ParaPolitikası

1929 krizinin altın standardının sonu olmasının birkaç nedeni vardır: Spekülatif saldırılar: İngiltere ve ABD bile altın standardında para birimlerinin değerini koruyamazken, küçük ülkelerin paralarının değerini istikrarlı tutabilmek için faizleri yükseltmekten başka çarelerinin olmaması, krizi küresel hale getirdi. Altın standardına bağlılık: Hükûmetlerin altına bağlı olmayan para basmayı reddederek sıkı bir para politikası izlemesi, piyasada para bulunmayınca ekonomik faaliyetlerin durmasına ve reel sektörün küçülmesine yol açtı. Uluslararası ekonomik bağlantılar: ABD'nin krizle birlikte sermaye akışının kesilmesi, birçok ülkenin mali çöküşle karşı karşıya kalmasına neden oldu. Bu faktörler, altın standardının terk edilmesine ve para politikalarında daha esnek uygulamalara geçilmesine yol açtı.

Fed, enflasyonun hedefe doğru ilerlediği ve işgücü piyasasındaki soğuma nedeniyle faiz indirimi sinyali verdi. Ayrıca, Fed yetkilileri, ekonomik görünümdeki belirsizliklerin para politikası yönlendirmesini zorlaştırdığını ve borçlanma maliyetlerini düşürmenin uygun olabileceğini belirtti.

FED (Federal Reserve System), Amerika Birleşik Devletleri'nin merkez bankasıdır. FED'in başlıca görevleri şunlardır: 1. Para politikasını belirlemek: Enflasyon ve işsizliği dengelemek için para arzını ve faiz oranlarını kontrol eder. 2. Bankaların sağlıklı çalışmasını sağlamak: Bankaların uygun rezerv gereksinimlerini belirler ve düzenlemeler yapar. 3. Finansal sistemin istikrarını korumak: Sistemik riskleri minimuma indirerek finansal istikrarı sağlar. 4. Acil durumlarda likidite sağlamak: Bankalara acil durumlarda likidite desteği sunar. 5. Uluslararası iş birliği: Diğer ülkelerin merkez bankalarıyla çalışarak dünya ekonomisinde önemli bir rol oynar.

Para politikası ve maliye politikası arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Konu ve Amaç: - Para politikası, faiz oranları ve para arzı gibi araçlarla ekonominin genel istikrarını ve fiyat istikrarını sağlamayı amaçlar. - Maliye politikası, hükümetin vergi ve harcama eylemleri yoluyla ekonomik büyümeyi, istihdamı ve gelir dağılımını düzenlemeyi hedefler. 2. Kurumlar: - Para politikası, merkez bankası tarafından yürütülür. - Maliye politikası, maliye bakanlığı veya benzeri devlet kurumları tarafından kontrol edilir. 3. Uygulama Süresi: - Para politikası daha uzun vadeli ve sürekli bir yapıya sahiptir. - Maliye politikası ise genellikle yıllık bütçeler doğrultusunda şekillenir. 4. Siyasi Etki: - Maliye politikası siyasi etkilere daha açıktır. - Para politikası ise siyasi müdahaleden bağımsız olarak uygulanır.

Jerome Powell'ın güvercin mi şahin mi olduğu, ekonomik koşullara ve açıklamalarına bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, Powell'ın faiz oranlarını artırarak enflasyonu kontrol altına almayı hedefleyen şahin bir duruş sergilediği dönemler olmuştur. Ancak, pandemi sırasında daha güvercin bir duruş benimseyerek faizleri düşürmüş ve ekonomik toparlanmayı desteklemek için genişletici para politikaları uygulamıştır.

Almanya ekonomisinin enflasyonist olmasının bazı nedenleri: Enerji dönüşümü ve karbondan arındırma çabaları. Artan sosyal güvenlik katkıları. Altyapı ve savunma için genişleyen hükümet harcamaları. Jeopolitik ve ticaretle ilgili riskler. Ayrıca, hizmet sektöründe enflasyonun yüksek kalması, genel enflasyonun hafiflemesine rağmen temel fiyat eğilimlerinin istikrar kazanmadığını göstermektedir. Almanya, yakın tarihte yaşanan en yoğun enflasyon şoklarından birinden çıkmış olup, enflasyonun daha önce yaşanandan daha yüksek bir temel seviyede istikrar kazandığı yeni bir aşamaya girmiş olabilir. Enflasyonun nedenleri ve etkileri karmaşık olabileceğinden, doğru bilgi ve analiz için uzmanlara danışılması önerilir.

