Temel

Ampatmanın amacı, temel elemanına tasarım aşamasında ilave edilen konsol yapısıyla üst yapıdan gelen yükleri daha geniş bir alana yayarak gerilmeyi azaltmaktır. Ampatmanın diğer amaçları: Zemin hareketlerinden korunma. Taşıma kapasitesinin artırılması. Dengeleme. Su yalıtımının korunması. Termal ve izolasyon performansının yüksek tutulması.

Su basmaz temel, su basmanı olarak da bilinir ve binanın temelini veya duvarlarını yağmur suyu veya yer altı suyunun etkilerinden korumak için yapılan bir yapı elemanıdır. Su basmanı, binanın temel seviyesinin altında yer alır ve suyun binanın temeline ulaşmasını engeller. Su basman kotunun belirlenmesi, imar yönetmeliklerine tabidir ve genellikle 50-80 cm arasında uygulanır.

Radye temel demir hesabı yapılırken aşağıdaki unsurlar dikkate alınır: Yapı yükü. Radye temel kalınlığı. Kirişli radye temel kullanımı. Zemin dayanımı. Ortalama olarak, radye temel için m² başına 10-12 kg demir kullanılır. Örnek hesaplama: 100 m²’lik bir radye temel için: 10 kg/m² kullanıldığında: 100 x 10 = 1.000 kg (1 ton demir); 12 kg/m² kullanıldığında: 100 x 12 = 1.200 kg (1.2 ton demir). Radye temel demir hesabı, uzmanlık gerektirdiğinden bir mühendise danışılması önerilir.

Yapının üç ana elemanı şunlardır: 1. Taşıyıcı Elemanlar (Kaba Yapı). 2. Tamamlayıcı Elemanlar (İnce Yapı). 3. Tesisat Elemanları.

Tekil temel, aşağıdaki durumlarda kullanılır: Sanayi yapıları: Aks açıklıkları fazla olan sanayi yapılarında, sürekli temel veya radye temel ekonomik olmadığında tercih edilir. Hafif binalar: 1-3 kat arasındaki hafif binalarda kullanılır. Zemin koşulları: Temel zemininin orta sertlikte olduğu ve bina ağırlığının daha az olduğu durumlarda uygulanır. Tekil temeller, apartman tipi yüksek yapılarda kullanılması risklidir.

Blokaj betonu, inşaat sektöründe suyun yapıya girmesini engellemek için kullanılan bir su yalıtım yöntemidir. Blokaj betonunun bazı işlevleri: Su yalıtımı: Yapının sudan uzak durmasını sağlar, su hasarını önler. Dayanıklılık: Yapının dayanıklılığını artırarak doğal afetler ve suya maruz kalma durumlarında sağlamlığını korumasına yardımcı olur. Mantar ve küf önleme: Yapı içinde mantar ve küf oluşumunu engelleyerek iç hava kalitesini korur. Onarım: Zemindeki küçük çaplı çatlakları onarabilir.

8'li kazıklı temel hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, kazıklı temeller hakkında genel bilgi verilebilir. Kazıklı temel, üst yapı yüklerini gevşek zemin tabakalarının altında yer alan sağlam zemin tabakalarına güvenli bir şekilde aktaran bir temel sistemidir. Kazıklı temeller, kullanılan malzeme ve yapım şekline göre farklı türlere ayrılır: Malzeme cinsine göre: ahşap kazıklar, prekast betonarme kazıklar, yerinde dökme betonarme kazıklar, çelik kazıklar, kompozit kazıklar. Yapım şekline göre: çakma kazıklar, fore (sondaj) kazıklar. Kazıklı temeller, genellikle yapı yüklerinin güvenli bir şekilde zemine aktarılması, oturmaların sınırlandırılması ve şev hareketlerinin engellenmesi gibi amaçlarla kullanılır.

Su basmanı ve temel aynı şey değildir, ancak bazen temelin bir kısmı su basmanı olarak kabul edilebilir. Temel, binanın oturacağı arazideki eğim ve zemin sertliğine göre değişebilir.

100 m² radye temel için ortalama 4 ila 6 ton arası nervürlü inşaat demiri gereklidir. Örneğin: 30 cm temel kalınlığı için yaklaşık 4 ton; 35 cm temel kalınlığı için yaklaşık 4,5 ton; 40 cm temel kalınlığı için yaklaşık 5 ton; 45 cm temel kalınlığı için yaklaşık 5,5 ton; 50 cm temel kalınlığı için yaklaşık 6 ton demir gereklidir. Doğru demir miktarı için mutlaka uzman bir inşaat mühendisi ile çalışılmalıdır.

Plak temel ve radye temel farklı durumlarda kullanılır: Plak temel: Homojen zemin koşullarında tercih edilir. Yapının tüm alanını kaplar ve yükleri geniş bir alana yayar. Bodrum katlı yapılarda, hem temel hem de döşeme görevi görerek maliyetleri azaltır. Radye temel: Zeminin taşıma kapasitesinin düşük olduğu veya homojen olmayan zeminlerde kullanılır. Yüksek binalar, endüstriyel tesisler ve büyük yerleşim projeleri gibi ağır yapılar için idealdir. Deprem riski yüksek bölgelerde, yapının dayanıklılığını artırmak için tercih edilir. Özetle, plak temel genellikle daha basit ve homojen zeminlerde kullanılırken, radye temel daha karmaşık zemin koşullarında ve ağır yapıların inşasında tercih edilir.

