Sürdürülebilirlik

Bir şehrin "Sakin Şehir" (Cittaslow) ünvanına sahip olabilmesi için aşağıdaki kriterleri karşılaması gerekmektedir: Nüfus: Şehrin nüfusu 50.000'den az olmalıdır. Çevre politikaları: Atıkların sınıflandırılarak toplanması, alternatif enerji kaynaklarının kullanılması, geri dönüşümün desteklenmesi ve gürültü kirliliğinin azaltılması gibi çevre dostu uygulamalar. Altyapı politikaları: Tarihi ve kültürel binaların korunması, trafik güvenliği ve okullara ulaşım kolaylığı sağlanması. Yerel üretimin korunması: Organik tarımın geliştirilmesi, kaybolma tehlikesindeki geleneksel mesleklerin korunması ve okullarda yerel ürünlerin kullanılması. Kentsel yaşam kalitesini artırıcı teknolojiler ve araçlar: Elektronik servisler ile evden çalışma desteği, gürültü kirliliğini önleyici önlemler ve elektromanyetik alan kontrolü. Misafirperverlik: Kent halkına misafirperverlik eğitimi verilmesi ve turistik göstergelerin kullanılması. Farkındalık ve eğitim: Kent halkının Sakin Şehir hareketi ve amaçları hakkında bilgilendirilmesi. Sosyal uyum ve ortaklıklar: Şehirdeki farklı kesimlerin ihtiyaçlarının karşılanması ve sosyal uyumun sağlanması.

Gelecek nesillerin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak, sürdürülebilirlik kavramının bir parçasıdır. Sürdürülebilirliğin bazı ilkeleri: Doğal kaynakların korunması. Çevresel etkilerin azaltılması. Toplumsal adaletin sağlanması. Ekonomik kalkınma ve rekabet gücü. Gelecek nesillerin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak, çevresel, ekonomik ve sosyal açılardan sürdürülebilir bir gelecek için kritik bir adımdır.

Yeşil çatılar, yağmur suyunu çeşitli şekillerde kullanır: Depolama ve yeniden kullanım. Filtreleme. Yeraltı suyu beslenmesi. Enerji tasarrufu. Bu yöntemler, su kaynaklarının korunmasına, enerji maliyetlerinin düşmesine ve çevresel etkilerin azaltılmasına katkıda bulunur.

AEM teknolojisi ile elektrik motorlarında yeni bir dönem, Advanced Electric Machines (AEM) şirketinin geliştirdiği sürdürülebilir elektrikli araç motorları ile başlamıştır. AEM motorlarının bazı özellikleri: Nadir toprak mıknatısları kullanmaz. Tamamen geri dönüştürülebilir. Verimliliği artırır ve performansı yükseltir. Daha yüksek sıcaklıklarda daha tutarlı çalışabilir. Termal yönetim sistemini basitleştirir. Serbest dönebilir, bu da enerji verimliliğini artırır. AEM motorları, elektrikli araçların sürdürülebilirliğini artırarak karbon salınımını azaltmayı ve enerji verimliliğini yükseltmeyi hedefler.

Yeşil kimya maddeleri arasında şunlar sayılabilir: Dimetil karbonat. Biyorafineriler. İyonik sıvılar. Florlu çözücüler. Süper kritik akışkanlar. Yeşil kimya, tehlikeli maddelerin üretimini veya tüketimini azaltan veya ortadan kaldıran kimyasalların ve süreçlerin geliştirilmesi anlamına gelir. Yeşil kimyanın 1998 yılında Paul Anastas ve John Warner tarafından belirlenen 12 temel ilkesi vardır. Bunlardan bazıları: atıkların azaltılması; güvenli maddeler; enerji verimliliği; yenilenebilir kaynak kullanımı; parçalanabilirlik. Yeşil kimya ile ilgili daha fazla bilgiye aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: evrimagaci.org; kimya.balikesir.edu.tr; kafkasendustriyel.com.tr.

Türkiye'de devlet kontrolünde üretilen tarım ürünlerinin önemli olmasının bazı nedenleri: Gıda güvenliğinin sağlanması. Piyasa dengesinin korunması. Stratejik önem. Kalite ve standartların artırılması. Çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması.

