TüketiciBilinci

Yerli Malı Haftası'nda (Tutum, Yatırım ve Türk Malları Haftası) asmanın özel bir nedeni yoktur. Bu hafta, 12-18 Aralık tarihleri arasında Türkiye'de kutlanan ve yerli tüketimin, tutumlu olmanın ve yatırım yapmanın öneminin vurgulandığı bir etkinliktir. Hafta boyunca okullarda şiirler okunur, konuşmalar yapılır, skeçler ve oyunlar oynanır.

"Bilinçli Tüketici Olmak" konulu resim yarışmasında Türkiye genelinde 5 kişi ödül alacaktır. Ayrıca, her il için ayrıca bir değerlendirme yapılarak il bazında 1 eser belirlenerek il birincisi olarak ödüle layık görülecektir. Ödüller, birinci, ikinci, üçüncü, mansiyon (dördüncü) ve jüri özel ödülü (beşinci) olarak dağıtılacaktır.

Moda ve sürdürülebilirlik önemlidir çünkü: Çevre üzerindeki etkiyi azaltır. Doğal kaynakları korur. İşçi haklarını korur. Toplumsal eşitliği destekler. Tüketici bilincini artırır.

Etiket indirim oyunu, perakende mağazalarda uygulanan ve tüketicileri yanıltmayı amaçlayan indirim teknikleri için kullanılan bir ifadedir. Bu oyunlar arasında: Etiket üzerine etiket basma: "Yüzde 50 indirim" gibi ifadelerle tüketicide indirim algısı oluşturma. Eksik veya karmaşık bilgiler: "İlk peşin fiyat" veya "bir önceki fiyat" gibi bilgilerin yer almaması. Gerçek dışı indirimler: Ürünün indirim öncesindeki fiyatının belirtilmemesi veya indirim oranının son 30 gündeki en düşük fiyata göre hesaplanmaması. Maliyetin altında satış: Özellikle domates, patates, soğan gibi ürünlerde maliyetin altında fiyat yazma. Tüketiciler, bu tür durumlarla karşılaştıklarında Ticaret Bakanlığı'nın "Alo 175" hattını arayarak veya bakanlık il müdürlükleri ile belediyelerin zabıta birimlerine başvurarak sorunlarını iletebilirler.

2025 yılı itibarıyla Türkiye'de asgari ücretle çalışan bir kişinin sıfır bir otomobil alabilmesi için yaklaşık 6 yıl boyunca maaşını biriktirmesi gerekmektedir. Bu hesaplama, ortalama bir sıfır araba fiyatının 1.200.000 TL olduğu ve asgari ücretin 22.104 TL olarak belirlendiği varsayımına dayanmaktadır. Gerçekte bu süre, kira, gıda ve faturalar gibi temel yaşam giderleri nedeniyle daha uzun olacaktır.

Yerli Malı Haftası ile ilgili bazı sloganlar: "Yerli üret, yerli tüket, ülkemizi hep birlikte yükselt!". "Yerli malı, yurdun malı, herkes onu kullanmalı!". "Kendi topraklarımızda yetişen ürünler, geleceğimizin teminatıdır". "Yerli malı tüketmek, vatan sevgisinin bir göstergesidir!". "Tarlamızda yetişen, fabrikamızda üretilen, hepimiz için değer!". "Yerli malı tercih et, ekonomiye can ver!". "Küçük üreticiden büyük güce, yerli malı destekle!". "Üreten Türkiye için yerli malı kullan!". "Milli değerlerimize sahip çık, yerli malı ile kalkın!". "Yerli ürün, güçlü ekonomi, parlak yarınlar!".

Yapay tatlandırıcıların yasaklanma nedeni, tüketicileri yanıltıcı nitelikte olması ve mevcut mevzuatla örtüşmemesidir. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın kararına göre, içinde tatlandırıcı bulunan ancak üzerinde "şekersiz" ibaresi bulunan ürünler, 1 Ağustos 2025 tarihinden itibaren market raflarından kaldırılacak.

Geçmişten günümüze yerli ürün kullanımı ile ilgili yapılan bazı çalışmalar: Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti (MİTC). Yerli Malı Haftası. Propaganda ve bilinçlendirme çalışmaları. Eğitim kurumlarında yerli malı kullanımı. Yerli üretim, ekonomik bağımsızlığı artırma, istihdamı teşvik etme, teknolojik gelişimi destekleme ve ulusal güvenliği sağlama gibi avantajlar sunar.

