Travmalar

Yarım alçı atel (atel), kol veya bacakta travmaya bağlı hasar sonucu oluşan kırığın sabit kalmasını sağlamak için kullanılır. Bu sayede: Kırık hattının hareket etmesi engellenir ve çevre dokulara zarar vermesi önlenir; İkincil hasarların oluşması engellenir; Cerrahi müdahale öncesi kırık bölgesinin stabilizasyonu sağlanır. Ayrıca, tendon kesileri ve bazı bağ yaralanmalarında da atel uygulaması yapılabilir.

Yüzen çene (çene çıkması) genellikle aniden oluşan travmalar, aşırı esneme veya sert bir darbe sonucu meydana gelir. Bunun yanı sıra, aşağıdaki faktörler de çene çıkmasına neden olabilir: Genetik faktörler. Diş sıkma veya gıcırdatma gibi alışkanlıklar. İltihaplar ve eklem hastalıkları. Yapısal bozukluklar. Çene çıkması durumunda, profesyonel tıbbi müdahale gereklidir.

Kontüzyon, deri altında meydana gelen travmatik doku hasarı anlamına gelir. Kontüzyon, bir tür yumuşak doku zedelenmesidir ve genellikle tekme, düşme veya darbe gibi künt bir kuvvet sonucu oluşur.

Ayak burkulması, ayak bileğinde bulunan bağ dokularının ani bir hareket veya travma sonucu aşırı esnemesi veya yırtılmasıyla meydana gelir. Ayak burkulmasında şu belirtiler ortaya çıkar: - Ağrı: Burkulan bölgede ani ve şiddetli ağrı. - Şişlik: Bilek çevresinde şişme. - Morarma: Zamanla doku zedelenmesi sebebiyle morarma. - Hareket kısıtlılığı: Burkulan bileği hareket ettirmek zorlaşır. İlk yardım önlemleri olarak şunlar yapılmalıdır: - Dinlenme: Burkulan bileği zorlamamak önemlidir. - Buz uygulaması: İlk 24-48 saat boyunca buz uygulanarak şişlik azaltılabilir. - Kompresyon: Elastik bir bandaj ile bilek sarılabilir. - Yüksekte tutma: Şişliği azaltmak için bilek yukarıda tutulmalıdır. Tedavi yöntemleri burkulmanın şiddetine göre değişir ve şunları içerebilir: - Fizik tedavi: Doktor kontrolünde egzersiz ve tedavi programı. - Cerrahi müdahale: Ayak bileği kırıklarında ve ciddi bağ yırtılmalarında gerekebilir. - Alternatif yöntemler: Akupunktur veya manuel terapi gibi yöntemler ağrı yönetiminde yardımcı olabilir.

Fibula kırığından sonra yürüme süresi, kırığın şiddetine ve tedavi yöntemine bağlı olarak değişir. Genellikle 6 ila 12 hafta arasında iyileşme görülür. Alçı veya atel kullanılan durumlarda, bir ay sonra iyileşme başlar ve bu süreçte hasta koltuk değnekleri yardımıyla hafif adımlarla yürümeye başlayabilir. Bu süreçte doktorun önerilerine uymak, fizik tedavi uygulamalarına devam etmek ve düzenli kontrollere gitmek önemlidir.

Pnömotoraks ve hemotoraks farklı nedenlerden kaynaklanır: 1. Pnömotoraks: - Travmatik pnömotoraks: Göğüs kafesine künt veya penetran travmalar sonucu oluşur. - Spontan pnömotoraks: Altta yatan bir akciğer hastalığı olmadan, genellikle uzun boylu ve ince yapılı genç erkeklerde görülür. - İyatrojenik pnömotoraks: Torasentez, pozitif basınçlı mekanik ventilatör ve santral venöz kateterizasyon gibi tıbbi müdahaleler sırasında meydana gelir. 2. Hemotoraks: - Travmatik hemotoraks: Göğüs travmaları, kaburga kırıkları veya penetran yaralanmalar sonucu akciğer damarlarının zarar görmesiyle oluşur. - İyatrojenik hemotoraks: Kalp ve akciğer cerrahisi, kateter yerleştirilmesi gibi işlemler sırasında damarların yırtılması nedeniyle ortaya çıkar. - Spontan hemotoraks: Bazı kanser türleri, antikoagülan ilaçların kullanımı veya kanama bozuklukları gibi durumlar hemotoraksa yol açabilir.

