcük öğrenme dönemi olup, bu dönemin ikinci yarısında sözcük sayısı belirgin olarak artar.
- İki-beş yaş arası kural öğrenme dönemi olup, bu dönemde çocuğun konuşma becerisi belirgin şekilde artarken, dilbilgisi ve sesletim becerileri gelişir.
- 13:56Dil Becerilerinin Normal Gelişimi
- Doğumdan sonra çocuk insan sesine odaklanır, üç-dört ay civarı agulama başlar ve altı aydan sonra babıldama sosyal etkileşim için kullanılır.
- Dokuz aydan sonra basit ifadeleri anlamaya başlar, oniki ayda işarete bakar ve kelimelere benzer sesler çıkarır.
- Oniki-onsekiz ay arasında ilk anlamlı kelimesi görülür, yirmidört ay civarında iki kelimeden oluşan cümleler kurmaya başlar.
- Üç yaşına gelindiğinde kelime sayısı çok artmıştır, anlamadığı kelimeleri sorar; dört yaşına geldiğinde yaşını bilir ve ezbere tekerleme ya da reklam sloganlarını söyler; beş yaşına geldiğinde bir'den on'a kadar sayabilir, renkleri bilir ve bugün, yarın gibi kelimeleri doğru kullanır.
- 14:52Sosyal Gelişim
- Sosyal gelişim, özbakım becerileri, sosyal gelişim, duygusal gelişim, arkadaşlık ilişkileri, kimlik ve cinsiyet rolü gelişimi gibi öğeleri içeren bir kavramdır.
- Çocuğun sosyal gelişiminde çevre ile etkileşimi çok önemlidir; uygun şekilde sosyal uyaran alması, kuralların yerli yerince kullanılması, öz bakım becerilerinin çocuğa öğretilmesi ve öğrendikten sonra uygulama fırsatı verilmesi bu becerilerin gelişimi için çok kritiktir.
- 15:26Sosyal Özbakım Becerilerinin Normal Gelişimi
- Doğumda kucağa alınınca sakinleşir, üç aylıkken sosyal gülümseme ve ellerini seyretme davranışı görülür.
- Altı aylıkken küçük yiyecekleri eliyle ağzına götürür, dokuz aylıkken iki elini kullanarak bardağı kaldırır, oniki aylıkken kollarını uzatarak elbisesinin giydirilmesine yardım eder.
- Onbeş aylıkken ayakkabı ve çorabını çıkarabilir, onsekiz aylıkken misafirlere oyuncağını gösterir, yirmidört aylıkken çatal kaşıkla yemeğini yiyebilir ve ellerini yıkayabilir.
- Üç yaşa geldiğinde bardağa su koyabilir, dört yaşa geldiğinde tuvalete yardımsız gider, beş yaş kendi kendisine elbiselerinin tamamını giymeye başlar.
- 16:17Vize Sınavı Bilgisi
- Beşinci ünitenin sonuna gelinmiştir.
- Vize sınavı birinci ve beşinci üniteler arasında olacak.