Protezler

Titanyum implant kumlama, implantların yüzey özelliklerini geliştirmek için uygulanan bir yüzey modifikasyon tekniğidir. Bu teknikte, titanyum implantlar, alüminyum oksit, silisyum oksit veya titanyum oksit gibi aşındırıcı parçacıklarla kumlanır. Ayrıca, kumlama sırasında implant üzerinde oluşan negatif enerji yükünün, osteintegrasyon sırasında olumlu bir etkide bulunduğu gözlemlenmiştir. Kumlama işlemi için önerilen abrasivler arasında beyaz korindon, cam küre, paslanmaz bilye, seramik bilye ve plastik abrasiv bulunur. İmplant kumlama işlemi, yüzey yenileme, kaplama öncesi yüzey hazırlama ve yüzey dokusu oluşturma amaçlarıyla da gerçekleştirilir.

Yapay penis (penis protezi) çeşitleri: Şişirilebilir protezler: Pompa yardımıyla şişirilir ve cinsel birleşme sonrası valf ile indirilir. Bükülebilir (yarı sert) protezler: Sürekli sert bir yapıdadır, kullanımı için penisin elle dik konuma getirilmesi yeterlidir. Sabit protezler: Daimi olarak erekte durumda olan bir protez türüdür, kullanımı için herhangi bir eylem gerektirmez. Protez seçimi, hastanın anatomik yapısına ve sağlık durumuna uygun şekilde yapılır.

Rijit protez, diş hekimliğinde sabit protezler kategorisinde yer alır ve genellikle implant üstü sabit protezler veya köprüler şeklinde tanımlanır. İmplant üstü sabit protezler, çene kemiğine yerleştirilen implantlar üzerine yapılan ve hasta tarafından çıkarılamayan protezlerdir. Köprüler, eksik dişin her iki yanındaki sağlam dişler kullanılarak oluşturulan yapay dişlerdir. Bu protezler, ağızda kalıcı olarak yerleştirilir ve hareket etmezler.

Kablo kontrollü protezler, kullanıcının omuz ekleminden gelen hareket ve kuvvet ile çalışır. Kablo kontrollü protezlerin çalışma prensibi: Kas kuvveti: Protezin fonksiyon kontrolü, güdük veya askı yardımıyla omuz ekleminden alınır. Kablo sistemi: Gövde, omuz kuşağı ve üst ekstremite kas kuvveti, bağ sistemi ile kontrol kablosuna aktarılır ve bu sayede el ve dirsek hareketleri kontrol edilir. Kablo kontrollü protezlerin bazı türleri: Mekanik protezler: Vücut gücüyle çalışır. Hibrit protezler: Mekanik ve elektrik kontrolünü bir arada sunar.

Vakumlu protezler, genellikle sağlıklı kabul edilir, ancak bazı avantajlar ve dezavantajlar içerir: Avantajları: Daha iyi tutunma. Rahat kullanım. Estetik görünüm. Fonksiyonel avantajlar. Dezavantajları: Özelleştirme gereksinimleri. Başlangıçta rahatsızlık. Diş eti sağlığı. Vakumlu diş protezlerinin uygulanması ve kullanımı konusunda mutlaka bir diş hekimine danışılması önerilir.

İmplantı olan bir kişinin takabileceği diş takımları, vidalı implant üstü protezler ve implant destekli hareketli protezler olarak ikiye ayrılır. Vidalı implant üstü protezler: İmplant üzerine yerleştirilen sabit protezlerdir. Hareketli protezler: Hasta tarafından ağızdan çıkarılıp takılabilen protezlerdir. Hangi tip protezin takılacağına, ilk muayenede diş hekimi karar verir. İmplant üstü protezler, total protezlerin tutuculuğuna katkı sağlar ve kemik dokusuna kuvvet iletimi sağlayarak kemik kaybını önler. İmplant tedavisi için, kemik gelişimi tamamlanmış (yaklaşık 18 yaş) ve sistemik olarak implant yapılmasına engel teşkil edecek bir rahatsızlığı olmayan kişiler uygundur. Tedavi planı ve uygun protez seçimi için bir diş hekimine danışılması önerilir.

