Okyanuslar

Hint Okyanusu, Asya, Afrika ve Avustralya kıtaları arasında yer alır. Ayrıca, güneyde Antarktika kıtası ve Güney Okyanusu ile komşudur.

Okyanusya ile Antarktika arasında Büyük Okyanus (Pasifik Okyanusu) ve Hint Okyanusu bulunur. Ayrıca, Asya ve Amerika'ya yakın bazı takımadalar da bu bölgelerde yer alır, ancak bu adalar ilgili kıtaların parçası olarak kabul edilir.

Asya kıtası, Avrupa'nın doğusunda, Büyük Okyanus'un batısında, Okyanusya'nın kuzeyinde ve Arktik Okyanus'un güneyinde yer alır. Asya'nın sınırları değişkenlik gösterse de, genellikle Ural Dağları, Ural Nehri, Maniç Oluğu, Karadeniz, İstanbul ve Çanakkale Boğazları, Ege Denizi, Akdeniz, Süveyş Kanalı ve Kızıldeniz üzerinden çekilen bir hat ile belirlenir. Asya kıtasının haritasına aşağıdaki sitelerden ulaşılabilir: tr.wikipedia.org; gosur.com; cografyaharita.com.

Gelgit genliğinin oluşmasının temel nedeni, Ay ve Güneş'in kütleçekim kuvvetleridir. Ay'ın etkisi: Ay, Dünya'ya daha yakın olduğu için gelgitler üzerinde daha büyük bir etkiye sahiptir. Güneş'in etkisi: Güneş'in kütleçekim etkisi, Ay'ın etkisinin 178 katı kadar olsa da, gelgitler üzerindeki etkisi Ay'ın etkisinin 0,465'i kadardır. Gelgit genliğini etkileyen diğer faktörler arasında Dünya-Ay ve Güneş-Dünya arası mesafelerdeki değişimler ile atmosferik olaylar yer alır.

Çöp adalarının oluşmasının başlıca nedenleri şunlardır: Nehirlerden gelen plastik atıklar. Tekne atıkları ve balıkçılık faaliyetleri. Plastik üreten fabrikalar. Kanalizasyon kanalları. Çöp adaları, 1950'lerden beri okyanuslara atılan çöplerin birikmesiyle oluşmuştur.

6. sınıf sosyal bilgiler müfredatında yer alan kıtalar ve okyanuslar şunlardır: Kıtalar: Asya; Afrika; Kuzey Amerika; Güney Amerika; Antarktika; Avrupa; Okyanusya (Avustralya). Okyanuslar: Büyük (Pasifik) Okyanusu; Atlas Okyanusu; Hint Okyanusu.

Dünyanın en büyük üç denizi şunlardır: 1. Büyük Okyanus (Pasifik Okyanusu). 2. Karayib Denizi. 3. Güney Çin Denizi.

Okyanusların büyük olmasının birkaç nedeni vardır: Tektonik plaka hareketleri. Jeolojik yapı. Suyun kaldırma kuvveti.

Amber balığı, diğer adıyla ispermeçet balinası (Physeter macrocephalus), tüm okyanuslarda ve Akdeniz dahil dünyanın neredeyse tüm açık denizlerinde bulunur. Genellikle 10-30 bireylik gruplar halinde yaşar ve 1200 metre derinliğe dalarak bir saat boyunca su altında kalabilir. Bazı yaşam alanları: Kuzey yarıküre: Dişiler tropik ve subtropik denizlerde kalırken, erkekler yazın soğuk denizlere göç eder. Güney Okyanusu: Burada da amber balığı görülebilir. Yaygın olarak bulunduğu yerler: Hindistan kıyıları; Maldivler; Maluku Adaları; Sumatra'nın batı kıyıları; Afrika'nın doğusunda Mozambik'ten Somali ve Yemen'e kadar uzanan kıyılar.

Kıtalar ve okyanuslar, kıtaların okyanuslar ve denizlerle çevrili olması ve okyanusların birbirine bağlı büyük su kütleleri olması ile ayrılır. Kıtalar, iç ve dış kuvvetlerin etkisiyle belirginleşmiş ve günümüzdeki halini almıştır. Okyanuslar, jeolojik olarak su ile kapalı okyanus kabuğunun bir alanı olarak tanımlanır. Kıtalar ve okyanuslar ayrıca şu şekilde de ayrılabilir: Kıtalar: Afrika, Antarktika, Asya, Avustralya, Güney Amerika, Kuzey Amerika. Okyanuslar: Atlas Okyanusu, Büyük Okyanus, Hint Okyanusu, Güney Okyanusu, Arktik Okyanusu.

Okyanusların güzel olarak görülmesinin birkaç nedeni vardır: Renk ve görünüm: Okyanuslar, dışarıdan bakıldığında masmavi ve eşsiz bir görünüme sahiptir. Yaşam çeşitliliği: Okyanuslar, dünya üzerindeki canlı yaşamının büyük bir kısmına ev sahipliği yapar. Doğal güzellikler: Okyanus manzaraları, birçok kişi için rahatlatıcı ve etkileyici doğal güzellikler sunar. Ancak, okyanusların altı genellikle zifiri karanlık ve ürkütücü olabilir.

