MalRejimi

TMK 229 — Türk Medeni Kanunu'nun 229. maddesi, edinilmiş mallara katılma rejiminde eklenecek değerleri düzenler. Bu maddeye göre, edinilmiş mallara değer olarak eklenecek olanlar şunlardır: 1. Eşlerden birinin, mal rejiminin sona ermesinden önceki bir yıl içinde diğer eşin rızası olmadan, olağan hediyeler dışında yaptığı karşılıksız kazandırmalar; 2. Bir eşin, mal rejiminin devamı süresince diğer eşin katılma alacağını azaltmak kastıyla yaptığı devirler. Bu tür kazandırma veya devirlere ilişkin uyuşmazlıklarda mahkeme kararı, davanın kendisine ihbar edilmiş olması koşuluyla, kazandırma veya devirden yararlanan üçüncü kişilere karşı da ileri sürülebilir.

Evlilik birliği içinde alınan ev, Yargıtay kararlarına göre genellikle edinilmiş mal olarak kabul edilir. İstisnalar ise şu şekildedir: - Evlenmeden önce alınan ev: Evlilikten önce alınan bir ev, mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait olduğu için kişisel mal olarak kabul edilir ve sahibi olan eşte kalır. - Kredi ödemeleri: Evlenmeden önce alınan bir evin ödemeleri evlilik sürecinde devam ederse, evin tam mülkiyeti yine onu satın alan eşte kalsa bile, evlilik içinde ödenen taksitler için diğer eşin bir alacak hakkı doğar. Her somut durumda, evin edinilme şekli ve evlilik boyunca uğradığı işlemler incelenerek adil bir sonuca varılır.

Mal rejimi, aşağıdaki durumlarda sona erer: 1. Eşlerden birinin ölümü. 2. Başka bir mal rejiminin kabul edilmesi. 3. Mahkemece evliliğin iptal veya boşanma sebebiyle sona erdirilmesi. 4. Mal ayrılığına geçilmesine karar verilmesi.

Evlilik birliği içinde alınan evde daha fazla katkısı olduğu iddiası, katkı payı alacağı olarak adlandırılır. Bu iddia, 01.01.2002 tarihinden önce edinilen mallar için geçerlidir ve malik olmayan eşin, malın alımına katkıda bulunduğunu kanıtlaması gerekmektedir. 01.01.2002 tarihinden sonra ise edinilen mallar için değer artış payı alacağı söz konusudur ve bu durumda katkının güncel değeri, mal rejiminin tasfiyesi sırasında talep edilebilir.

Eşin borçları nedeniyle hacizin diğer eşe yansıması, mal rejimine bağlı olarak değişir. Edinilmiş mallara katılma rejiminde, evlilik süresince edinilen mallar teorik olarak her iki tarafın da malı olarak kabul edilir. Mal ayrılığı rejiminde ise her iki tarafın mal varlıkları birbirinden bağımsızdır. Kesin ve doğru bilgi almak için bir avukatla görüşmek önerilir.

Eşler arası mal rejimi, aşağıdaki hallerde sona erer: 1. Boşanma Davası Açılması: Evlilik boşanma ile sona erdiğinde, mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarihte sona erer. 2. Eşlerden Birinin Vefatı: Eşlerden birinin hayatını kaybetmesi durumunda, mal rejimi ölüm tarihi itibarıyla sona erer. 3. Evliliğin İptali: Evliliğin geçersiz olduğuna dair mahkeme kararıyla birlikte mal rejimi, iptal davasının açıldığı tarihte sona erer. 4. Mal Ayrılığı Kararı: Haklı sebeplerle mahkeme, mal ayrılığına geçilmesine karar verebilir ve bu durumda mal rejimi, dava açıldığı gün sona ermiş sayılır. 5. Sözleşme ile Başka Mal Rejimine Geçiş: Eşler, noter onaylı bir sözleşme ile farklı bir mal rejimi seçebilirler ve bu takdirde mevcut mal rejimi, sözleşmenin yapıldığı tarihte sona erer.

2001 yılı öncesi evliliklerde mal rejimi, mal ayrılığı olarak uygulanmaktaydı.

Türk Medeni Kanununa göre mal rejiminin tasfiyesi davalarında yetki, aşağıdaki mahkemelerden birine aittir: 1. Mal rejiminin ölümle sona ermesi durumunda: Ölen eşin son yerleşim yeri mahkemesi. 2. Boşanma, evliliğin iptali veya mal ayrılığına karar verilmesi durumunda: Bu davalarda yetkili olan mahkeme. 3. Diğer durumlarda: Davalı eşin yerleşim yeri mahkemesi.