Hassas bağlantılı protezlerde üst çene ana bağlayıcıları şunlardır: Palatal bant. Çift damak barı. U-plak. Tam palatal plak. Ayrıca, lingual bar, barlı üniteler, swing-lock uygulamaları gibi farklı ana bağlayıcı türleri de bulunmaktadır. Hassas bağlantılı protezlerin yapımı ve uygun tedavi planının belirlenmesi için bir diş hekimine danışılması önerilir.

Diz üstü protez çeşitleri şunlardır: Mekanik protezler. Mikroişlemcili (elektronik) protezler. Hidrolik protezler. Pnömatik protezler. Kozmetik protezler. Ayrıca, ampütasyon aşamasına ve hastanın kişisel özelliklerine göre farklı protez çeşitleri de bulunmaktadır, örneğin, erken dönem protezler, laminasyon tekniği ile üretilen protezler veya spor protezleri. Protez seçimi, doktor tavsiyesi ve hastanın yaşam tarzı ile bütçe gibi faktörler göz önünde bulundurularak yapılmalıdır.

Diz üstü protez çeşitleri şunlardır: Mekanik protezler. Mikroişlemcili (elektronik) protezler. Hidrolik protezler. Pnömatik protezler. Kozmetik protezler. Ayrıca, ampütasyon aşamasına ve hastanın kişisel özelliklerine göre farklı protez çeşitleri de bulunmaktadır, örneğin, erken dönem protezler, laminasyon tekniği ile üretilen protezler veya spor protezleri. Protez seçimi, doktor tavsiyesi ve hastanın yaşam tarzı ile bütçe gibi faktörler göz önünde bulundurularak yapılmalıdır.

Overdenture protez, ağızda kalan doğal diş veya yerleştirilen implantlar üzerine oturtulan, hareketli bir diş protez türüdür. Overdenture protezin bazı özellikleri: Daha iyi stabilite ve tutuculuk. Çene kemiğinin korunması. Doğal görünüm. Kolay temizlik. Çiğneme verimliliğinin artması. Overdenture protez, implant destekli veya doğal diş/diş kökü destekli olacak şekilde üretilebilir. Protezin uygunluğu ve üretim süreci için bir diş hekimine danışılması önerilir.

Hibrit proteze ihtiyaç duyulmasının bazı nedenleri: Tam diş kaybı. Zayıf diş eti veya diş destek yapısı. Diş protezlerindeki problemler. Estetik kaygılar. Çiğneme fonksiyonunun geri kazandırılması.

Kalıpta hareketli geçme işleminin nasıl yapıldığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, kalıp tasarımında hareketli parçaların nasıl kullanıldığına dair bazı bilgiler mevcuttur. Hareketli Baskı Plakaları: Ters çalışan (alt tablası hareketli) kalıplarda ve işlem safhaları görülmesi gereken açık kalıplarda kullanılır. Çok Adımlı Ayırma: Kalıbın yapısını her yönde birden çok kez ayırma işlemidir. Kalıp tasarımında hareketli parçaların kullanımı hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklar incelenebilir: makinaegitimi.com; zetarmold.com; cahilim.com.

Damak dişler, doğru bakım yapıldığında ortalama 5 ila 10 yıl arasında kullanılabilir. Damak dişlerin ömrünü uzatmak için şu noktalara dikkat edilmelidir: Düzenli temizlik: Özel protez fırçası ve temizleyicilerle günlük temizlik yapılmalıdır. Gece çıkarma: Diş etlerinin dinlenmesi için gece protez çıkarılmalıdır. Düzenli kontroller: Yılda en az iki kez diş hekimine gidilerek protezin uyumu kontrol ettirilmelidir. Sıcak yiyecek ve içeceklerden kaçınma: Aşırı sıcak, protezin yapısına zarar verebilir.

