Sürgün

Samipaşazade Sezai, Sergüzeşt adlı romanı nedeniyle sürgün edilmiştir. 1901 yılında, bu romanı yüzünden göz hapsinde olduğunu düşünerek bundan kurtulmak için Paris’e kaçmış ve 1908'de Meşrutiyet'in ilanına kadar orada kalmıştır. Sezai'nin Paris'e kaçışının bir diğer nedeni ise, Şura-yı Ümmet gazetesinde II. Abdülhamid aleyhine yazılar yazmış olmasıdır.

Cem Karaca, 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra, şarkılarında darbe yönetimini eleştirdiği ve halkın direnişine çağrı yaptığı sözler nedeniyle sürgün edilmiştir. 1979 yılında Türk işçilerinin daveti üzerine katıldığı 1 Mayıs etkinliğinde "Yaşasın uluslararası dayanışma" ifadesini kullanması da sürgün edilmesine yol açan olaylar arasında yer almıştır. Ayrıca, vatandaşlıktan çıkarılma sürecinde hakkında açılan "Türkiye Cumhuriyeti'nin varlığını ve güvenliğini tehlikeye düşürmek" suçlamasıyla açılan davadan beraat etmiştir. Sürgün yıllarında Almanya'da yaşayan Karaca, 6 Ocak 1983 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşlığından çıkarılmıştır.

Yakamoz (2024) filmi, 1924 yılında gerçekleşen Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi nedeniyle bir İç Anadolu kasabasına göç etmek zorunda kalan Kavalalı Balıkçı İsmail Reis ve ailesinin, kasabada henüz ayrılmamış olan Rum çömlekçi Dimitrios ve ailesiyle bir süre aynı evi paylaşmak zorunda kalmalarını anlatıyor. Yakamoz S-245 dizisi ise, Güneş'te meydana gelen bir değişiklik nedeniyle yaşanan felaket sonrası, askeri bir denizaltının içinde hayatta kalmaya çalışan bir grup insanın hikayesini işliyor.

"Kuma: A Második Feleség" ifadesi, Kristina Roy'un "Second Wife" adlı kitabının Macarca çevirisi olan ve genç bir kadının dul ve küskün bir çiftçinin ikinci eşi olmasını anlatan bir hikayeyi ifade eder. Kitap, aşk, inanç ve dönüşüm temalarını işler; şefkat ve umudun en zor durumları bile nasıl iyileştirebileceğini gösterir. Ayrıca, "Kuma: A Második Feleség" ifadesi, TikTok ve videa.hu gibi platformlarda bir dizi veya video serisinin adı olarak da kullanılmaktadır.

Namık Kemal, siyasi düşünceleri ve yazıları nedeniyle sürgün edilmiştir. İlk sürgün: 1872'de İbret gazetesini çıkararak muhalefete başladığı için Gelibolu'ya mutasarrıf olarak atanmıştır. Mağusa (Kıbrıs) sürgünü: 1873'te "Vatan Yahut Silistre" oyununun sahnelenmesi sonrası çıkan olaylar nedeniyle 38 ay süreyle Mağusa'ya sürülmüştür. Diğer sürgünler: Midilli, Rodos ve Sakız Adası'nda da sürgün ve mutasarrıflık görevleri almıştır. Mezarı, Çanakkale'nin Bolayır beldesinde, Orhan Gazi'nin oğlu Şehzade Gazi Süleyman Paşa'nın türbesinin yanındadır.

Rıfat Ilgaz, 1944 yılında yayımladığı "Sınıf" adlı şiir kitabı nedeniyle sakıncalı bulunduğu için 6 ay hapis yattıktan sonra sürgün edilmiştir. Ayrıca, 1981 yılında "Yıldız Karayel" romanı üzerinde çalışırken gözaltına alınmış ve hasta olduğu kanıtlanınca Ballıdağ Sanatoryumu'na yatırılmak üzere sürgün edilmiştir.

Yedi Güzel Adam'ın sürgün edilmesi gibi bir durum söz konusu değildir. "Yedi Güzel Adam", Türk edebiyatında, çoğunluğu Kahramanmaraşlı şair ve yazarlardan oluşan bir edebi çevreyi tanımlamak için kullanılan ifadedir. Bu kişilerin sürgün edilmesi gerektiğine dair herhangi bir bilgi veya kaynak mevcut değildir.