Sürdürülebilir teknoloji, doğal kaynakları gözeten, ekonomik ve sosyal kalkınmayı teşvik eden modern teknolojileri tanımlayan bir terimdir. Sürdürülebilir teknolojilerin temel ilkeleri: Enerji verimliliği. Yenilenebilir enerji kullanımı. Atık azaltma ve geri dönüşüm. Doğal kaynakların korunması. Toplumsal sorumluluk. Sürdürülebilir teknolojiler, enerji, ulaşım, inşaat, atık yönetimi, tarım, gıda, su ve eğitim gibi birçok alanda kullanılmaktadır.

Eri Madencilik, zeolit, kaolin, bentonit, sepiolit gibi mineral bazlı ürünlerin üretim ve tedarikinde uzmanlaşmış bir şirkettir. Başlıca faaliyetleri: Yem katkıları. Hayvan altlıkları. Toprak düzenleyiciler. Sondaj ürünleri. Eri Madencilik, hem yurt içinde hem de yurt dışında birçok markaya hizmet vermektedir.

Avrupa Birliği (AB) tarafından 26 Şubat 2025 tarihinde yayımlanan Omnibus yasa teklifi, sürdürülebilirlik regülasyonlarını sadeleştirmeyi, bürokrasiyi azaltmayı ve şirketler üzerindeki düzenleyici yükü hafifletmeyi amaçlamaktadır. Kapsamı: Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi (CSRD). Kurumsal Sürdürülebilirlik Özen Yükümlülüğü Direktifi (CS3D). AB Taksonomisi. Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM). Avrupa yatırım programları. Bu düzenleme ile idari yüklerin en az %25 oranında azaltılması hedeflenmektedir.

Karbon vergisinin Türkiye için önemli olmasının bazı nedenleri: Çevresel faydalar: Karbon vergisi, karbon salınımını sınırlayarak hava kirliliğini azaltır ve iklim değişikliğiyle mücadele eder. Ekonomik etkinlik: Karbon yoğun mallar üzerine vergi konularak bu malların fiyatı artar ve daha az tüketilir. Sürdürülebilir kalkınma: Uluslararası çevre sözleşmelerinin hedeflerine ulaşmada önemli bir araçtır. Gelir kaynağı: Devletler için ek bir gelir kaynağı sağlar. Teknolojik gelişim: Daha temiz üretim yöntemlerine geçişi teşvik ederek teknolojik gelişmeleri hızlandırabilir. Türkiye'de henüz karbon vergisi uygulaması bulunmamaktadır.

Jamshedpur'un önemli olmasının bazı nedenleri: Endüstriyel merkez: Hindistan'ın "Çelik Şehri" olarak bilinir, çünkü Tata Steel fabrikası da dahil olmak üzere birçok büyük endüstriye ev sahipliği yapar. Eğitim ve araştırma: Hindistan Teknoloji Enstitüsü (IIT) Jamshedpur ve Xavier Çalışma İlişkileri Enstitüsü (XLRI) Jamshedpur gibi eğitim kurumlarıyla tanınır. Turistik yer: Jubilee Park, Dimna Gölü, Dalma Yaban Hayatı Koruma Alanı gibi doğal ve kültürel alanlara sahiptir. Planlı şehir: Geniş yolları, organize mahalleleri ve verimli kamu hizmetleri ile iyi planlanmış bir şehirdir. Tarihî önem: 1907 yılında Tata Group tarafından, kurucusu Jamshedji Tata'nın vizyonuyla, Hindistan'ın ilk planlı sanayi şehri olarak kurulmuştur.

Özel Çevre Koruma Bölgeleri (ÖÇKB), ülke ve dünya ölçeğinde ekolojik önemi haiz, çevre kirlenmeleri ve bozulmalarına duyarlı alanların korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla ilan edilir. ÖÇKB'lerin ilan edilme amaçları arasında şunlar yer alır: Biyolojik çeşitliliğin ve doğal kaynak değerlerinin korunması. Sürdürülebilir doğal yaşamın sağlanması. Çevre sağlığının korunması ve devamının sağlanması. Gelecek nesillere bozulmamış bir çevre bırakılması. ÖÇKB'ler, Bakanlar Kurulu Kararı ile ilan edilir.