Üçüncü sınıf öğrencileri için bilinçli tüketici ile ilgili şiirlerden biri şu şekildedir: Bilinçli Tüketici Alışveriş yapmadan, Fiyatlara bakarım. Kalitesiz malları, Ellerimle anlarım. Yiyecek alacaksam, Tarihine bakarım. Günü geçen malları Bir bakışta anlarım. Bilinçli tüketiciğim. Reklamlara hiç kanmam. Damgasız ve tarihsiz, Yiyecek asla almam. Müfit Aksakal Bu şiir, antoloji.com ve eodev.com gibi sitelerde de yer almaktadır. Ayrıca, akrostissiirler.net sitesinde bilinçli tüketici ile ilgili akrostiş bir şiir bulunmaktadır.

Marketlerde fiyat farkını anlamak için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: Etiket ve kasa fiyatını kontrol etmek. İndirim durumunda eski fiyatı kontrol etmek. Fiyat karşılaştırma sitelerini kullanmak. Ayrıca, mobil uygulamalar ve tarayıcı eklentileri de fiyat karşılaştırması yapmak için kullanılabilir. Eğer bir fiyat farkı tespit edilirse, mağaza yöneticisiyle konuşmak veya tüketici hakem heyetine başvurmak mümkündür.

İlkokul öğrencilerinin kantin tercihlerindeki bilinçli davranışlarına etki eden bazı faktörler şunlardır: Cinsiyet: Kız öğrencilerin okul kantinini bilinçli kullanma düzeyi, kalite boyutunda daha yüksektir. Okul türü: Özel okula devam eden öğrencilerin kantin tercihlerini kalite boyutunda daha bilinçli yaptıkları belirtilmiştir. Kahvaltı alışkanlığı: Okula her zaman kahvaltı yaparak giden öğrencilerin kantin kullanımını daha bilinçli yaptıkları bulunmuştur. Aile gelir düzeyi: Aile gelir düzeyi yüksek olan öğrencilerin kantin tercihlerini daha bilinçli yaptıkları ifade edilmiştir. Harçlık alma durumu: Haftalık harçlık alan öğrencilerin kantin tercihlerini daha bilinçli yaptıkları belirtilmiştir. Bu bulgular, öğrencilerin bilinçli tüketici alışkanlıkları kazanmalarında okul kantinlerinin önemli bir rol oynayabileceğini göstermektedir.

5. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabının 144. sayfasında, MEB yayınlarına göre, Ali'nin yaşadığı ilde bulunan doğal varlık ve tarihî eserlerin fotoğrafları yer almaktadır. Ayrıca, derskitabicevaplarim.com ve forumderscevaplari.com sitelerinde, 5. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabının 144. sayfasındaki soruların cevapları bulunmaktadır. Ders kitabı cevapları, ödevlere yardımcı olmak amacıyla sunulmaktadır.

Bilinçli bir tüketici şu davranışlarda bulunur: İhtiyaç analizi yapar. Ürün kalitesine dikkat eder. Fiyat karşılaştırması yapar. İçerik ve etiket bilgilerini inceler. Çevre dostu ürünleri tercih eder. Garanti ve iade şartlarına bakar. Araştırma yapar ve bilinçli karar verir. Haklarını bilir ve kullanır. Tasarruf sağlar ve israftan kaçınır. Yerel ürün ve üreticilere destek olur.

Bilinçli tüketici, alışveriş yaparken ürünün kalitesine, fiyatına, bütçesine uygun olup olmadığına dikkat eden kişidir. Wordwall.net sitesinde "Bilinçli Tüketici" başlıklı çeşitli etkinlikler bulunmaktadır, örneğin: Çarkıfelek: Bilinçli tüketici ile ilgili sorular ve cevaplar içerir. Eşleştir: Tüketici ve bilinçli tüketici tanımlarını eşleştirmeye yönelik bir etkinliktir. Bu tür etkinlikler, bilinçli tüketici kavramını öğretmek veya öğrenmek amacıyla kullanılabilir.

Yerli Malı Haftası, her yıl 12-18 Aralık tarihleri arasında kutlanır.

Bilinçli tüketime örnek olarak şunlar gösterilebilir: 1. Sürdürülebilir ürünler tercih etmek. 2. Etik üretim yöntemlerini desteklemek. 3. Şeffaf bilgilendirme talep etmek. 4. Ambalajı azaltmak. 5. Dayanıklı ve kaliteli ürünler seçmek.

