Rüzgarlar

Sultanbeyli'nin soğuk olmasının nedeni, bölgenin kara iklimi etkisi altında kalması ve mevsimsel sıcaklık farklılıklarının yaşanmasıdır. Ayrıca, lodos gibi şiddetli rüzgarlar da hava durumunu olumsuz etkileyerek soğuk hissiyatını artırabilir.

Hendek'in soğuk olmasının nedeni, şiddetli kış koşulları ve kuzey rüzgarlarının etkisiyle havanın çok soğuk olmasıdır.

Çerkezköy'de havanın soğuk olmasının nedeni, bölgenin iklim özellikleri ve mevsimsel değişikliklerdir. Çerkezköy'de serin mevsim olarak adlandırılan dönem, 28 Kasım - 23 Mart tarihleri arasında günlük ortalama yüksek sıcaklığın 11°C'nin altında olduğu zamanlardır.

Kış aylarında etkili olan bazı rüzgarlar şunlardır: 1. Karayel: Kuzeybatı yönünden esen, soğuk bölgelerden geldiği için soğuk rüzgar türleri arasında yer alır. 2. Poyraz: Kuzeydoğu yönünden esen, kışın kar ve soğuk getirir. 3. Lodos: Güneybatı yönünden esen, ılık hava taşıdığı için sıcak rüzgarlar sınıfında yer alır, ancak ardından kuzeyli rüzgarlarla birlikte sert sıcaklık düşüşleri görülür.

Uzak Doğu'da esen rüzgarlar arasında keşişleme ve lodos rüzgarları öne çıkar. - Keşişleme: Güneydoğudan esen, oldukça kuru ve sıcak bir rüzgardır. - Lodos: Güneybatı yönlerden esen, Türkiye'nin batı kesimlerinde etkili olan sıcak bir rüzgardır.

Denizler üzerinde farklı rüzgarların esmesinin nedeni, kara ve denizlerin gün içinde farklı ısınması ve bu ısınmanın oluşturduğu basınç farklılıklarıdır. Ana deniz rüzgarları türleri: 1. Deniz Meltemi: Gündüz, karalar denizlere göre daha çabuk ısınarak alçak basınç alanı olurken, serin denizler yüksek basınç alanı oluşturur ve rüzgar denizden karaya doğru eser. 2. Kara Meltemi: Gece, çabuk soğuyan karalar yüksek, daha sıcak olan denizler ise alçak basınç alanı olur ve rüzgar karadan denize doğru eser. Bu rüzgarlar, yerel basınç farklarından kaynaklanan yerel rüzgarlar kategorisine girer ve etki alanları dardır.

Kış aylarında karayel ve poyraz rüzgarları eser. - Karayel, kuzeybatı yönünden esen soğuk bir rüzgardır ve kar yağışlarına neden olur. - Poyraz, kuzeydoğu yönünden eser ve kışın kuru soğuklar getirir.

Çerkezköy'ün soğuk olmasının nedeni, bölgede esen soğuk kuzey rüzgarlarıdır.

Alize rüzgarları, 30° kuzey ve güney yarımküredeki yüksek basınç kuşaklarından ekvatorun alçak basınç alanına doğru esen sürekli rüzgarlardır. Bu rüzgarlar, dünyanın ekseni etrafında dönmesinden dolayı kuzey yarımkürede ekvatora doğru kuzeydoğudan, güney yarımkürede ise güneydoğudan eser. Ayrıca, alize rüzgarlarına ticaret rüzgarları da denir.

Kış mevsiminde sıcak eserek sıcaklığı artıran rüzgarlar föhn (fön) ve hamsin rüzgarlarıdır. - Föhn rüzgarı, Alpler, Himalayalar ve And Dağları gibi dağ sıralarında, hava kütlesinin dağ yamacından aşağı doğru alçalmasıyla oluşur ve estiği yere sıcak ve kuru hava taşır. - Hamsin rüzgarı, Büyük Sahra'dan Mısır ve Libya kıyılarına doğru esen, sıcak, kuru ve toz yüklü bir çöl rüzgarıdır.

Alize ve Batı Rüzgarları, yeryüzündeki sürekli rüzgar türlerinden ikisidir. Alize Rüzgarları: - 30° enlemlerindeki dinamik yüksek basınç alanlarından Ekvator çevresindeki termik alçak basınç alanlarına doğru eser. - Kuzey Yarım Küre’de kuzeydoğu, Güney Yarım Küre’de ise güneydoğu yönünden eser. - Denizlerden aldığı nemi karaların doğu kıyılarına yağış olarak bırakır. Batı Rüzgarları: - 30° enlemindeki yüksek basınçlardan 60° enlemindeki alçak basınçlara doğru esen rüzgarlardır. - Kuzey Yarım Küre’de güneybatı, Güney Yarım Küre’de ise kuzeydoğu yönlü eser. - Deniz üzerinden geçerek orta kuşak karalarının batı kıyılarına bol yağış bırakır.

