YöreselKültür

"Yer Altında Sakallı Dede" bilmecesi, Konya yöresine aittir.

Tokat yöresi halk oyunları kıyafetleri hem erkek hem de kadınlar için şu şekilde özetlenebilir: Erkekler: - Başlık: Genellikle festen oluşur, çevresine poşu veya yazma sarılır. - Üst Giyim: Yakasız gömlek, cepken veya salta. - Alt Giyim: Şalvar, zıvga (bel hizasına kadar uzanan bir giysi). - Ayakkabı: Yemeni, çarık veya kundura. Kadınlar: - Üst Giyim: İç göyneği (içlik), yandan yırtmaçlı entari (saya veya üç peş). - Alt Giyim: Uzun iç donu, şalvar, çubuklu kumaştan önlük. - Ayakkabı: El örgüsü yün çoraplar ve laçin gibi ayakkabılar. - Özel Günler: Bindallı ve atlaslı fistan giyilir.

"Harmana Serdiler Sarı Samanı" türküsünün hikayesi, Afyon Emirdağ yöresine aittir ve Yusuf ile Elif'in aşkı etrafında döner. Hikaye şu şekilde özetlenebilir: Yusuf, tarlada çalışırken Elif'i görür ve ona aşık olur. İki sevdalı, önce kaçıp başka bir yerde evlenmeyi planlarlar. Onun, tırpancılık yaparken dilinden dökülen türküsü, hikayemizin ana temasını oluşturur.

“Ben bir selvi boylu yardan ayrıldım” dizesi, Tokat yöresine ait “Değmen Benim Gamlı Yaslı Gönlüme” adlı türküye aittir.

Hasır bilezik, Trabzon yöresine aittir.

"Antalya'dan bir okka pırasa aldım" ifadesi, bir türkünün adıdır. Türkünün sözleri şu şekildedir: > (ey) Antalya'dan bir okka pırasa aldım geldi mi Geldi de gördüm nenni Acıyımış nenni Attırıverdim nenni Döktürüverdim nenni (ey) Isparta'dan bir okka kabak aldım geldi mi Geldi de gördüm nenni Yiyemedim nenni Attırıverdim nenni Döktürüverdim nenni (ey) Findost'tan bir okka keşir aldım geldi mi Geldi de gördüm nenni Yiyemedim nenni Attırıverdim nenni Döktürüverdim nenni (ey) Burdur'dan bir okka üzüm aldım geldi mi Geldi de gördüm nenni Da'lıymış nenni Attırıverdim nenni Döktürüverdim nenni. Türkü, Tepeli Hasan Büyükçoban'a aittir ve 30.06.1942 tarihinde Ankara Devlet Konservatuvarı tarafından derlenmiştir.

Kastamonu yöresine ait yaklaşık 61 türkü bulunmaktadır.

Kırşehir Kaman yöresinde meşhur olan oyun havaları arasında şunlar bulunmaktadır: Üç Ayak; Hasan Dağı; Hasandağ Sekmesi; Sivik; Cırıt; Sinsin.

Sinop'un meşhur olan bazı şeyleri şunlardır: 1. Tarihi ve Turistik Yerler: Sinop Kalesi, Tarihi Sinop Cezaevi ve Hamsilos Koyu gibi önemli tarihi ve turistik mekanlar. 2. Yemekleri: Sinop mantısı, nokul, katlama ve ıslama gibi yöresel yemekler. 3. Doğal Güzellikler: Tatlıca Şelaleleri ve İnceburun, Türkiye'nin en kuzey noktası. 4. El Sanatları: Gemi maketçiliği ve Boyabat ezmesi gibi el sanatları ürünleri.

Adana yöresi halk oyunları kıyafetlerinden bazıları şunlardır: Erkek kıyafetleri. yelek; gömlek; şal puşu; çorap; yemeni; şalvar; zıbın; cepken; kuşak; çarık, postal. Kadın kıyafetleri. alınlık; yazma; yelek; güdük; kemer; üçetek; şalvar; çorap; çarık; zıbın; cepken; tuman; edik, pabuç. Günümüzde geleneksel Adana giyimi yalnızca kırsal alanda görülmekte, kent merkezlerinde çağdaş giysiler yaygın olarak tercih edilmektedir.

