SermayePiyasası

Halka arz ile ihraç arasındaki temel fark, ihraç kavramının daha geniş bir kapsamı ifade etmesidir. İhraç, sermaye piyasası araçlarının (hisse senetleri, borçlanma araçları vb.) halka arz edilerek veya halka arz edilmeksizin satışını kapsar. Halka arz, bu araçların satın alınması için genel bir çağrı ve bu çağrı sonucunda gerçekleştirilen satışı ifade eder. Dolayısıyla, her halka arz bir ihraçtır, ancak her ihraç bir halka arz olmayabilir.

SPL (Sermaye Piyasası Lisanslama) sınavlarının kağıt ortamında yapılan türü yılda iki kez gerçekleştirilmektedir. Lisans sahibi kişilerin ise her 3 yılda bir lisans yenileme eğitimlerine katılma zorunluluğu bulunmaktadır.

Katılım borçlanma araçları fonu, portföyünün en az %80’ini devamlı olarak faizsiz finans prensiplerine uygun kamu ve/veya özel sektör borçlanma araçlarına yatıran fonları kapsayan bir şemsiye fon türüdür. Bu fonların faizsiz olabilmesi için, yatırım yapılan tahvil, bono veya finansman bonolarının yerine devlet veya özel sektör kira sertifikalarının dahil edilmesi gerekmektedir. Katılım borçlanma araçları fonları, genellikle sabit getirili menkul kıymetler üzerinden düzenli gelir sağlamayı ve sermaye korumasını hedefler.

Diasa, 2013 yılında tüm hisselerinin Dia tarafından gelen bir teklifle Yıldız Holding'e satılması sonucu kapandı. Satış sonrası Diasa'nın yönetiminde değişiklikler yapıldı, ancak Yıldız Holding yetkilileri Diasa mağazalarında ciddi operasyonel eksiklikler olduğunu tespit etti. Diasa mağazaları, satışın ardından Şok market zinciri olarak faaliyet göstermeye devam etti.

KLSER (Kaleseramik) hisse cezasının ne zaman biteceğine dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ceza, SPK tarafından verilmiş olup, bitiş tarihi tamamen SPK'nın incelemeleri ve kararına bağlıdır. Daha güncel ve doğru bilgi için Kaleseramik'in SPK ile yaptığı anlaşmaları, ödeme planlarını ve gelişmeleri takip etmek gerekmektedir.

Kotasyona tabi olmak, bir finansal varlığın (örneğin hisse senetleri veya döviz) belirli kriterleri karşılayarak menkul kıymet borsasında işlem görebilir hale gelmesi anlamına gelir. Kotasyon ayrıca şu anlamlara da gelebilir: Piyasa yapıcı tarafından beyan edilen fiyat teklifi. Bir şirketin hisse senetlerinin ilk kez borsada işlem görmesi. Kotasyon için piyasa şeffaflığı, yeterli işlem hacmi, şirketin finansal durumu ve düzenleyici kurallara uyum gibi şartlar gereklidir.

SPK koruması, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından sağlanan çeşitli düzenlemeleri ve uygulamaları ifade eder. SPK'nın bazı koruma faaliyetleri: Yatırımcıların haklarının korunması. Piyasa manipülasyonu ve usulsüzlüklerin önlenmesi. Şirketlerin finansal raporlarının denetlenmesi. Lisanslama ve yetkilendirme. Şikayetlerin değerlendirilmesi.

Kartonsan (KARTN), finansal yapısını güçlendirmek ve sermaye piyasalarındaki pozisyonunu sağlamlaştırmak amacıyla borçlanmıştır. Şirket, 24 Aralık 2024 tarihinde, azami 1.000.000.000 TL nominal değerli, yurtiçinde, bir veya birden çok seferde, halka arz edilmeksizin tahsisli olarak satışı yapılmak üzere, Türk Lirası cinsinden borçlanma aracı ihraç etmek için Yönetim Kurulu Kararı almıştır. Ancak, 14 Mart 2025 tarihinde yapılan açıklamada, Sermaye Piyasası Kurulu'na (SPK) yapılan başvuru, belge eksikliği nedeniyle reddedilmiştir.