Ormandan su kanalı geçirmek için yapılması gerekenler, suyun etkin ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasını sağlamak amacıyla çeşitli önlemleri içermelidir: Su toplama ve yönlendirme: Yağmur suyunun toplanması ve yönlendirilmesi için su kanalları, bentler ve diğer su yönlendirme yapıları inşa edilebilir. Drenaj kanallarının düzenlenmesi: Drenaj kanallarının önü tıkanarak, suyun çukurlarda, göletlerde ve tutma havuzlarında toplanması sağlanabilir. Erozyon kontrolü: Bitki örtüsünün korunması veya yeniden dikilmesi, toprak tabakasının su ve rüzgar erozyonundan korunmasına yardımcı olur. Sulama sistemlerinin iyileştirilmesi: Sulama suyunun akıllıca yönetimi ve sulama sistemlerinin iyileştirilmesi ile suyun kaybı minimize edilebilir. Su kalitesi kontrolü: Su kaynaklarının kirlenmesini engellemek veya azaltmak için düzenli olarak su kalitesi kontrol edilmeli ve uygun arıtma sistemleri kurulmalıdır. Ayrıca, orman yollarının toprak emilimine etkisini azaltmak için, ağır iş makinelerinin araziye girmesi yasaklanmalı ve tıraşlama kesimleri mümkün olduğunca az yapılmalıdır.

Bayegan'a gümüş madalya verilmesinin nedeni, şirketin sürdürülebilirlik alanında yüksek performans göstermesi olarak açıklanmıştır. Dubai merkezli Bayegan DMCC, dünya genelinde şirketlerin sürdürülebilirlik performansını değerlendiren EcoVadis tarafından, tüm şirketler arasında ilk yüzde 15'e girerek bu ödüle layık görülmüştür. EcoVadis, şirketleri çevre, işgücü ve insan hakları, etik ve sürdürülebilir tedarik gibi dört ana tema ve 21 gösterge üzerinden değerlendirmektedir.

Açık ve yeşil alan planlaması, kentsel alanlarda ekolojik, rekreasyonel ve toplumsal faydaları sürdürülebilir bir şekilde sağlamak amacıyla açık ve yeşil alanların sistem oluşturacak biçimde düzenlenmesidir. Açık ve yeşil alanlar, binalar ve kapalı mekanlar dışında kalan tüm alanları kapsar. Planlamanın bazı amaçları: Ekolojik işlevler: Hava kalitesini artırmak, biyoçeşitliliği desteklemek, su ve karbon döngüsünü desteklemek. Rekreasyonel işlevler: Toplumun sosyalleşme ve dinlenme ihtiyaçlarını karşılamak. Toplumsal işlevler: Kamu sağlığını korumak, toplumsal gelişmeye katkı sağlamak, suç oranını azaltmak. Fiziksel işlevler: Dolaşım ve erişim sağlamak, alanları korumak, estetik katkı sağlamak.

Uçaklar, çeşitli nedenlerle sürekli yenilenmektedir: Kullanım Ömrünü Uzatma: Uçakların düzenli bakım ve onarımları, hizmet ömrünü uzatabilir. Modernizasyon: Uçaklar, teknolojideki gelişmelere paralel olarak modernize edilir; eski sistemler yenileriyle değiştirilir. Verimlilik Artışı: Yenilenen uçaklar, daha verimli hale gelir ve uçuş sistemleri güncellenir. Güvenlik ve Konfor: Yolcuların güvenliği ve konforu için kabin içi unsurlar yenilenir. Maliyet Düşürme: Eski parçaların geri dönüştürülerek yeniden kullanılması, maliyetleri düşürür. Örneğin, Emirates Havayolları, filosundaki 120 uçağı 2 milyar dolarlık bir bütçe ile yenileyerek, A380 ve Boeing 777 uçaklarının kabinlerini baştan sona değiştirmektedir.

