Topraklama

Topraklama kablosu kompanzasyona bağlanmaz. Topraklama kablosu, elektrik tesisatında oluşabilecek kaçak akım, yıldırım çarpması veya elektrik yükü birikimi gibi durumlarda enerjiyi toprağa aktarmak için kullanılır. Topraklama ve kompanzasyon sistemleri farklı amaçlar için kullanılır ve birbirine bağlanmaz.

Kompanzatör panosuna topraklama yapılmasının nedeni, olası hata akımlarının güvenli bir şekilde toprağa yönlendirilmesini sağlamaktır. Bu sayede: İnsan hayatı korunur. Cihazların zarar görmesi engellenir. Elektrik çarpması ve yangın gibi riskler azalır. Ayrıca, topraklama sayesinde devredeki koruma cihazları çalışır ve arızalı kısım hızlı bir şekilde devre dışı kalır.

En iyi topraklama kazıkları, piyasada en çok tercih edilen bakır kaplama ve galvaniz çelikten imal edilenlerdir. Topraklama kazıkları genellikle 8 ayak (2,43 mt) ve 10 ayak (3,00 mt) uzunluğunda olur. Topraklama kazığı seçerken dikkat edilmesi gereken diğer kriterler arasında korozyona karşı dayanıklı sıcak daldırma galvaniz kaplama ve zemin koşulları yer alır.

Eş potansiyel bara, elektrik sistemlerinde güvenlik sağlamak için kullanılır. Başlıca işlevleri şunlardır: Tehlikeli gerilim farklarını önleme. Statik elektrik oluşumunu engelleme. Yıldırım ve aşırı gerilimden koruma. Makine gövdeleri ve metal aksamları koruma. Eş potansiyel bara sistemi, özellikle hastane, okul ve fabrika gibi kritik tesislerde can ve mal güvenliğini sağlamada kilit rol oynar.

Akaryakıt istasyonlarında topraklama yapılırken aşağıdaki adımlar izlenmelidir: Pompa ve dış yıldırımlık tesisatı. Tanker topraklaması. Topraklama bağlantı ucu. Aktif paratoner. Katodik koruma. Darbe bastırıcılar. Akaryakıt istasyonlarında topraklama işlemleri, elektriksel güvenlik ve yasal uyum açısından uzman bir mühendislik firması tarafından yapılmalıdır. Ayrıca, topraklama ölçümlerinin yılda en az bir kez yapılması ve sonucun izin verilen limit değerin altında olup olmadığının kontrol edilmesi gerekmektedir.

Topraklama hattı bulunsa da artık akım rölesinin kullanılmasının sebebi, kaçak akım oluşmasını önlemektir. Artık akım rölesi, normal işletme şartlarında faz ve nötrden geçen akımların vektörel toplamının sıfır olduğu ilkesine dayanır. Artık akım rölesinin kullanılmasının diğer sebepleri arasında aşağıdakiler sayılabilir: Topraklamanın düzgün olmaması. Sıfırlama yapılması. Ayrıca, 2013 yılında yürürlüğe giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile elektrik tesislerinde güvenlik ve koruma kriterleri daha önemli hale gelmiştir.

Galvaniz elektrik ızgarası hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, galvaniz ızgara hakkında genel bilgi verilebilir. Galvaniz ızgara, çelik ızgara panellerinin yüzeyine çinko kaplanması işlemi ile elde edilen bir yapı malzemesidir. Galvaniz ızgaraların bazı özellikleri şunlardır: Işık iletme ve havalandırma: Aydınlatma sağlar ve havalandırma için ideal bir ortam oluşturur. Büyük delikli tasarım: Yaprak ve çöplerin birikmesini önler, bu da bakım ve temizlik işlemlerini kolaylaştırır. Dayanıklılık: Hafif ancak dayanıklıdır, bu da geniş bir kullanım alanı bulmasını sağlar. Kullanım alanları: Köprüler, yürüme yolları, endüstriyel tesisler, depo alanları ve güvenlik çitleri gibi birçok alanda kullanılır.

Nötr kablonun toprağa bağlanmasının birkaç nedeni vardır: Can ve mal güvenliğini sağlamak. Sistemin güvenli ve stabil çalışmasını sağlamak. Ekipmanların zarar görmesini önlemek.

0 numara kablo, genellikle topraklama kablosu olarak kullanılır ve aşağıdaki alanlarda yaygın olarak tercih edilir: Otomatik kumanda elemanlarının terminal bağlantılarında. Hareketli ve taşınabilir cihazların bağlantılarında. Kuru yerlerde. Elektrik panosu ve tablolarda kanal içerisinde. Ayrıca, seyyar kablo olarak da kullanılabilir.

3 fazlı kabloda topraklama kablosu yeşil-sarı renktedir. Bu renk, topraklama kablosunun diğer kablolarla karışmasını engelleyerek kolaylıkla tanınmasını sağlar.

Öz direnç ve nötr topraklama arasındaki fark şu şekildedir: Öz direnç, toprağın elektrik akımını iletme yeteneğini ifade eder ve ohmmetre ile ölçülür. Nötr topraklama, elektrik sistemlerinde nötr iletkeninin toprağa bağlanması işlemidir. Dolayısıyla, öz direnç toprağın elektrik akımını iletme yeteneğini, nötr topraklama ise elektrik sistemlerinin güvenli çalışması için nötr iletkeninin toprağa bağlanma şeklini ifade eder.