TCMB.gov.tr adresindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), para ve kur politikalarının yönetiminden sorumludur. TCMB'nin başlıca görevleri şunlardır: - Fiyat istikrarı: Enflasyon oranını ekonomik kararlarda dikkate alınmayacak orana düşürmeyi hedefler. - Finansal istikrar: Türkiye'deki finansal sistemin istikrarı için para ve döviz piyasaları ile ilgili düzenleyici önlemleri alır. - Döviz kuru rejimi: Döviz kuru rejimini Hükûmet ile birlikte belirler, biçimlendirir ve uygular. - Banknot basımı: Türkiye'de banknot basma ve ihraç yetkisine sahiptir. - Ödeme sistemleri: Fonların ve menkul kıymetlerin güvenli ve hızlı bir şekilde aktarılması ve mutabakatının gerçekleştirilmesi için yeni sistemler kurar.

Japonya Merkez Bankası (BoJ) kur politikası, doğrudan döviz kurlarını kontrol etmeye çalışmaz. BoJ'un temel para politikası hedefleri şunlardır: - Enflasyon hedeflemesi: Belirli bir enflasyon oranını hedefleyerek fiyat istikrarını sağlamak. - Finansal istikrar: Bankacılık sisteminin sağlamlığını ve finansal piyasalardaki istikrarı korumak. BoJ, para politikasını yürütmek için çeşitli araçlar kullanır: - Rezerv gereklilikleri: Ticari bankaların bulundurması gereken rezerv miktarını belirleyerek para arzını kontrol eder. - Açık piyasa işlemleri: Devlet tahvilleri alım ve satımı yaparak para arzını ve faiz oranlarını etkiler. - İskonto oranları: Bankalara verdiği borçların faiz oranlarını belirleyerek para arzını ve kredi maliyetlerini kontrol eder. Ayrıca, BoJ küresel finansal kriz sonrasında niceliksel gevşeme politikası uygulamaya başlamıştır.

Özgür Demirtaş'a göre, Türkiye ekonomisinin düzelmesi için 2025 yılı umut verici olabilir. Ancak, Demirtaş yapısal reformların yapılmaması veya yarıda kesilmesi halinde ekonomik acının devam edeceğini belirtmektedir.

Senyoraja örnek olarak, bir devletin para basma yetkisinden elde ettiği kazanç gösterilebilir. Örneğin, 100 TL değerinde bir banknotun basımı 1 TL'ye mal oluyorsa, devlet bu işlemden 99 TL senyoraj geliri elde eder.

Refet S. Gürkaynak şu işleri yapmaktadır: 1. Bilkent Üniversitesi İktisat Bölümü'nde Profesör. 2. Center for Economic Policy Research (CEPR), Center for Financial Studies (CFS) ve CESIfo gibi araştırma merkezlerinin araştırma görevlisi. 3. Bilim Akademisi üyesi. 4. Federal Reserve Board'da ekonomist olarak görev yapmış. 5. Çeşitli merkez bankalarına sık sık danışmanlık yapmakta. 6. MIT'de ziyaretçi öğretim üyesi olarak bulunmuştur. Araştırma alanları para politikası, finansal piyasalar ve uluslararası iktisat üzerine odaklanmaktadır.

Finansal iktisadın temel konuları şunlardır: 1. Sermaye Piyasaları: Hisse senetleri, tahviller ve diğer finansal araçların alım satımı. 2. Para Politikası: Merkez bankalarının faiz oranları ve para arzı üzerindeki etkileri. 3. Risk Yönetimi: Finansal kararlarda karşılaşılan risklerin analizi ve yönetimi. 4. Finansal Kurumlar: Bankalar, yatırım fonları ve diğer finansal kuruluşların faaliyetleri. 5. Uluslararası Ticaret ve Yatırım: Ülkeler arası mal ve hizmet alışverişi ile yabancı yatırımlar. 6. Varlık Fiyatlandırması: Finansal varlıkların fiyatlarının nasıl belirlendiği ve yatırım kararları üzerindeki etkileri.

Japonların carry trade stratejisini bulan kişi olarak spesifik bir isim belirtilmemiştir. Ancak, bu stratejinin kökenlerinin Japonya'nın 1990'lı yılların başından itibaren uyguladığı ultra gevşek para politikasına dayandığı bilinmektedir.