Adana yöresine ait bazı halk oyunları: Halay. Ağırtma. Çifte telli. Adanalı. Hoş bilezik. Orke. Şirvanı. Acem kız oyunu. Sinsin. Cirit (at ile oynanır). Ayrıca, Mantufar (Hıdırellez'de oynanır) gibi oyunlar da Adana yöresine aittir.

Sivas yöresel kıyafetleri, özel etkinliklerde ve kültürel mirası korumak amacıyla giyilir. Geçmişte bu kıyafetler, Sivas'ın köylüleri tarafından günlük hayatın bir parçası olarak kullanılmıştır.

"Mevlam Gül Diyerek İki Göz Vermiş" türküsü, Kahramanmaraş - Afşin yöresine aittir.

Yöresel damatlıklar, farklı kültürlerde çeşitli şekillerde olur: 1. Orta Doğu: Damatlıklar genellikle parlak renklerde ve el yapımı motiflerle süslüdür. 2. Asya Ülkeleri: Damatlıklar daha sade ve minimalist bir yaklaşıma sahip olabilir. 3. Batılı Kültürler: Damatlıklar genellikle takım elbise formatında olup, koyu renk seçenekleri tercih edilir ve aksesuarlarla zenginleştirilir. Türkiye'de ise geleneksel damatlıklar, ağır ve süslü kumaşlardan yapılırdı.

Erzurum Dadaş kıyafeti, Erzurum yöresine özgü geleneksel erkek kıyafetidir. Bu kıyafet şu unsurlardan oluşur: 1. Cistik: Bar oynarken ayağa giyilen ayakkabı. 2. Zığva: Uçkurlu, beli lacivert kumaştan yapılan şalvar. 3. Yelek: Kenarları ve cep ağızları siyak kaytanla süslenmiş, lacivert kumaştan yelek. 4. Gömlek (işlik): Beyaz renkli, dik yakalı gömlek. 5. Kazeki: Uzun kollu kısa ceket, kolları geniş kaytanla süslüdür. 6. Kuşak (şal): Renkli ipliklerden örülmüş, bele sarılan kumaş. 7. Gümüş köstek: Yeleğin üstüne takılan aksesuar. 8. Bazubent: Kola takılan, boncuktan örülmüş ve içerisine ayet konan aksesuar. 9. Mendil: Barbaşı veya pöçük oyuncusunun elinde bulunan mendil.

Elazığ Çayda Çıra oyunu, Elazığ yöresine özgü bir halk dansı olup, mumlarla oynanan bir halay türü olarak temsil edilir. Bu oyun, aynı zamanda Elazığ'ın ulusal ve uluslararası tanıtımında büyük rol oynayan ve adeta simgesi olarak kabul edilir.

Kırşehir yöresine ait bazı oyun havaları şunlardır: Türkülü Halaylar: Çiçekdağı, Anşa, Narini, İbramo. Kaşıklı Oyunlar: Kırşehir’in Gülleri, Gel Yanıma, Çubuk Uzun, Al Elmayı Ver Narı, Al Yanak Allanıyor, N’olur Hey Gelin N’olur, Oy Nari, Süpürgesi Yoncadan, Suda Balık Oynuyor. Diğer Oyunlar: Badı Sabah, Çek Deveci, Sallan Boyuna Bakayım, İnce Çayır Biçilir mi. Ayrıca, yörede seğmen ve sinsin gibi oyunlar da oynanmaktadır.

"Pınarın başında yosunlu taşlar" türküsü, Malatya yöresine aittir.

Ordu yöresi türkülerinde genellikle aşk, ayrılık, hasret ve gurbet gibi konular işlenmiştir. Bunun yanı sıra türkülerde tabiat sevgisi, dostluk, sıla, gönül acıları, sitemler ve arzular gibi temalar da yer alır.

"Nasip Olsa Görsem Karlı Dağları" türküsü, Damal yöresine aittir.