Çevre teknolojileri, çevre sorunlarını çözmek amacıyla kullanılan çeşitli teknolojileri kapsar. Bu teknolojiler arasında şunlar yer alır: Yenilenebilir enerji teknolojileri: Güneş, rüzgar, hidroelektrik ve biyokütle enerjisi gibi çevreye zarar vermeyen enerji kaynaklarının kullanımını içerir. Sürdürülebilir ulaşım teknolojileri: Elektrikli ve hibrit araçlar, biyoyakıt ve hidrojen yakıt hücreleri gibi çevreye zarar vermeyen ulaşım çözümlerini kapsar. Enerji verimliliği teknolojileri: LED aydınlatma, enerji tasarruflu cihazlar ve akıllı ev sistemleri gibi enerji tüketimini optimize eden teknolojileri içerir. Sürdürülebilir tarım teknolojileri: Organik tarım, dikey tarım ve hidroponik sistemler gibi kimyasal gübre ve pestisit kullanımını azaltan teknolojileri kapsar. Atık yönetimi teknolojileri: Geri dönüşüm, kompostlama ve atıktan enerji üretimi gibi atıkların çevreye zarar vermeden yönetilmesini sağlayan yöntemleri içerir. Karbon temizleme filtreleri ve atık azaltma teknolojileri: Karbon salınımını azaltan ve atık miktarını en aza indiren teknolojileri ifade eder. Su arıtma makineleri: Su arıtma ve atık su geri dönüşüm sistemlerini içerir.

Rüzgar enerjisiyle çalışan bazı araçlar: Rüzgar türbinleri: Devasa pervaneleri olan büyük yapılardır; rüzgar estiğinde pervaneler döner ve elektrik üretir. Yelkenli tekneler: Rüzgarın gücünü kullanarak hareket eder, bu sayede denizciler yakıt kullanmadan uzun mesafeler kat edebilir. Rüzgarla çalışan arabalar ve bisikletler: Rüzgarın gücünü kullanarak hareket eder, çevre dostu ve eğlencelidir. Endüstriyel transfer arabaları: Rüzgar enerjisi sektöründe, ağır bileşenlerin ve malzemelerin taşınmasında kullanılır. Ayrıca, Anthony Dorsa'nın geliştirdiği USB şarj cihazı da rüzgar enerjisiyle çalışan araçlar kategorisinde yer alır.

Döngüsel ekonomiye geçiş için yapılabilecek bazı şeyler: Mevcut süreçlerin analizi: Çevresel etkilerin ve fazla kaynak tüketiminin tespit edilmesi. Atık hiyerarşisinin uygulanması: "Azalt, yeniden kullan, geri dönüştür" ilkesiyle atık yönetim stratejilerinin gözden geçirilmesi. Tedarik zincirinin sürdürülebilir hale getirilmesi: Tedarikçilerle sürdürülebilir malzeme kullanımı ve yeşil lojistik konularında iş birliği yapılması. Dijital teknolojilerden yararlanılması: Nesnelerin interneti (IoT), yapay zeka ve veri analitiği gibi teknolojilerle kaynak kullanımının optimize edilmesi. Çalışan ve paydaş katılımının sağlanması: Farkındalık artırmak için eğitim programları ve iç iletişim kampanyalarının düzenlenmesi. Yeni iş modellerinin geliştirilmesi: Kiralama, paylaşım ve onarım gibi modellerin uygulanması. Yasal düzenlemelere uyum: Atık yönetimi, geri dönüşüm teşvikleri ve ürün tasarım standartlarına uyulması.

Sanayi emisyonlarının kontrolü için çeşitli yöntemler ve teknolojiler kullanılmaktadır: Gelişmiş izleme sistemleri: Sensörler ve IoT teknolojileriyle donatılmış sistemlerle emisyon verilerinin gerçek zamanlı ölçümü ve analizi yapılır. Modern filtrasyon teknikleri: Partikül ve kirleticileri tutan yüksek verimli filtre sistemleri kullanılır. Katalitik dönüşüm sistemleri: Kimyasal tepkimeler kullanılarak zararlı gazlar daha az tehlikeli bileşenlere dönüştürülür. Atık ısı geri kazanım: Üretim süreçlerinde açığa çıkan ısı yeniden kullanılarak enerji verimliliği artırılır. Dijital otomasyon ve kontrol: Süreçlerin otomatikleştirilmesiyle izleme ve müdahale mekanizmaları hızlandırılır. Yasal düzenlemeler ve eğitim: Çalışanların bilinçlendirilmesi ve mevzuata uygunluk için sürekli eğitim programları uygulanır. Bu yöntemlerin entegre ve sürekli güncellenen yapısı, endüstriyel tesislerde hem çevresel sürdürülebilirliği sağlamak hem de işletmelerin rekabet gücünü artırmak için büyük önem taşımaktadır.