Dolarların daha fazla anlattığı konular şunlardır: 1. Ekonomik Göstergeler ve Faiz Oranları: Dolar, ABD ekonomisinin performansına bağlıdır; güçlü ekonomik veriler ve yüksek faiz oranları doların değerini artırır. 2. Uluslararası İlişkiler ve Siyasi Olaylar: Küresel ve ulusal siyasi ve ekonomik olaylar, döviz kurlarını etkiler; örneğin, jeopolitik krizler doları güvenli liman olarak tercih ettirir. 3. Arz ve Talep Dengesi: Bir ülkenin para birimine olan talep yüksekse ve arz sınırlıysa, doların değeri artar. 4. Cari Açık ve Dış Borçlar: Cari açığın artması, dış borçların artmasına ve para biriminin değer kaybetmesine yol açabilir. 5. FED Kararları: FED'in para politikaları ve faiz kararları, doların küresel değerini belirler.

ABD dolarının sınırsız basılmasının birkaç nedeni vardır: Bretton Woods Sistemi'nin Sonu: 1971'de ABD Başkanı Richard Nixon, doların altına çevrilebilirliğini tek taraflı olarak askıya aldı. Ekonomik Stratejiler: ABD, doları basarak ekonomik politikalarını yeniden şekillendirme, enflasyonu düşürme ve ihracatı artırma amacı güttü. Dış Ticaret ve Bütçe Açıkları: Vietnam Savaşı ve iç sosyal harcamalar, ABD'nin bütçe ve dış ticaret açıklarını artırdı. Uluslararası Ticaret: Doların dünya genelinde rezerv para birimi olarak kabul edilmesi, dolara olan talebi artırdı. Ancak, sınırsız para basımı enflasyona yol açabilir ve para biriminin değerini düşürebilir.

2024 yılı Şubat ayında Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı 22 Şubat Perşembe günü gerçekleştirilecektir.

Bağımsız para politikası, merkez bankalarının politik baskılardan arınmış bir şekilde para arzını belirleyebilmesi anlamına gelir. Bu tür bir politika, ekonominin gidişatına doğrudan yön vererek enflasyon ve gelir dağılımı gibi konularda belirlenen hedeflere ulaşmayı amaçlar.

Faizlerin düşmesi, merkez bankalarının para politikası kararlarına bağlıdır. Ayrıca, arz ve talep dengesi de faiz oranlarını etkileyen önemli bir unsurdur.

Keynesyen para dengesi, ekonomik faaliyetlerin arz ve talebin dengesini sağlamak için para arzı, faiz oranları ve harcamaların dikkate alındığı bir yaklaşımdır. Bu modelde, devlet müdahalesi ekonomik durgunluğu aşmak ve istihdamı artırmak için önemlidir. Keynesyen para politikasının temel araçları şunlardır: 1. Enflasyon hedeflemesi: Ekonomideki para miktarının belirlenmesi. 2. Para politikası: Faiz oranlarını değiştirerek para arzının etkililiğinin artırılması. 3. Maliye politikası: Vergi oranlarının değiştirilerek harcamalar üzerindeki etkinliğin artırılması. Ayrıca, otomatik dengeleyiciler (işsizlik sigortası, gelir vergisi) ekonomik dalgalanmaları yumuşatmak için kullanılır.

Dolarizasyon grafiği, bir ülkede yerel para birimi yerine yabancı para biriminin kullanımını gösterir. Bu grafiği yorumlarken dikkate alınması gereken bazı önemli noktalar şunlardır: 1. Dolarizasyon Oranı: Grafiğin temel oranı, yabancı paranın ülke parasına veya toplam paraya oranıdır. Bu oran, dolarizasyonun seviyesini ve eğilimini anlamak için kullanılır. 2. Avantajlar ve Dezavantajlar: Dolarizasyonun avantajları arasında enflasyonun düşmesi, ulusal paranın değer kaybının engellenmesi ve risk priminin azalması yer alır. 3. Ekonomik Durum: Yüksek enflasyon ve makroekonomik istikrarsızlık, dolarizasyonun başlıca nedenlerindendir. Bu nedenle, grafikteki dalgalanmalar ekonomik durumun bir yansıması olarak değerlendirilebilir. 4. Ters Dolarizasyon: Bazı durumlarda ülkeler, dolarizasyondan çıkıp yerel para birimine geri dönebilirler.