Bilinçli tüketici olmak için aşağıdaki adımları resimlerle anlatmak mümkündür: 1. Araştırma Yapmak: Ürün veya hizmet almadan önce markaları ve ürünleri araştırarak bilgi edinin. [Resim: Bir bilgisayar ekranında farklı markaların karşılaştırılması]. 2. Etik Markaları Desteklemek: Sosyal sorumluluk, çevresel sürdürülebilirlik ve adil ticaret uygulamaları gibi konulara odaklanan markaları tercih edin. [Resim: Etik etiketlerle işaretlenmiş ürünler]. 3. Ambalaj Atıklarını Azaltmak: Geri dönüşümlü, yeniden kullanılabilir ve az ambalajlı ürünleri seçin. [Resim: Kendi alışveriş çantasını kullanan bir tüketici]. 4. Organik ve Doğal Ürünlere Yönelin: Gıda ve kişisel bakım ürünlerinde organik ve doğal olanları tercih edin. [Resim: Organik sertifikalı ürünler]. 5. Yerel Ürünleri Tercih Edin: Yerel üreticileri destekleyin ve yerel ürünleri satın alın. [Resim: Yerel bir pazardan alışveriş yapan tüketiciler]. 6. İkinci El Alışveriş Yapın: İhtiyaçlarınızı ikinci el ürünlerle karşılayın. [Resim: İkinci el kıyafet satan bir mağaza]. 7. Kampanya ve İndirimleri Değerlendirin: Satın almadan önce kampanyaları ve indirimleri takip edin. [Resim: İndirimli ürünler afişi]. Bu adımlar, bilinçli tüketim alışkanlıklarını geliştirerek hem bireysel hem de toplumsal faydalar sağlar.

Bilinçli tüketici aritmetiği ile ilgili bazı sorular ve cevapları: 1. Soru: Katma Değer Vergisi (KDV) nedir ve nasıl hesaplanır? Cevap: KDV, bir satıcı tarafından her satın alınan ürün için ödenen ve satılan üründen alınan vergidir. KDV dahil satış tutarı iki farklı şekilde hesaplanabilir: Yol 1: KDV dahil satış tutarı = (KDV hariç satış fiyatı) + (Ürünün KDV tutarı). Yol 2: KDV dahil satış tutarı = (KDV hariç satış fiyatı) [1 + (% KDV oranı)]. 2. Soru: Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) nedir ve ne amaçla uygulanır? Cevap: ÖTV, belirli bir mal veya ürünün kesin olarak belirlenmiş fiyatına orantılı olarak uygulanan bir vergidir. 3. Soru: Bilinçli bir tüketicinin sahip olması gereken özellikler nelerdir? Cevap: Bilinçli bir tüketicinin sahip olması gereken özellikler şunlardır: Mal ve hizmet satın alırken temel ihtiyacını ön planda tutmak; Satın alacağı ürünlerin kaliteli, güvenli, ucuz ve sağlıklı olması konusunda araştırma yapmak; Firmalar arasında güvenirliliği ön planda tutmak; Çevreye karşı duyarlı olmak.

Akıllı tüketici, satın alma kararlarını sadece fiyat veya markaya bağlı olarak değil, ürünün kalitesi, etik değerleri, içerikleri ve sürdürülebilirlik gibi faktörleri göz önünde bulundurarak verir. Bazı akıllı tüketici davranışları: Bilgiye erişim: Ürün içerikleri, kullanıcı yorumları ve analizler gibi bilgilere kolayca ulaşır. Güvenilirlik arayışı: Ürünlerin etkinliğini, içerik güvenilirliğini ve markaların etik değerlerini sorgular. Değer odaklılık: Bir ürünün verdiği sözleri yerine getirip getirmediğini ve etkinliğini önemser. Kişiselleştirilmiş öneriler: Yapay zeka tabanlı öneri sistemleriyle bireysel tercihlere göre ürün önerileri alır. Kolay iade: İade süreçlerinin kolay olmasına dikkat eder.

Yerli Malı Haftası'nda sıra olunmasının nedeni, bu haftanın yerli üretimi desteklemek ve yerli malların tüketimini teşvik etmek amacıyla düzenlenmesidir. Bu etkinlikler sırasında öğrenciler, yerli ürünlerin önemini anlamak ve bilinçli tüketiciler olmak için çeşitli etkinlikler ve sunumlar yaparlar.