Veritabanları

NetGIS Server, çeşitli veri tabanlarıyla uyumludur ve veri tabanı bağımsız bir yapıya sahiptir. Desteklenen veri tabanları arasında: Microsoft Access; Microsoft SQL Server 2003, 2008, 2012; PostgreSQL ve PostGIS; Oracle 10, 11; SQLite. Ayrıca, NetGIS Server, OGC (Open Geospatial Consortium) standartlarına uygun olarak WMS, WFS, WFC, WMTS formatlarında veri sunar.

MongoDB için gerekli sunucu, kullanım amacına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. İşte bazı seçenekler: MongoDB MCP Sunucusu. MongoDB Atlas. Docker Kapsayıcısı. Ayrıca, MongoDB'nin resmi web sitesinden indirilecek kurulum dosyası ile Windows, Linux veya macOS gibi çeşitli işletim sistemlerinde MongoDB sunucusu oluşturulabilir.

MongoDB'de veritabanı oluşturmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. MongoDB'nin yüklenmesi. 2. Yeni bir veritabanı oluşturmak. 3. İlk koleksiyonun oluşturulması. Alternatif olarak, MongoDB Atlas üzerinden de veritabanı oluşturulabilir. Bunun için: 1. Atlas hesabına kayıt olunur ve ilk küme oluşturulur. 2. Küme sayfasından "Browse Collections" seçeneğine tıklanır. 3. Veritabanı yoksa, "Add My Own Data" butonuna tıklayarak veritabanı oluşturulabilir. 4. Açılan pencerede veritabanı ve koleksiyon adı girilir ve "Create" butonuna basılır.

Cassandra tekniği, yüksek ölçeklenebilirlik ve yüksek performans sunan bir NoSQL veritabanı yönetim sistemidir. Cassandra'nın bazı temel özellikleri: Dağıtılmış yapı: Veriler, birden çok düğüm üzerinde depolanır ve her düğümün önemi eşittir. Ölçeklenebilirlik: Yatay ve dikey ölçekleme imkanı sunar. Hata toleransı: Veriler birden fazla noktada replike edilir, böylece büyük bir düğüm hatası durumunda veri bütünlüğü korunur. Yüksek kullanılabilirlik: Merkezi bir ana düğüm olmadan çalışır. Esnek veri modeli: İlişkisel olmayan verileri depolamak için uygundur. Cassandra, özellikle büyük veri kümelerini yönetmek ve çoklu sunucu ortamlarında veri dağıtımını sağlamak amacıyla tasarlanmıştır.

Sistem tablosu, veritabanlarındaki sistem ve nesneler hakkındaki bilgileri içeren ve metadata olarak adlandırılan veri hakkındaki bilgileri depolayan tablolardır. Sistem tablolarında değişiklik yapmak için şu araçlar kullanılır: System Stored Procedures (Sistem Saklı Yordamları). Sistem Fonksiyonları. Information Schema Views (Bilgi Şeması Görünümleri). Bazı sistem tabloları ve işlevleri: sysdatabases. syslogins. sysmessages.

Join ilişkisi, ilişkisel veritabanlarında iki veya daha fazla tablo arasındaki ilişkileri kullanarak verileri birleştirmek için kullanılan bir tekniktir. Join türleri: Inner Join: Sadece eşleşen verileri döndürür. Left Join (Left Outer Join): Sol tablodaki tüm kayıtları ve eşleşen sağ tablo kayıtlarını döndürür. Right Join (Right Outer Join): Sağ tablodaki tüm kayıtları ve eşleşen sol tablo kayıtlarını döndürür. Full Join (Full Outer Join): Her iki tablodaki tüm kayıtları döndürür. Cross Join: İki tablo arasında eşleştirme yapmadan tüm verileri birleştirir. Self Join: Aynı tabloyu farklı alias’larla kullanarak tablo içindeki ilişkileri analiz eder.

Rotate kelimesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşır: Genel kullanım: "Döndürmek", "dönmek" anlamlarına gelir. Bilgisayar: Grafik düzenleme yazılımlarında, bir piksel görüntüsünün tamamının veya bir kısmının belirli bir derece döndürülmesini sağlayan bir işlevi ifade eder. Havacılık: Kalkıştan önce uçağın burnunu yukarı kaldırmak için kullanılan bir anons ve bu anons sonrası yapılan hareket. Tarım: Mahsul ekmek veya yetiştirmek, nöbetleşe ekmek anlamlarında kullanılır. Siyaset ve yönetim: Vardiya değiştirmek, sırayla başkanlık etmek gibi anlamlar içerir. Müzik: Dairesel hareketler ile dans etmek anlamında kullanılır.

SQL sertifikası almak için belirli bir meslek veya unvana sahip olma zorunluluğu yoktur. SQL sertifikası, aşağıdaki kişiler tarafından alınabilir: Veritabanı yöneticileri ve uzmanları. Yazılım geliştiricileri. Analistler ve araştırma geliştirme departmanı çalışanları. Öğrenciler ve yeni mezunlar. IT alanında kariyer hedefleyen bireyler. SQL sertifikası almak için genellikle temel bilgisayar kullanma becerisi ve SQL sorgulama diline hakim olma gereklidir.

Alt sorgu (subquery) ve iç içe alt sorgu (nested subquery) arasındaki temel fark, alt sorguların bir üst sorgudan bağımsız olarak çalışabilmesi, iç içe alt sorguların ise birbirine bağlı ve bağımlı olmasıdır. Alt sorgular: Basit alt sorgular, bir üst sorgudan bağımsız olarak çalışabilir ve her bir sorgu için bir kez çalışır. Alt sorgular, verileri birleştirmek için INNER Join, LEFT Join, RIGHT Join gibi yöntemlerle kullanılabilir. İç içe alt sorgular: İç içe alt sorgular, bir döngü içinde çalışır ve her bir satır için tekrar tekrar çalışır. Genellikle bir alt ve bir üst sorgudan oluşur. İç içe sorgularda IN, ANY, ALL gibi operatörler kullanılır.