Hamiline pay senetleri, belirli riskler barındırabilir. Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama ve terörizmin finansmanı açısından, hamiline pay senetlerinin yalnızca zilyetliğin devredilmesiyle el değiştirmesi, bu senetleri risk faktörü haline getirebilir. Devir sürecinde ek işlem gerekliliği, zilyetliğin devrine ek olarak MKK'ya bildirim yapılmasını zorunlu kılar, bu da devir sürecini daha zahmetli hale getirebilir. Pay sahiplerinin anonim kalabilme özelliği, MKK nezdinde yapılan kayıtlar nedeniyle ortadan kalkar; bu bilgiler, ilgili kanunlar uyarınca yetkili merciler tarafından görülebilir. Ancak, hamiline pay senetlerinin senede bağlanmamış hali olan çıplak paylar, alınıp satılabilir, önalım, geriye alım gibi haklar tanınabilir, haczedilebilir, rehnedilebilir, üzerinde intifa hakkı kurulabilir.

IPO (İlk Halka Arz) süreci şu şekilde işler: 1. Borsaya Çıkma Kararı: Şirket, sermaye toplamak amacıyla borsaya çıkmaya karar verir. 2. Yatırım Bankası Seçimi: Şirket, IPO sürecini yönetecek bir yatırım bankası seçer. 3. Denetim ve Belgelendirme: Şirketin mali durumu denetlenir ve IPO prospektüsü hazırlanır. 4. Regülatör Onayı: Prospektüs, ülkenin menkul kıymetler piyasası düzenleyici otoritesine sunulur. 5. Hisse Fiyatının Belirlenmesi: Şirket ve yatırım bankası, hisse fiyatını belirler. 6. Hisselerin Satışı: Belirlenen tarihte hisseler halka arz edilir ve yatırımcılar tarafından satın alınır. 7. Borsada Listeleme: IPO tamamlandıktan sonra şirketin hisseleri borsada işlem görmeye başlar. IPO sürecinin bazı zorlukları: Maliyetler. Düzenleyici yükümlülükler. Piyasa baskısı. Kontrol kaybı. Bilgi açıklama.

İhlas Holding (IHLAS), Borsa İstanbul'da Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında açığa kredili işlem yasağı ve brüt takas uygulaması gibi cezalara çarptırılmıştır. Bu tedbirlerin uygulanma nedenleri arasında, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kararları ve piyasa dalgalanmaları yer alabilir. Ayrıca, İhlas Holding ile ilgili geçmişte, İhlas Finans'ı zarara uğrattıkları gerekçesiyle açılan bir davada, şirket yöneticileri hakkında cezai işlemler uygulanmıştır.

32800 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 9487 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile artırılan tevkifat oranları şunlardır: Yatırım fonu katılma paylarından elde edilen kazançlar: 1 Şubat 2025 tarihinden itibaren iktisap edilen yatırım fonu katılma paylarından elde edilen kazançlar için tevkifat oranı %10'dan %15'e yükseltilmiştir. Mevduat faizleri ve katılma hesabı kâr payları: Kur korumalı hesaplar dâhil TL mevduat ve katılma hesaplarına ödenen faizler ve kâr payları için yeni oranlar belirlenmiştir. Ayrıca, devlet tahvili, hazine bonosu ve varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelirler için uygulanan %0'lık indirimli tevkifat uygulaması 30 Nisan 2025 tarihine kadar uzatılmıştır.

TEB Yatırım Menkul Değerler A.Ş., 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunur. Başlıca hizmetleri: Bireysel işlem aracılık hizmetleri. Yatırım danışmanlığı. Kurumsal finansman hizmetleri. Araştırma hizmetleri. Şirket, Türkiye genelinde 20'den fazla hizmet noktasında ve online/mobil işlem kanalları aracılığıyla ulusal ve uluslararası müşterilerine hizmet vermektedir.

Miatk tahtasında ceza alan kişi, Abdullah Ercan'dır. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), 16 Ocak 2025 tarihinde yayımlanan haftalık bültende, Abdullah Ercan'ın Mia Teknoloji paylarında yaptığı işlemler nedeniyle para cezası aldığını bildirmiştir. Ercan, Miatk'ın yanı sıra Tarkm, Klser, Mhrgy, Katmr, Forte, Taten, Konka ve Skymd kodlu hisselerde de işlem yapmıştır.

