Radyoloji

Kadın doğum doktoru mamografiyi yorumlamaz. Mamografinin yorumlanması, radyologlar tarafından yapılır. Mamografi sonuçlarının doğru bir şekilde yorumlanması için, radyologların zamanla gelişen bir beceriye sahip oldukları ve herhangi bir anormallik belirtisi aradıkları bilinmektedir. Ayrıca, mamografide şüpheli alanlar tespit edildiğinde, daha fazla görüntüleme yapılabilmesi için yakın çekim mamogramlar veya ultrason gibi ek yöntemler de kullanılabilir.

Sonohysterosalpingography (HSG) olarak da bilinen histerosalpingografi, adet dönemi sona erdikten ancak beklenen yumurtlama gününden önce, adet döngüsünün 5. ile 12. günleri arasında planlanır. HSG'nin yapılamadığı durumlar şunlardır: gebelik; pelvik enfeksiyon; fazla rahim kanaması.

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Radyoloji Anabilim Dalı, Tıp Fakültesi bünyesinde yer almaktadır.

Nazal kemik grafisinde santralizasyon ve tüp açısı şu şekildedir: Santralizasyon: Işın, burun merkezine odaklanır. Tüp açısı: Median sagittal plan filme paralel olacak şekilde baş lateral pozisyonda olduğundan, tüpe verilen açı hakkında bilgi bulunamamıştır. Ancak, genel olarak nazal kemik grafisinde tüpe 10-15 dereceye kadar kaudo-kraniyal açı verildiği belirtilmiştir. Nazal kemik grafisi çekim teknikleri ve parametreleri, farklı kaynaklara göre değişiklik gösterebilir. Doğru çekim için bir radyoloji uzmanına danışılması önerilir.

Mozaik atenüasyon paterni, akciğerin bilgisayarlı tomografi (BT) görüntülerinde farklı yoğunlukta bölgelerin yamalı bir şekilde görülmesi olarak tanımlanır. Mozaik atenüasyon paterninin bazı nedenleri: tıkayıcı küçük hava yolu hastalıkları; tıkayıcı damarsal hastalıklar; akciğer kanaması; pulmoner ödem; enfeksiyonlar. Mozaik atenüasyon paterni, bir hastalık değil, altta yatan nedenin belirlenmesi için yol gösterici olan bir bulgudur.

T1 ağırlıklı görüntüde daha iyi görülen lezyonlar şunlardır: Yağ içeren tümörler. Hemorajik tümörler. Küçük metastatik lezyonlar. T1 ağırlıklı görüntülerde, su veya suya benzer sıvı içerikli lezyonlar ise düşük sinyal yoğunluğu gösterir.

İnsular şerit bulgusu, inmenin bir radyolojik belirtisidir ve bilgisayarlı tomografide akut orta serebral arter (MCA) felçlerinde görülür.

Mamografi görüntülerinin nasıl izleneceğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, mamografi sonuçlarının değerlendirilmesi hakkında bilgi verilebilir. Mamografi sonuçları, meme dokusunda anormal bir yapı, kitle, kireçlenme ya da doku yoğunluğundaki değişiklikleri tespit etmek için radyolog tarafından BI-RADS (Meme Görüntüleme Raporlama ve Veri Sistemi) kategorilerine göre değerlendirilir. Sonuçlar, gerekirse ek görüntüleme yöntemleri (ultrason, MRI) veya biyopsiyle desteklenir. Mamografi sonuçlarının ne kadar sürede alınabileceği, tarama veya teşhis amaçlı yapılma durumuna göre farklılık gösterebilir. Mamografi sonuçlarının değerlendirilmesi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Miyomların en büyüğü, yapılan araştırmalara ve ameliyatlardan çıkan sonuçlara göre 20-25 cm büyüklüğünde olabilir. Ancak miyomların büyüklüğü, hastanın yaşam kalitesini ve şikayetlerini etkileyen önemli bir parametredir. Miyomların büyüklüğü ile ilgili doğru bilgi için bir uzmana danışılması önerilir.

Radyomiks ve radyogenomik, tıbbi görüntülemede kullanılan iki farklı yaklaşımdır: Radyomiks, tıbbi görüntüleme verilerinden büyük miktarda niceliksel özellik çıkarma ve bu verileri analiz etme sürecidir. Radyogenomik, tıbbi görüntüleme verileri ile genomik bilgileri entegre eden ve bunlar arasındaki ilişkileri inceleyen bir alandır. Radyogenomik, radyomiks ve genomik'i birleştirerek ortaya çıkan ve hassas tıbbı kolaylaştıran yeni bir alan olarak kabul edilir.

HSM Radyoloji'nin güvenilirliği hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı kullanıcılar, HSM Radyoloji'den memnun kaldıklarını belirtmektedir. Diğer yandan, bazı şikayetler de mevcuttur: Randevu saatlerine uyulmaması; Hasta mahremiyetine saygı gösterilmemesi; Yetersiz bilgi verilmesi ve ilgisizlik. HSM Radyoloji'den hizmet almadan önce, kendi araştırmanızı yapmanız ve birden fazla kaynaktan bilgi almanız önerilir.

