Protezler

Kol protezleri dört ana çeşite ayrılır: 1. Biyonik Kol Protezi: Mikroçipler sayesinde hastanın kas hareketlerine göre çalışır ve beş parmağın bağımsız hareket etmesini sağlar. 2. Myoelektrik Kol Protezi: Kas sinyallerini algılayarak elektronik kontrollü hareketler sağlar. 3. Kozmetik Kol Protezi: Estetik amaçlı olup, ten rengine uygun şekilde dizayn edilir. 4. Mekanik Kol Protezi: Basit yapısı ve düşük maliyeti nedeniyle en yaygın kullanılan protez çeşididir.

Hareketli bölümlü protez (HBP), aşırı kron harabiyeti olan ve kanal tedavisi uygulanmış dişlerde kullanılır.

El bileğine takılabilecek protezler, üst ekstremite protezleri kategorisine girer ve iki ana türde olabilir: 1. Kozmetik El Bileği Protezi: Doğal bir görünüm sağlamak üzere tasarlanmıştır ve genellikle el benzeri bir işlev sunmaz. 2. Mekanik (Çekme Hareketli) El Bileği Protezi: El bileğinin fleksiyon ve ekstansiyon hareketleriyle kavrama yapar. Ayrıca, myoelektrik kumandalı protezler de mevcuttur ve bu protezler, kullanıcının kas sinyalleriyle kontrol edilir.

All-on-four tekniğinin dezavantajları şunlardır: 1. Çene Kemiği Durumu: Aşırı çene kemiği kaybı olan hastalar için uygun olmayabilir. 2. Diş Eti Durumu: Diş etlerinin sağlıklı olması gereklidir, aksi takdirde tedavi öncesinde sorunların çözülmesi gerekebilir. 3. Tedavi Maliyeti: Geleneksel protezlerden daha pahalı olabilir. 4. İmplant Başarısızlığı Riski: Nadiren de olsa implantlardan birinin veya daha fazlasının başarısız olma riski vardır. 5. Alışma Süreci: Yeni diş setlerine alışmada rahatsızlık veya zorluk yaşanabilir, özellikle prosedürden sonraki ilk haftalarda. 6. Sınırlı Kişiselleştirme: Tüm bir diş köprüsünü desteklediğinden, her dişin bireysel olarak özelleştirilmesi mümkün değildir.

Balanslı oklüzyon, aşağıdaki durumlarda kullanılır: 1. Tam protezlerde: Protez stabilitesini artırmak ve dokulara gelen lateral kuvvetleri azaltmak için. 2. Restoratif dental prosedürlerde: Diş ilişkilerinin sağlanması için. 3. İmplant destekli protezlerde: İmplantların üzerindeki oklüzal yükleri eşit dağıtmak ve aşırı yüklenmeyi önlemek için.

Thai silikon olarak belirtilen bir ürün bulunamamıştır. Ancak, genel olarak silikon malzemelerin dayanıklılığı hakkında bilgi verilebilir. Silikon meme protezleri, kaliteli malzemelerle üretildiğinde ve herhangi bir sorun yaşanmadığında 10 ila 15 yıl arasında dayanabilir. Tarihi geçmiş silikonlar ise, son kullanma tarihi birkaç hafta veya ay geçtiyse hala kullanılabilir.

Geçici dişler, sağlıklı ağız yapısına tam olarak uyum sağlamadıkları ve kalıcı protezler kadar dayanıklı olmadıkları için tamamen sağlıklı olarak değerlendirilmezler. Avantajları arasında ise diş çekimi sonrası estetik görünümü düzeltmeleri, konuşma ve çiğneme fonksiyonlarını desteklemeleri, düşük maliyetli ve etkili bir çözüm sunmaları yer alır. Dezavantajları arasında ise protez vuruklarına neden olabilmeleri, uzun süre kullanımda dokuların iyileşmesiyle protezin iç kısmına ilave yapılması gerekliliği ve henüz iyileşmemiş kemik dokusunda baskı oluşturarak kemiğin hızlı erimesine yol açabilmeleri bulunur. Geçici dişlerin kullanımı ve bakımı konusunda en doğru bilgiyi diş hekimi verebilir.

Yapay penis (penis protezi), ereksiyon sorunu yaşayan erkeklerin cinsel ilişki öncesinde yapay yolla sertleşmesini sağlayan bir protezdir. İki farklı şekilde çalışabilir: 1. Şişirilebilir protezler: Bu protezler, cinsel ilişki öncesinde şişirilir ve sonra tekrar söndürülür. 2. Bükülebilir protezler: Sürekli sert bir yapıya sahiptir ve cinsel aktivite olmadığı zamanlarda dışarıdan görülmeyecek şekilde gizlenebilir. Yapay penis, kişinin kendi vücudundaki kök hücrelerden yetiştirilen veya kol ve bacaktan alınan dokularla geliştirilen bir yapı olabilir.

Geçici diş protezi, daimi dişler gelene kadar 1 hafta 10 günlük süreçte kullanılır. Ancak farklı tedavi planı ve ihtiyaçlara göre, kırılmadıkları sürece ay bazında çok daha uzun süreler kullanılabilir.

Vida gevşeme oranı, implant destekli protezlerde ortalama %6 olarak görülmektedir. En sık vida gevşemesi, tek implant kuronlarda yaklaşık %45 oranında meydana gelmektedir.