IVSA Türkleri hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Ahıska Türkleri'nin yaşadığı bazı ülkeler şunlardır: Türkiye. Özbekistan. Kazakistan. Kırgızistan. Ukrayna. Gürcistan. Ahıska Türkleri, yüzyıllarca Gürcistan'ın güneybatısında, günümüzde ise Gürcistan sınırları içinde kalan Mesheti-Cavahetya bölgesinde yaşamışlardır.

Osman Ertuğrul Efendi, 1994-2009 yılları arasında Osmanlı Hanedanı'nın reisliğini yapmış bir şehzadedir. Hayatı: Doğum ve Aile: 18 Ağustos 1912'de İstanbul'da, II. Abdülhamid'in torunu Şehzade Mehmed Burhaneddin Efendi ve Aliye Melek Nazlıyar Hanımefendi'nin oğlu olarak doğdu. Sürgün Hayatı: 1924'te Türkiye'den sürgün edildi ve yaşamının büyük bir kısmını Türkiye dışında geçirdi. Eğitim ve İş Hayatı: Paris Siyasi Bilimler Enstitüsü'nde eğitim gördü, madencilik şirketi kurdu ve özellikle Güney Amerika'da faaliyet gösterdi. Türkiye'ye Dönüş: 1992'de Türkiye'ye döndü ve 2004'te Türk vatandaşlığına geçti. Son Yılları ve Ölümü: 23 Eylül 2009'da İstanbul'da, böbrek yetmezliği nedeniyle vefat etti. Osman Ertuğrul Efendi, Osmanlı soyunun en yaşlı üyesi olduğu için "Son Osmanlı" olarak anılmıştır.

Fizan, Osmanlı İmparatorluğu döneminde, devlet aleyhinde idamlık suç işleyen fakat devlete ettikleri hizmetler nedeniyle idam edilmek istenmeyen üst düzey devlet görevlileri için sürgün yeri olarak kullanılmıştır. Fizan'ın sürgün yeri olarak tercih edilmesinin bazı nedenleri: Coğrafi özellikler: Kuzey ve güneyi geçit vermez dağlarla, doğu ve batısı ise uçsuz bucaksız çöllerle çevrilidir. İzolasyon: Kızgın çöllerin ortasında bir vaha olması, Fizan'ı dış dünyadan izole bir yer haline getirir. Sultan II. Abdülhamit'in politikası: Sultan Abdülhamit, tahttan indirilme korkusunu gidermek için en tehlikeli gördüğü muhalifleri Fizan'a sürmüştür.

Mahmut Muhtar Paşa'nın sürgün edilmesinin nedeni, 1929 yılında Yüce Divan'da görülen bir yolsuzluk davasıdır. Paşa, Bahriye Nazırı olduğu dönemde, Anadolu Demiryolu Kumpanyası adına İngiliz bir gemi yapım şirketine kefaletsiz olarak 20 bin İngiliz lirası ödemiş, ancak şirket iflas etmiş ve gemiler teslim edilmemiştir. Mahmut Muhtar Paşa, 1935 yılında İskenderiye-Napoli seferi sırasında hayatını kaybetmiştir.

Attila İlhan, 16 yaşındayken, İzmir Atatürk Lisesi'nde birinci sınıf öğrencisiyken, sevdiği kıza yazdığı mektuba iliştirdiği Nazım Hikmet şiiri nedeniyle Türk Ceza Kanunu’nun 141. maddesine aykırı davrandığı gerekçesiyle tutuklanıp okuldan uzaklaştırılmıştır. İlhan, üç hafta gözaltında kalıp, iki ay hapis yatmıştır. Avukat babasının sayesinde daha fazla ceza almaktan kurtulan İlhan, Danıştay kararıyla 1944 yılında okuma hakkını tekrar kazanmış ve İstanbul Işık Lisesi'ne kaydolmuştur.

Nazım Hikmet'in yorgun olmasının bazı nedenleri: Sağlık sorunları: 1953 yılında kalp krizi geçirmiş ve bu durum onu yorgun düşürmüştür. Hasret ve özlem: Oğlu Memed ve eşi Münevver'e olan özlemi onu yormuştur. Yaşam koşulları: Bulgaristan'da geçirdiği günler ve Sovyetler'de yaşadığı tartışmalı dönemler onu yormuş olabilir. Duygusal yoğunluk: Vera ile yaşadığı fırtınalı ilişki de yorgunluğuna katkıda bulunmuş olabilir.