Rüzgarlar üç ana gruba ayrılır: sürekli rüzgarlar, mevsimlik devirli rüzgarlar ve yerel rüzgarlar. 1. Sürekli Rüzgarlar: Yıl boyunca aynı yönde esen rüzgarlardır. Üç ana türü vardır: - Alizeler: 30° enlemleri çevresindeki dinamik yüksek basınç alanlarından ekvator çevresindeki termik alçak basınç alanlarına doğru eser. - Batı Rüzgarları: 30° enlemlerindeki dinamik alçak basınç kuşaklarından 60° enlemlerindeki dinamik alçak basınç alanlarına doğru eser. - Kutup Rüzgarları: Kutuplardaki termik yüksek basınç alanlarından 60° enlemlerindeki dinamik alçak basınç alanlarına doğru eser. 2. Mevsimlik Devirli Rüzgarlar (Musonlar): Yaz ve kış mevsimleri arasındaki sıcaklık ve basınç farklarına bağlı olarak oluşur. 3. Yerel Rüzgarlar: Belirli bir bölgenin yüzey özelliklerine ve iklimine bağlı olarak oluşur.

Üç çeşit rüzgar şunlardır: 1. Sürekli Rüzgarlar: Yıl boyu aynı yöne esen rüzgarlardır. 2. Mevsimlik Rüzgarlar: Yılın bir yarısında belirli bir yönden, diğer yarısında ise tam tersi yönden esen rüzgarlardır. 3. Yerel Rüzgarlar: Etki alanları dar ve esiş süreleri kısa olan rüzgarlardır.

8 ana rüzgar yönü şunlardır: 1. Kuzey (Yıldız). 2. Kuzeydoğu (Poyraz). 3. Doğu (Gündoğusu). 4. Güneydoğu (Keşişleme). 5. Güney (Kıble). 6. Güneybatı (Lodos). 7. Batı (Günbatısı). 8. Kuzeybatı (Karayel).

Kar ekini getiren rüzgar, poyraz olarak adlandırılan kuzeydoğu yönünden esen rüzgardır.

Uzakdoğu rüzgarları, Asya kıtası ile çevresindeki denizler arasında yıl içindeki farklı ısınma ve soğuma nedeniyle oluşan basınç farklarından dolayı eser. Bu rüzgarların iki ana türü vardır: 1. Yaz Musonu: Yazın Asya kıtası çabuk ısınıp alçak basınç alanı oluştururken, geç ısınan Hint Okyanusu yüksek basınç alanı halindedir. 2. Kış Musonu: Kış mevsiminde Asya içleri soğuyup yüksek basınç alanı oluşurken, güneyindeki Hint Okyanusu ve güneydoğusundaki Büyük Okyanus alçak basınç alanı halindedir.

Bunker rüzgarları, kutup bölgelerinden 60° enlemlerindeki dinamik alçak basınç alanlarına doğru esen soğuk rüzgarlardır. Ayrıca, Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşü de rüzgarların yönünde sapmalara yol açarak bunker rüzgarlarının oluşumuna katkıda bulunur.

Türkiye'de Alize Rüzgarları tropikal rüzgar olarak görülmektedir.

Alize ve Batı rüzgarları farklı bölgelerde eser: 1. Alize Rüzgarları: 30. enlemlerdeki yüksek basınç alanlarından Ekvatoral bölgedeki alçak basınç alanlarına doğru eser. 2. Batı Rüzgarları: 30. enlemdeki yüksek basınçlardan 60. enlemdeki alçak basınçlara doğru esen rüzgarlardır.

Tropikal rüzgarlar, ekvatora yakın alanlarda, daha çok deniz üzerinde oluşan ve saatte 160 km’den daha hızlı esen rüzgarlardır. Başlıca tropikal rüzgarlar şunlardır: Siklon (Hint Okyanusu'nda). Tayfun (Büyük Okyanus'ta). Hurricane (Meksika Körfezi'nde). Willy-willy (Avustralya'da). Bu rüzgarlar, beraberinde çok şiddetli yağışlar getirir ve estikleri yerlerde can ve mal kaybına neden olabilir.