Soft delete (yumuşak silme), bir veritabanı kaydının fiziksel olarak silinmesi yerine, sadece “silinmiş” olarak işaretlenmesi işlemidir. Soft delete'in bazı avantajları: Veri güvenliği ve kurtarma. Tarihçe ve izleme. İş süreçlerine uygunluk. Kullanıcı deneyimi. Bazı dezavantajları: Veritabanı büyüklüğü. Sorgu karmaşıklığı. Veri tutarlılığı.

GUID (Globally Unique Identifier), yazılım dünyasında farklı amaçlarla kullanılan, 128 bit uzunluğunda küresel olarak benzersiz bir tanımlayıcıdır. GUID'nin kullanım alanlarından bazıları şunlardır: Veritabanı uygulamaları. Web tabanlı projeler. Güvenlik. Ancak, büyük çaplı projelerde GUID kullanımı, veritabanı indekslemesini yavaşlatarak performans kaybına neden olabilir.

Aggregate fonksiyonları, veritabanı üzerinde toplu işlemler yapmak için kullanılır ve genellikle şu durumlarda aktif edilir: Veri analizi ve özetleme. Matematiksel işlemler. Koşullu işlemler. Aggregate fonksiyonlar, özellikle "GROUP BY" ifadesiyle birlikte kullanıldığında daha anlamlı hale gelir.

Select sorgusunda tablo belirtmek için "FROM" yan tümcesi kullanılır. Örnek kullanım: ``` SELECT sütun1, sütun2 FROM tablo_adı; ``` Bu sorgu, belirtilen tablodan sadece "sütun1" ve "sütun2" sütunlarını seçer. Eğer tüm sütunları seçmek istiyorsanız, yıldız () sembolü kullanılabilir: ``` SELECT FROM tablo_adı; ``` Bu sorgu, belirtilen tablodaki tüm sütunları seçer.

Otomatik ayarlama, farklı alanlarda çeşitli işlevlere sahiptir: Azure SQL Veritabanı ve Yönetilen Örnekte: Veritabanlarının performansını artırmak için sürekli izleme yapar ve ayarlamalar gerçekleştirir. Otomobillerde: Motorun performansını artırmak ve yakıt tüketimini azaltmak için çeşitli ayarlamalar yapar. Kendi kendini ayarlayan sistemlerde: Geri bildirim döngüleri, sensörler ve algoritmalar kullanarak performansı, verimliliği veya istenen diğer sonuçları optimize eder.

SQL final sınavında sorulabilecek bazı soru türleri: Temel SQL komutları: SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE. JOIN türleri: INNER JOIN, LEFT JOIN, RIGHT JOIN, FULL OUTER JOIN. View (görünüm): View'ların kullanım amacı ve faydaları. Birincil ve yabancı anahtar: Ne işe yaradıkları ve veritabanı tasarımındaki önemleri. İndeks (index): İndekslerin veritabanı performansını nasıl etkilediği. Normalizasyon: Veri tekrarını en aza indirme ve veri bütünlüğünü sağlama süreci. Güncel SQL sürümü: Nasıl kontrol edileceği veya güncelleneceği. Veri gruplama: GROUP BY komutunun kullanım alanları. Güncel saat ve tarih: SQL sorguları içinde nasıl görüntüleneceği. Veri sorgulama: Belirli koşulları sağlayan kayıtları seçme.

B+ ağacı örneklerinin bazıları şunlardır: Veritabanı indeksleme. Dosya sistemleri. Meta veri indeksleme. Önbellek sistemleri. İşlem işleme. Bellek yönetimi. Coğrafi bilgi sistemleri (GIS).

"Kalıcı bir nesne önbelleği kullanmalısınız" ifadesi, WordPress sitelerinde performans ve hız artışı sağlamak için önerilen bir önbellekleme yöntemini ifade eder. Bu yöntem, sık erişilen verileri bellekte depolayarak tekrarlanan veritabanı sorgularını azaltır. Kalıcı nesne önbelleği için Redis ve Memcached gibi sistemler kullanılabilir.

Sorgu türleri farklı bağlamlarda çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. İşte bazı sorgu türleri: Veri alma sorguları. Veri manipülasyon sorguları. Seçme sorguları. Parametre sorguları. Çapraz sorgular. Eylem sorguları. SQL sorguları. Ayrıca, SEO bağlamında da farklı sorgu türleri bulunmaktadır, örneğin: Bilgilendirici sorgular. Navigasyon sorguları. İşlemsel sorgular. Karşılaştırmalı sorgular. Yerel sorgular. Sesli arama sorguları. Ticari soruşturma sorguları.

SQL'de dört temel join türü vardır: 1. INNER JOIN (İç Birleştirici). 2. LEFT JOIN (Sol Dış Birleştirici). 3. RIGHT JOIN (Sağ Dış Birleştirici). 4. FULL JOIN (Tam Birleştirici). Ayrıca, NATURAL JOIN ve CROSS JOIN gibi diğer join türleri de bulunmaktadır.

GSDB kodu farklı bağlamlarda farklı anlamlara gelebilir: Global Standard for DataBases (Veritabanları için Küresel Standart). GSD YATIRIM BANKASI A.S. SWIFT kodu. Genom dizisini veri tabanı. Global tedarikçi veri tabanı. Yunan sosyal veri bankası.