Pasif protezler, genellikle kozmetik amaçlı kullanılan, hareket etmeyen protezlerdir. Bazı pasif protez türleri: Pasif parmak protezleri. Pasif kol protezleri. Pasif protezlerin amacı, parmak veya kol görüntüsünü taklit etmek olduğundan hafiftir ve fonksiyonu yoktur.

Zirkonyum ve porselen kaplama arasındaki bazı farklar şunlardır: Malzeme: Zirkonyum kaplama, zirkonyum dioksit ve zirkon madeni içerirken, porselen kaplama kuvars, feldispat ve kaolin gibi maddeler içerir. Işık geçirgenliği: Zirkonyum, ışık geçirgenliğine sahip olup doğal diş rengine yakın bir görünüm sunar; porselen ise ışık geçirgenliği olmadığı için mat ve donuk bir görünüm sağlar. Estetik görünüm: Zirkonyum, doğal dişe daha yakın bir estetik sunar, porselen ise metal alt yapı nedeniyle daha yapay bir görünüm verebilir. Biyouyumluluk: Zirkonyum, ağız dokularıyla uyumlu olup alerji riski taşımaz; porselen alt yapısında kullanılan metal, alerjik sorunlara yol açabilir. Dayanıklılık: Zirkonyum, porselen kaplamaya göre daha dayanıklıdır ve çiğneme hareketlerine karşı daha dirençlidir. Uygulama bölgesi: Zirkonyum, hem ön hem de arka dişlerde kullanılabilir; porselen daha çok ön dişlerde tercih edilir. Maliyet: Zirkonyum kaplama, porselen kaplamaya göre daha maliyetlidir.

Diz altı protezleri iki ana kategoriye ayrılır: 1. Aktif vakumlu diz altı protezleri: Vakum sistemi sayesinde güdük ile soket arasında sıkı bir tutuş sağlar ve düşme riskini azaltır. 2. Pin sistemli diz altı protezleri: Silikon liner ucundaki vida ile soket birbirine sıkıca tutunur, kullanıcıya hareketlilik ve güven sağlar. Ayrıca, dizlikli veya dizliksiz, süspanse olabilen, ayak bileği hidrolik veya mikroişlemci kontrollü gibi farklı modellerde diz altı protezler de bulunmaktadır.

Üst ekstremite protezlerinde kullanılan el çeşitlerinden bazıları şunlardır: Pasif terminal uçlar. Aktif terminal uçlar. Eksternal güçle kontrol edilen eller (Elektronik kontrollü eller). Ayrıca, i-Limb Ultra, Sensör Speed El ve DynamicArm 3 Dirsek Üstü Protezi gibi farklı protez sistemleri de bulunmaktadır. Protez el seçimi, kullanıcının ihtiyaçlarına ve tercihlerine göre özelleştirilebilir. Üst ekstremite protezleri hakkında daha fazla bilgi almak için uzman bir sağlık profesyoneline danışılması önerilir.

Diş köprüsünün bazı dezavantajları: Komşu dişlerin tıraşlanması. Diş altında çürük riski. Kemik kaybını önlememesi. Renk uyuşmazlığı. Sabitlik sorunu. Diş eti problemleri.

Küçük ağızlı hastalara hangi protezin yapılacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, protez diş türlerinden bazıları şunlardır: Hareketli (tam veya bölümlü) protezler. Sabit protezler. İmplant üzeri sabit ve/veya hareketli protezler. Protez diş seçimi, hastanın ağız yapısı, yaşı, beklentileri ve yaşam tarzı gibi durumlara göre yapılır. Protez diş tedavisi için bir diş hekimine başvurulması önerilir.

Protezlerin sararmasının başlıca nedenleri şunlardır: Gıda artıkları ve plak birikimi. Yüksek pigmentli yiyecek ve içecekler. Tütün kullanımı. Protezlerin düzenli olarak temizlenmesi, bu tür sorunların önlenmesinde önemlidir.