Radye temel kalınlığı, bina kat sayısı, zemin özellikleri ve taşınacak yük gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Konutlar için: Genellikle 20-30 cm arasında olmalıdır. Ticari yapılar için: 40-50 cm arasında olmalıdır. Ağır yük taşıyan yapılar için: 60 cm ve üzeri kalınlık gerekebilir. Ayrıca, standart bir ön tasarım için, kat sayısı ile 10 veya 12 çarpılarak bir temel kalınlığı belirlenebilir; örneğin, 7 katlı bir bina için 70 cm - 84 cm arasında bir kalınlık uygun olabilir. Radye temel kalınlığının doğru belirlenmesi için bir mühendisin, tüm faktörleri değerlendirerek tasarım oluşturması önerilir.

Temel altı drenajı, yapının inşaatının her aşamasında yapılabilir, ancak farklı zamanlarda uygulanması farklı maliyet ve kolaylıklara sahiptir. İnşaatın başında: Kaba inşaat tamamlanmadan önce uygulanması, duvar ve perde aşamalarında yapılması önerilir. İnşaat tamamlandıktan sonra: Temel kazısı sonrası drenaj kuyusu açılarak ve drenaj boruları döşenerek yapılabilir. Temel altı drenajı, özellikle yağışlı bölgelerde, yüksek yer altı suyu seviyelerine sahip bölgelerde ve su geçirimsiz toprak zeminlerde gereklidir.

Radye temelde ilk donatı, kısa doğrultuda atılır. Statik açıdan bakıldığında ise, moment eğrisinin kısa doğrultuda daha fazla olması nedeniyle, kısa doğrultudaki donatılar en dışta olacak şekilde yerleştirilmelidir. Uygulama açısından bakıldığında ise, uzun doğrultuda donatıların konması daha uygundur; çünkü bu, üstüne gelecek donatılar için daha kolay ve pratik bir çalışma ortamı sağlar.

Kirişli radye temel, beton levhanın altında kirişlerle desteklenmiş bir temel türüdür. Kirişli radye temelin kullanım alanları: Düzensiz yüklerin veya zemin farklılıklarının olduğu alanlar; Bodrum döşemesinin düz olması istenen durumlar. Kirişli radye temelin avantajları: Eğilme momentlerine karşı daha fazla dayanım sağlar; Bodrum katının kullanım alanını daraltmaz. Kirişli radye temelin dezavantajları: Yapımı, diğer temel türlerine göre daha karmaşıktır; Uzman bir ekip gerektirir.

İki katlı evler için genellikle şerit, kazık veya sütunlu temel kullanılır. Bu temellerin tercih edilmesinin nedeni, ahşap iskelet yapısının hafif olması ve ahşap panellerin kaplama için kullanılmasıdır. Temel seçimi, zemin koşulları ve inşaatın yapılacağı bölgeye göre değişiklik gösterebilir. İki katlı ev temeli ile ilgili doğru bilgi ve hizmet için bir inşaat firmasına başvurulması önerilir.

Radye temele boru gömme işlemi, proje müellifi ile görüşülerek yapılmalıdır. Radye temelin içine tesisat borularının geçirilmesi için genel adımlar şu şekildedir: 1. Proje Aşaması: Temel tasarımı sırasında, tesisat borularının geçeceği güzergah belirlenmelidir. 2. Kalıp Kurulumu: Radye temelin kalıbı, borunun geçeceği alanları kapsayacak şekilde kurulmalıdır. 3. Beton Dökümü Öncesi Hazırlık: Temel demir donatıları yerleştirildikten sonra, tesisat boruları dikkatlice yerine döşenmelidir. 4. Kontrol: Tesisat işlemleri beton aşamasından önce tamamlanmalıdır. Radye temel gibi elemanlarda kesit etkileyecek boşluk veya hasar oluşturmamak gerekir.

Radye temelin kaç metre derinlikte yapıldığı, temel için gereken derinlikte kazı yapıldığı aşamasına bağlıdır. Radye temel yapımında, ilk olarak binanın inşa edileceği alan gerekli derinliğe kadar kazılır. Radye temelin derinliği, zemin koşulları, yapının yükü ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir. Doğru derinlik için bir mühendisten danışmanlık alınması önerilir.

Tekil temeller, genellikle orta sert zeminlerde ve düşük yapı ağırlığının söz konusu olduğu durumlarda kullanılır. Tekil temellerin kullanıldığı zemin türleri: Sağlam zemin tabakası yüzeye yakın olan zeminler. Kolon aralıklarının fazla olduğu zeminler. Yüklerin fazla olmadığı zeminler. Üst yapının oturmalara karşı hassas olmadığı zeminler. Deprem riskinin az olduğu bölgeler. Tekil temeller, her çeşit zeminde inşa edilebilir, ancak betonarme olarak inşa edilirler.

Çift taraflı membran, çeşitli alanlarda su ve ses yalıtımı sağlamak için kullanılır. İşte bazı kullanım alanları: Çatı ve temel su yalıtımları. Duvar, parapet, baca dibi, saçak gibi zorlu detaylar. Teknelerin güverte kaplama yalıtımları. Otomotiv ve beyaz eşya sektörlerinde ses yalıtım amaçlı. Tarihi yapıların renovasyon uygulamaları. Tüpgaz ve şaloma alevinin kullanımının mümkün olmadığı yerler. Çift taraflı membran, esnekliği sayesinde eğik ve eğrisel yüzeylerde de kolayca uygulanabilir.

İstinat duvarı temel derinliğinin ne kadar olması gerektiği, yerel şartlara, toprak yapısına ve istinat duvarının yüksekliğine göre belirlenir. Ayrıca, kışın en düşük sıcaklığa bağlı olarak donma derinliği de temel derinliğini etkiler. İstinat duvarı inşası, özel ekipmanlar ve tecrübeli bir ekip tarafından gerçekleştirilmelidir.