İşletme ve koruma topraklamasının nasıl hesaplanacağına dair bazı bilgiler şu şekildedir: Koruma topraklaması. Koruma topraklaması hesaplanırken aşağıdaki adımlar izlenebilir: Toprak özgül direnci ölçülür. Çubuk, şerit veya levha gibi topraklayıcıların uzunluğu ve çapı belirlenir. Topraklayıcının yayılma direnci (RE) hesaplanır. Topraklama direnci, topraklayıcının yayılma direnci ile topraklama iletkeninin direncinin toplamı olarak bulunur. İşletme topraklaması. İşletme topraklaması hesaplanırken aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: Dirençsiz (doğrudan doğruya) işletme topraklaması. Dirençli işletme topraklaması. Topraklama hesaplamaları karmaşık olabileceğinden, bir uzmana danışılması önerilir. Topraklama hesaplamaları hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: web.itu.edu.tr; emo.org.tr; uosb.org.tr.

Topraklamadaki direnç değeri, kullanılan sisteme ve koruma elemanlarına göre değişiklik gösterir: Koruma topraklaması: 5 ohm altında olmalıdır. İşletme topraklaması: 2 ohm altında olmalıdır. Fonksiyon topraklaması: 10 ohm altında olmalıdır. Ayrıca, TN sistemlerde topraklama ölçümü sınır değeri 230V'un açma akımına bölünmesiyle elde edilir ve 200 ohm'u aşmamalıdır. Topraklama direnci ölçümü ve uygunluğunun değerlendirilmesi için Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği'ne başvurulmalıdır.

Topraklamada kullanılan baralar şunlardır: Topraklama barası. Elektrik pano barası. Eş potansiyel topraklama barası. Topraklama baralarında genellikle alüminyum ve bakır metalleri kullanılır.

TN ve TN-C-S arasındaki temel fark, koruma ve nötr iletkenlerinin birleşme ve ayrılma noktalarında yatmaktadır. TN Sistemi: Koruma iletkeni (PE) ile nötr iletkeni (N) tüm şebeke boyunca birleştirilerek tek bir hat (PEN hattı) oluşturur. Bu hat, trafonun yıldız noktasında toprağa bağlanır. TN-C-S Sistemi: Başlangıçta nötr ve toprak hattı birlikte (PEN hattı) olarak gelir. Şebekenin bir noktasından sonra, nötr ve PE hattı ayrılır. TN-C-S, günümüzde en yaygın kullanılan sistemdir.

Üçlü grup priz topraklama işlemi, aşağıdaki adımlarla yapılabilir: 1. Kabloların ayrılması. 2. Topraklama hattının bağlanması. 3. Faz ve nötr bağlantısının yapılması. 4. Kontrol. Bu tür işlemler elektrik bilgisi gerektirir ve uzman bir elektrikçi tarafından yapılmalıdır. Topraklama işlemi için gerekli malzemeler: topraklama kablosu; topraklama çubuğu. Topraklama işlemi adımları: 1. Topraklama ekipmanının hazırlanması. 2. Prize takılı cihazın kapatılması. 3. Topraklama kablosunun bağlanması. 4. Topraklama kontrolü. 5. Cihazın prize takılması ve kullanılması. Topraklama işlemi konusunda herhangi bir şüphe varsa, bir uzmana danışılmalıdır.

Sıva üstü topraklı priz, elektrik tesisatlarında sıva üzerine monte edilen ve toprak iletkeni bulunan bir priz türüdür. Çalışma prensibi: Elektrik enerjisinin aktarımı. Elektrik enerjisinin yönlendirilmesi. Elektrik enerjisinin açılıp kapatılması. Bağlantı adımları: 1. Güvenliği sağlama. 2. Kabloların tanımlanması. 3. Bağlantının yapılması. 4. Montaj ve test. Sıva üstü topraklı priz montajı için temel elektrik bilgisi ve güvenlik önlemleri gereklidir.

Topraklama işlemlerinde kullanılan birim fiyat, 55.350.1507 poz numaralı "Topraklama Tesisatı Yapılması" fiyatıdır. 2025 yılı için bu pozun birim fiyatı, 1 Ocak'ta 1.084,85 TL olarak belirlenmiştir. Topraklama işlemlerinin fiyatı, tesisin büyüklüğü, ölçüm noktası sayısı, kullanılan cihaz ve kalibrasyon durumu gibi birçok faktöre bağlı olarak değişebilir.

Topraklamasız pano kullanımı güvenlik açısından risk oluşturur ve yasal değildir. Topraklama, elektrikle çalışan makinelerin gerilim altında olmayan metal parçalarının bir iletken aracılığıyla toprakla birleştirilmesidir. Topraklama sisteminin periyodik bakım ve ölçümlerinin de aksatılmaması gerekir. Topraklama işlemi yalnızca profesyonel elektrikçiler tarafından yapılmalıdır.

Koruma topraklaması ve işletme topraklaması arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Koruma Topraklaması: - Amaç: İnsanları ve cihazları tehlikeli dokunma gerilimlerine karşı korumak. - Uygulama: Elektrikle çalışan cihazların metal gövdelerinin topraklanması. - Örnekler: Çamaşır makinesi kazanı gibi pasif parçaların topraklanması. 2. İşletme Topraklaması: - Amaç: İşletmedeki elektrik akımının normal değerlerde olmasını sağlamak. - Uygulama: Cihazların normal şartlarda gerilim altında olan parçalarının topraklanması. - Örnekler: Şebeke nötr noktasının topraklanması. Özetle, koruma topraklaması can güvenliğini sağlarken, işletme topraklaması sistemin normal çalışmasını destekler.