Evet, Basra Körfezi Hint Okyanusu'na bağlıdır. Basra Körfezi, Arap Yarımadası'nın kuzeyi ile İran'ın güneybatısı arasında kalan ve Hint Okyanusu'na bağlı bir körfezdir. Körfez, güney-kuzey doğrultusunda Şattülarab'ın döküldüğü yerden Hürmüz Boğazına kadar olan bölümü kapsar.

Kıtalar ve okyanuslar dilsiz harita üzerinde şu şekilde gösterilir: Dilsiz harita, üzerinde yazı, şekil gibi unsurlar bulunmayan, genel olarak sınırların gösterildiği boş haritadır. Dünya dilsiz haritası, dünya üzerindeki kıtaların sınırlarını gösterir. Dilsiz haritalar, eğitim alanında kullanılır. Dilsiz haritalara şu sitelerden ulaşılabilir: wordwall.net; basarsoft.com.tr; cografyahocasi.com.

Amazon Yağmur Ormanları, dünyadaki en büyük karbon yutak alanlarından biridir. Diğer büyük karbon yutak alanları şunlardır: Kongo Havzası. Sibirya ve Kanada’daki taygalar. Okyanuslar. Endonezya ormanları. Afrika’nın tropik bölgeleri. Türkiye'de ise Karadeniz ormanları, Gediz Deltası ve sulak alanlar önemli doğal karbon yutaklarıdır.

Pasifik ve Atlantik Okyanusları, dünya üzerindeki diğer okyanuslardan daha büyük oldukları için dünyanın en büyük iki okyanusu olarak kabul edilirler. Pasifik Okyanusu: 166.2 milyon kilometre kare alana yayılır ve dünya yüzeyinin yaklaşık %32’sini kaplar. Ortalama derinliği 3800 metredir ve en derin noktası 11.000 metre ile Mariana Çukuru’dur. Atlantik Okyanusu: 86.5 milyon kilometre kare alana yayılır ve dünya yüzeyinin yaklaşık %21’ini kaplar. Ortalama derinliği 3300 metredir ve en derin noktası Porto Riko Çukuru’dur. Bu okyanuslar, jeolojik olarak daha genç ve geniş alanlara yayıldığı için büyük kabul edilir.

Ahtapotlar, tuzlu sularda, yani denizlerde ve okyanuslarda yaşar. Ahtapotların en yoğun bulunduğu okyanuslar şunlardır: Pasifik Okyanusu; Atlantik Okyanusu; Hint Okyanusu. Ahtapotlar, genellikle sığ kıyı bölgelerinde yaşamayı tercih etseler de, bazı türleri derin denizlerde ve okyanus diplerinde de gözlemlenmiştir. Türkiye kıyılarında ise ahtapotlar Akdeniz, Ege Denizi ve Karadeniz'de yaygın olarak görülür.

Pigme ispermeçet balinası (Kogia breviceps), tropikal ve subtropikal denizlerde yaşar. Bu tür, genellikle Atlantik ve Pasifik Okyanuslarının tropikal kesimlerinde yaygındır. Pigme ispermeçet balinaları, derin denizlerde yaşamayı tercih ederler ve 200 metreye kadar derinliklere dalabilirler.

Dünya üzerindeki beş okyanus: 1. Büyük Okyanus (Pasifik Okyanusu). 2. Atlas Okyanusu (Atlantik). 3. Hint Okyanusu. 4. Güney Okyanusu (Antarktika). 5. Kuzey Okyanusu (Arktik).

"En güzel okyanus" ifadesi için kesin bir yanıt vermek mümkün değildir, çünkü güzellik kavramı kişisel tercihlere göre değişir. Ancak, dünyanın en güzel okyanus manzaralarından bazıları şu yerlerde bulunabilir: St. John’s Head, Hoy, Okrneys, İskoçya. Coast Road, Batı Sahra. Son Marroig, Mallorca, İspanya. Cape Leeuwin, Avustralya. Kalaupapa, Molokai, Hawaii.

Okyanusların ve kıtaların dağılışı, jeolojik ve coğrafi kriterlere göre belirlenir. Kıtaların dağılışı: İklim özellikleri, yüz ölçümleri ve yeryüzü şekillerine göre değişkenlik gösterir. Kıtalar, Kuzey Yarım Küre ve Güney Yarım Küre'de bulunur. Okyanusların dağılışı: Kıtalar arasında büyük çukurları dolduran geniş ve derin tuzlu su kütleleridir. Yarım kürelere eşit dağılmamıştır; Güney Yarım Küre, Kuzey Yarım Küre'ye oranla daha fazla okyanus ve deniz suları ile kaplıdır. Büyük (Pasifik) Okyanus, Atlas Okyanusu ve Hint Okyanusu olarak üç ana okyanus bulunur.