Pelvis direkt grafisi, pelvis bölgesinin X-ray (röntgen) yöntemiyle görüntülenmesiyle elde edilen bir tanı aracıdır. Kullanım amaçları: Pelvik kırıkların tespiti. Artrit ve diğer eklem hastalıklarının değerlendirilmesi. Doğumsal anomalilerin araştırılması. Tümör ve lezyonların tespiti. Ameliyat öncesi ve sonrası değerlendirme. Çekim yöntemleri: Ön-arka (AP) pozisyon. Yan pozisyon.

Kalp sintigrafisi (miyokard perfüzyon sintigrafisi) şu adımlarla çekilir: 1. Hazırlık: - Testten 4-6 saat önce yemek yenmemeli ve içilmemelidir. - Düzenli kullanılan ilaçlar hakkında doktoru bilgilendirmek ve bazı ilaçların (beta blokerler, kalp ritim düzenleyiciler) testten önce kesilmesi gerekebilir. - Testten önce en az 24 saat boyunca kafein içeren yiyecek ve içeceklerden (kahve, çay, çikolata gibi) kaçınılmalıdır. 2. İşlem: - Dinlenme Aşaması: Hastaya damar yoluyla radyoaktif bir izotop (teknesyum-99m veya talyum-201) enjekte edilir. - Stres Aşaması: Egzersiz yapabilme durumuna göre, stres aşaması fiziksel egzersiz (koşu bandı ya da sabit bisiklet) ile ya da egzersiz yapamayan hastalarda kalp atış hızını artıran bir ilaç (dobutamin veya adenozin) verilerek gerçekleştirilir. - Dinlenme ve stres aşamalarında elde edilen görüntüler karşılaştırılır. İşlem genellikle ağrısızdır ve 30 dakika ila 1 saat arasında sürer. Not: Hamile kadınlara miyokard perfüzyon sintigrafisi uygulanmamalıdır.

Aortomezenterik açı, 25 ile 60 derece arasında değişir. Bu açının 22 derecenin altına düşmesi, superior mezenterik arter sendromu (SMA sendromu) olarak adlandırılan bir duruma işaret edebilir.

Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi, ağız, dişler, çene kemikleri ve çevresindeki yumuşak dokuların hastalıklarını teşhis etmek için kullanılan görüntüleme yöntemlerinin bilimidir. Başlıca görevleri: Diş ve çene hastalıklarını tespit etmek. Çene kemiği yapısını incelemek. Diş tedavi planlamasını yapmak. Ağız ve çene kanserlerinin erken teşhisini sağlamak. Bu alanda uzmanlaşmış radyologlar, görüntüleme sonuçlarını inceleyerek doğru teşhisleri koyar ve diş hekimlerine veya cerrahlara tedavi sürecinde yönlendirici bilgiler sunar.

Mehmet Kaya, Hekimhan doğumludur.

Hipofiz adenomu MR'da şu şekilde görünür: Mikroadenom: Çapı 1 cm'den küçük olan adenomlar olarak adlandırılır. Makroadenom: Çapı 1 cm'den büyük olan adenomlardır. MR görüntülemede, damardan kontrast madde verildiğinde, adenomlar belirgin hale gelir. Hipofiz adenomunun MR ile tespitinde şu adımlar izlenir: 1. Fizik muayene ve tıbbi öykü: Doktor, hastanın semptomlarını ve fiziksel sağlık durumunu değerlendirir. 2. Kan testleri: Hipofiz bezinin hormon üretimini kontrol etmek ve hormonal dengesizlikleri tespit etmek için kullanılır. 3. Görüntüleme testleri: Tümörün boyutunu, konumunu ve çevre dokulara olan etkisini belirlemeye yardımcı olur. MR'da hipofiz adenomunun saptanması durumunda, tümörün göz sinirlerine baskı yapıp yapmadığını değerlendirmek için görme testleri de yapılır. Hipofiz adenomu şüphesi durumunda, doğru teşhis ve tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Histerosalpingografi (HSG) yani rahim filmi, genellikle radyoloji bölümünde veya hastanelerin röntgen birimlerinde çekilir. İşlem için randevu genellikle kadın doğum poliklinikleri veya infertilite (kısırlık) poliklinikleri aracılığıyla alınır. Rahim filmi çekimi için gerekli reçetenin doktor tarafından verilmesi gereklidir.

Diz MR'da 3D, üç boyutlu görüntüleme anlamına gelir. Diz MR çekimi sırasında, MRI makinesinin taramaya başlamasıyla birlikte dizin birden fazla fotoğrafı çekilir ve bu fotoğraflar bilgisayar ortamında birleştirilerek üç boyutlu hale getirilir.

Radyolojik anatomi için birkaç kitap önerisi: Radyolojik Kesitsel Anatomi. Radyografik Anatomi. Radyolojik Anatominin Temelleri. Ayrıca, Ankara Nobel Tıp Kitabevleri'nde radyoloji eğitimine katkı sağlayacak çeşitli radyoloji kitapları bulunmaktadır.