Top geldiğinde yapılması gerekenler, yaralanmanın türüne göre değişiklik gösterebilir: 1. Parmak Şişmesi: Parmağınıza top çarptığında şişlik ve ağrı varsa, buz uygulaması, yaralı parmağın kalp seviyesinden yukarı kaldırılması ve hafif bir bandajla sıkıştırılması önerilir. 2. Göze Top Gelmesi: Göz kapağına soğuk kompres uygulanmalı ve en kısa sürede bir göz doktoruna gidilmelidir. 3. Futbolda Top Kontrolü: Top kontrol teknikleri, topun geldiği yöne ve hıza göre değişir.

Omuz çıkığında alçıda kalma süresi, çıkığın yerine oturtulmasından sonra yaklaşık 4 haftadır.

Komplike ve parçalı kırık terimleri, kemik kırıklarının iki farklı türünü ifade eder: 1. Komplike Kırık: Bu tür kırıkta, kırık kemik komşu organlara zarar verir. 2. Parçalı Kırık: Kemik, birden fazla parçaya ayrılmıştır.

Torakolomber yaralanma sınıflandırması ve şiddet skoru (TLICS), torakolomber travmaların değerlendirilmesi ve tedavi planlamasında kullanılan bir sistemdir. TLICS'nin temel bileşenleri: 1. Morfolojik Özellikler: Kompresyon, patlama, translasyonel veya rotasyonel yaralanmalar gibi kırık tipleri değerlendirilir. 2. Posterior Ligamentöz Kompleks (PLK) Bütünlüğü: MRG bulgularına göre PLK'nin durumu (sağlam, şüpheli, bozulmuş) belirlenir. 3. Nörolojik Durum: Hastanın nörolojik defisitine göre skorlama yapılır (defisit yok, sinir kökü zedelenmesi, kord/konus yaralanması). Skorlama sonucu: - 3 ve altı: Konservatif tedavi önerilir. - 4 ve üzeri: Cerrahi müdahale gerekebilir.

Top çarpması sonucu oluşan yaralanmalar için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Buz Uygulaması: Şişliği azaltmak için yaralı bölgeye 15-20 dakika boyunca buz uygulanmalıdır. 2. Yükseltme: Yaralı kısım kalbin seviyesinden yukarı kaldırılmalıdır. 3. Sıkıştırma: Yaralı bölgeye hafif bir bandaj uygulanarak şişliği azaltmak ve stabilize etmek amaçlanmalıdır. 4. Ağrı Kesiciler: Ağrıyı hafifletmek için reçetesiz satılan ağrı kesiciler alınabilir. Eğer top çarpması sonucu şiddetli ağrı, parmakta uyuşukluk, hareket kaybı veya kırık-çıkık belirtileri varsa, bir doktora başvurulmalıdır. Bu bilgiler tıbbi tavsiye niteliğinde değildir.

Evet, kafa travması astigmat yapabilir. Göze alınan darbeler, korneanın şeklini bozarak astigmatın artmasına neden olabilir.

Ayak bileği çatlağının iyileşme süresi, genellikle 6-8 hafta arasında değişmektedir. Ancak bu süre, çatlağın ciddiyetine, yaşa, genel sağlık durumuna ve uygulanan tedavi yöntemlerine bağlı olarak uzayabilir veya kısalabilir. Ayak bileği çatlağı şüphesi durumunda, kesin teşhis ve uygun tedavi için bir uzmana başvurmak önemlidir.