Refik Halit Karay'ın Memleket Hikâyeleri kitabının özeti şu şekildedir: Genç yaşta sürgün edilen Refik Halit Karay, Memleket Hikâyeleri'nde, sürgün yıllarında (1913-1918) gezdiği Bursa, Sinop, Çorum, Ankara ve Bilecik'in coğrafyasını ve bu coğrafyanın insanlarını ele almıştır. Kitapta, Anadolu'nun nasıl değiştiği, çağın manzarası, psikolojisi, mantığı, iç ve dış varlığı konu edinmiştir. Memleket Hikâyeleri'nin, 1919'daki Osmanlıca 1. basımında toplam 14 hikâye bulunmaktadır. Bu hikâyeler şunlardır: Yatık Emine; Şeftali Bahçeleri; Koca Öküz; Vehbi Efendi’nin Kuşkusu; Sarı Bal; Şaka; Küs; Ömer; Boz Eşek; Yatır; Komşu Namusu; Yılda Bir; Hakk-ı Sükût (Sus Payı); Kuvvete Karşı Cer Hocası. Karay, kitabın 2. baskısına, daha önce dergilerde yayımladığı 4 hikâyeyi daha almıştır. Bu hikâyeler şunlardır: Garip Bir Hediye; Bir Taarruz (Bir Saldırı); Ayşe’nin Talii (Ayşe’nin Yazgısı); Garaz (Garez). Karay, bizzat gözden geçirdiği 1947 tarihli baskısında bazı hikâyelerde küçük değişiklikler de yapmıştır. Memleket Hikâyeleri 2010 yılında özel baskı ile yeniden basıldığında ise 198 sayfadan oluşmuştur. Kitaptaki Yatık Emine hikâyesi 1974 yılında Ömer Kavur tarafından filme çekilmiştir.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun "Bir Sürgün" adlı eseri, İzmir'e sürgün edilen Doktor Hikmet'in Paris'e kaçışını ve bu şehirde yaşadığı hayal kırıklığını anlatır. Romanın bazı temaları: Kimlik arayışı: Doktor Hikmet, Paris'te Fransız kültürüne ait hissetmekte ve bu aidiyet arayışı romanın ana temalarından birini oluşturmaktadır. Kurtuluş umudu: Paris, Doktor Hikmet için kurtuluş umudu olarak idealize edilmiştir, ancak bu idealin gerçekleşmesi, onun maddi ve manevi çöküşüne yol açar. Sosyal ve kültürel yozlaşma: Eser, dönemin sosyal ve kültürel yozlaşmasını derinlemesine işler. Doktor Hikmet, Paris'te ekonomik sıkıntılar, vefasız aşklar, hastalıklar ve yalnızlık çeker.

Neyzen Tevfik, Sultan II. Abdülhamid'in baskıcı rejimine karşı olan hicivleri ve davranışları nedeniyle birkaç kez sürgün edilmiştir. İlk sürgün: 1902 yılında, Bektaşi dervişi olduktan sonra, baskının artması üzerine Şair Eşref ile birlikte Mısır'a gitmiştir. İkinci sürgün: 1904 yılında, Abdülhamid karşıtı söylemleri nedeniyle jurnallenmiş ve mahkum edildikten sonra Mısır'a kaçmıştır. Neyzen Tevfik, İkinci Meşrutiyet'in ilanıyla beraber 1908 yılında Türkiye'ye geri dönmüştür.

Cem Karaca, 1983 yılından 1987 yılına kadar sürgün edilmiştir. 12 Eylül 1980 darbesinden sonra Almanya'ya giden Karaca, 6 Ocak 1983'te Türk vatandaşlığından çıkarılmıştır.

Libya'nın eski kralı I. İdris, 1969 yılında Muammer Kaddafi'nin gerçekleştirdiği darbe ile iktidardan indirildikten sonra Mısır'da sürgün yaşamı sürmüştür.

Ozan Arif, 12 Eylül 1980 darbesinden sonra siyasi görüşleri nedeniyle sürgüne gönderildi.

Libya'nın eski kralı I. İdris, 1969 yılında Muammer Kaddafi'nin gerçekleştirdiği darbe ile iktidardan indirildikten sonra Mısır'da sürgün yaşamı sürmüştür.