ZBD ve ZCD fonlarının stopaj muafiyetinin ne zaman sona ereceğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, 9 Temmuz 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 10041 nolu karar ile yatırım fonlarında uygulanan stopaj oranı %17,5 olarak güncellenmiştir. Stopaj muafiyetine sahip fonlar arasında, en az %75’i Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetlerinden oluşan hisse senedi yoğun fonlar ve belirli bir süre tutulması halinde girişim sermayesi yatırım fonları (GSYF) ile gayrimenkul yatırım fonları (GYF) bulunmaktadır. Detaylı bilgiye ilgili yatırım fonunun izahnamesinden veya gib.gov.tr web sitesinden ulaşılabilir.

MHR Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (MHRGY), Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından iki farklı maddeye dayanarak para cezasına çarptırılmıştır. Bu maddeler ve ceza tutarları şu şekildedir: Döviz cinsinden vadeli, vadesiz mevduat ve TL cinsinden vadeli mevduat sınırını aşma: 155.567 TL. Tek bir şirketteki para ve sermaye piyasası araçları toplamına yapılabilecek yatırım sınırını aşma: 155.567 TL. Bu ceza, MHRGY'nin Borsa İstanbul'daki paylarının değer kaybetmesine neden olmuştur.

Menkul kıymetler ve sermaye piyasası araçları arasındaki temel fark, menkul kıymetlerin sermaye piyasası araçları arasında yer alan bir tür olmasıdır. Menkul kıymetler, para, çek, poliçe ve bono hariç olmak üzere, paylar, pay benzeri diğer kıymetler ile söz konusu paylara ilişkin depo sertifikaları, borçlanma araçları veya menkul kıymetleştirilmiş varlık ve gelirlere dayalı borçlanma araçları ile söz konusu kıymetlere ilişkin depo sertifikalarını ifade eder. Sermaye piyasası araçları ise daha geniş bir terim olup, menkul kıymetlerin yanı sıra türev araçlar ve yatırım sözleşmelerini de kapsar. Özetle, tüm menkul kıymetler sermaye piyasası araçlarıdır, ancak tüm sermaye piyasası araçları menkul kıymet olmayabilir.

Sümer Varlık Yönetim halka arzı, tamamı eşit dağıtım olacak şekilde gerçekleştirilecektir. Şirketin halka arz fiyatı 22 TL olarak belirlenmiş ve katılımcı sayısına bağlı olarak tahmini lot dağıtımı yapılmıştır. 300 bin katılım için yaklaşık 94 lot (2068 TL); 700 bin katılım için yaklaşık 40 lot (880 TL); 1.1 milyon katılım için yaklaşık 25 lot (550 TL); 1.5 milyon katılım için yaklaşık 19 lot (418 TL); 1.9 milyon katılım için yaklaşık 15 lot (330 TL); 2.3 milyon katılım için yaklaşık 13 lot (286 TL); 2.7 milyon katılım için yaklaşık 11 lot (242 TL); 3.1 milyon katılım için yaklaşık 9 lot (198 TL). Talep toplama tarihleri 12-13 Aralık 2024 olarak belirlenmiştir.

Ulusal Faktoring'in kime satıldığı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, 2024 yılında Ulusal Faktoring ile ilgili bazı gelişmeler şunlardır: Hisse Devri: Ulusal Faktoring A.Ş. (ULUFA) hisse devri açıklaması yapıldı. Merkez Ofis Satışı: Ulusal Faktoring, 7.130 m²'lik merkez ofisini sat-geri kirala yöntemiyle sattı. Sermaye Artırımı: Ulusal Faktoring'in ödenmiş sermayesi, 2025 yılı Haziran ayında 50.000.000 TL'ye çıkarıldı.

OYAYO (Oyak Yatırım Ortaklığı A.Ş.) hisse senedi, portföy oluşturma ve yönetimi ile uğraşan bir yatırım ortaklığıdır. Şirketin ana faaliyetleri arasında: ortaklık portföyü oluşturmak ve gerektiğinde bunu değiştirmek; ilgili riskleri dağıtmak; portföy yönetimi ile ilgili gerekli tedbirleri almak için menkul kıymetler borsası ve diğer ilgili organizasyonları yakından gözlemlemek; portföyün değerini istikrarlı kılmak veya arttırmak için araştırmalar yapmak bulunmaktadır. Yatırım portföyü esasen yerli ve uluslararası borsalar ve borsa dışı piyasalarda işlem gören sermaye piyasası araçları, tahviller ve sabit getirili araçlardan oluşmaktadır. OYAYO, Oyak Grubu'nun bir parçasıdır.