Overdentures, aşağıdaki durumlarda kişilere uygulanır: 1. Diş kaybı: Bir veya birden fazla diş kaybı yaşayan hastalar. 2. Çiğneme fonksiyonu bozukluğu: Çiğneme yeteneğinin bozulması. 3. Çene kemiği sorunları: Uzun süreli tam protez kullanımına bağlı olarak çene kemiğinde sorun oluşması. 4. Konfor ve estetik arayışı: Geleneksel protezlerden konfor ve estetik açıdan memnun olmayanlar. 5. İmplant uygunluğu: Çene kemiği yoğunluğu implant yerleştirmeye uygun olan bireyler. Overdenture uygulaması için en doğru kararı, hastanın ağız ve diş yapısını inceleyerek uzman bir diş hekimi verebilir.

Overdentures'un (implant destekli protezlerin) ömrü, iki ana bileşenin durumuna bağlıdır: dental implantlar ve protezin kendisi. - Dental implantlar uygun bakım ile 20 yıl veya daha uzun süre dayanabilir, genellikle bir ömür boyu hizmet ederler. - Protez ise genellikle 5 ila 10 yıl arasında dayanır, ancak doğru bakım ile 10 ila 15 yıl veya daha uzun süre kullanılabilir. Protezin ömrü, kullanılan malzemelerin kalitesi, sayısı ve implantların yeri gibi faktörlere de bağlıdır.

Silikon protezlerin insan vücudunda ortalama 10-20 yıl kadar kalması beklenmektedir. Bazı durumlarda, protezlerin ömrü daha kısa olabilir ve yenilenmesi gerekebilir.

Üst ekstremite protezlerinin kontrol sistemleri üç ana kategoriye ayrılır: 1. Miyoelektrik Sistemler: Kas kasılmaları tarafından üretilen elektrik sinyallerini tespit etmek için cilde yerleştirilen elektrotları kullanır ve kullanıcının protez uzvun hareketlerini sadece düşünerek kontrol etmesini sağlar. 2. Mekanik Sistemler: Kablolara ve makaralara dayanan bu sistemler, kalan uzuvların hareketinin protezi kontrol ettiği daha geleneksel bir yaklaşım sunar. 3. Hibrit Kontrol Sistemleri: Hem miyoelektrik hem de mekanik unsurları birleştirir, böylece kontrolü ve yanıt verme yeteneğini geliştirir. Ayrıca, yapay zeka ve nöral arayüz teknolojisi gibi yenilikçi sistemler de kullanılarak protezlerin daha sezgisel ve kişiselleştirilmiş bir şekilde kontrol edilmesi sağlanmaktadır.

Rölyef diş terimi, diş hekimliğinde basıncın hafifletilmesi veya giderilmesi anlamına gelir. Bu terim, protezlerin yerleştirilmesi sırasında doku sıkışmalarını önlemek veya dokuları aşırı yükten kurtarmak için yapılan işlemleri ifade eder.

Korega kremi, çıkarılabilir protezlerin sabitlenmesi için kullanılır. Bu krem, protezin ağız boşluğuna güvenli bir şekilde tutunmasını sağlar, yiyecek parçacıklarının diş etlerine ulaşmasını engeller ve iltihaplanma riskini azaltır.

Hareketli bölümlü protezler, eksik dişlerin bulunduğu alanlarda mevcut sağlıklı dişlere uygulanır.

Üst ve alt ekstremite amputasyonlarında kullanılan protezler genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir: Alt Ekstremite Protezleri: 1. Aktif Vakum Sistemli Dizaltı Protezi: Güdük ve soketin tam uyumu için, soketin içindeki havanın boşaltılmasını sağlayan sistem. 2. Silikon Liner Kilit Sistemli Dizaltı Protezi: Konforlu silikon silikonun sokete bağlantısını sağlayarak protezin bacağa uyumunu sağlar. 3. Chopart Protezi: Parsiyel ayak amputasyonlarında kozmetik amaçlı ve denge amaçlı kullanılır. 4. Mikro İşlemcili Dizüstü Protezi: Aktif hastaların günlük yaşam aktivitelerini devam ettirebilmeleri için geliştirilen diz eklemleri. 5. Levitate Koşu Protezi: Yürüme, koşma ve suya girebilme imkanı sunan protez. Üst Ekstremite Protezleri: 1. Pasif Protezler: Estetik amaçla kullanılan, fonksiyonu olmayan protezler. 2. Mekanik Fonksiyonel Protezler: Kas kuvvetinin kablo aracılığıyla dirsek ve terminal uçta fonksiyona dönüştürülmesi prensibinden yararlanılarak tasarlanmıştır. 3. Myoelektrik Protezler: Güdük kaslarından alınan sinyallerin motora gönderilmesi prensibine dayanır. 4. Hybrid Protezler: Mekanik ve elektrik kontrolün bir arada uygulanması prensibine dayanır.

Tam protezlere alışma süresi kişiden kişiye değişen bir süreçtir. Bu süre zarfında, diş etleri, yanaklar ve dil gibi ağız bölgeleri, yeni diş aparatının varlığına uyum sağlar ve bu süreçte ağrılı noktalar ve artan tükürük üretimi gibi rahatsızlıklar yaşanabilir. Protezlerin daha hızlı ve rahat kullanılması için, diş hekiminin tavsiyelerine uymak, ilk günlerde yumuşak gıdalarla beslenmek ve düzenli kontroller yaptırmak önemlidir.

Soket, diz altı protezlerinde daha iyi bir uyum ve konfor sağlamak için önemlidir. Diz altı protezleri ise, amputasyon seviyesine ve kullanıcının ihtiyaçlarına göre tercih edilir. Sonuç olarak, hem soket hem de diz altı protezi birlikte değerlendirildiğinde daha etkili bir çözüm sunabilir.