KKTC Aile Yasası'na göre mal rejimi, eşlerin evlilik birliğinin kurulmasıyla mallarının yönetimi bakımından tabi oldukları yasal düzenlemeyi ifade eder. Bu yasaya göre, iki tür mal grubu vardır: 1. Edinilmiş mallar: Evlilik birliği içinde edinilen mallar paylaşıma tabidir. 2. Kişisel mallar: Evlilik öncesinde sahip olunan mallar, miras veya bağış yoluyla edinilen mallar gibi kişisel mallar paylaşıma dahil değildir. Yasada, eşlere başka bir mal rejimi seçme olanağı tanınmamış ve eşlerin malvarlıklarını tehlikeye düşürebilecek olağanüstü hallerde bile yasal mal rejiminin sonlandırılması mümkün olmamıştır.

Yargıtay'da mal rejimi davalarını 8. Hukuk Dairesi inceler.

Mal rejimi tasfiyesine Aile Mahkemesi bakar. Aile mahkemesi olmayan yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemesi aile mahkemesi sıfatıyla bu davalara bakar.

Ölüm halinde mal rejimi hesaplaması şu şekilde yapılır: 1. Edinilmiş Malların Tespiti: Eşlerin evlilik süresince edindiği mallar belirlenir. 2. Kişisel Malların Ayrılması: Evlilik öncesinde sahip olunan mallar, miras veya bağış yoluyla edinilen mallar ve kişisel kullanım eşyaları gibi kişisel mallar tasfiyeye dahil edilmez. 3. Mal Rejimi Davasının Açılması: Sağ kalan eş veya diğer mirasçılar tarafından mal rejimi tasfiyesi davası açılır. 4. Katılma Alacağının Hesaplanması: Edinilmiş malların toplam değeri hesaplanır ve sağ kalan eşin bu mallar üzerindeki katılma alacağı belirlenir. 5. Miras Paylaşımı: Mal rejimi tasfiyesinden sonra vefat eden eşin kişisel ve edinilmiş malları üzerinde miras paylaşımı yapılır.

Boşanma davası reddedilirse, mal rejimi tasfiyesi de reddedilir çünkü evlilik birliği hukuki olarak sona ermemiş olur.

TMK 202 ve 204 maddeleri, Türk Medeni Kanunu'nun Eşler Arasındaki Mal Rejimi bölümünde yer almaktadır. TMK 202 maddesi, eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin uygulanmasını düzenlemektedir. TMK 204 maddesi, mal rejimi sözleşmesinin ancak ayırt etme gücüne sahip olanlar tarafından yapılabileceğini belirtmektedir.

Evlendikten sonra mal rejimi sözleşmesi yapılması durumunda, eşler arasındaki mal rejimi değiştirilir. Mal rejimi sözleşmesinin geçerli olabilmesi için noterde düzenlenmesi veya onaylatılması gerekmektedir.

Mal rejiminin tasfiyesi davası, boşanma davası ile birlikte açılabileceği gibi, boşanma hükmünün kesinleşmesinin üzerinden on yıl içerisinde de açılabilir. Ancak, boşanma davası ile beraber açılan mal rejiminin tasfiyesi davasında, boşanma davasının sonucunun beklenmesi gerekmektedir.

20 yıldan önce evlenenlerin mal rejimi, mal ayrılığı rejimidir.

Mal rejiminin tasfiyesi davasında ıslah, davanın tamamen ıslahı şeklinde tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilir.

Kadının ev hanımı olması, mal rejimini doğrudan değiştirmez, ancak evlilik birliği içinde edinilen malların paylaşımı konusunda hak sahibi olmasını sağlar. Türk Medeni Kanunu'na göre, 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren evlenen çiftlerde yasal mal rejimi "edinilmiş mallara katılma rejimi" olarak kabul edilmiştir. Ev hanımı olan eş, evlilik birliği içinde kişisel mallarıyla katkıda bulunduğu veya malın değerini artırdığı durumlarda, denkleştirme alacağı, değer artış payı alacağı ve katılma alacağı talep edebilir.

Evlendikten sonra ayrı ev veya ortak ev durumu, çiftlerin tercihine ve Türk Medeni Kanunu'na göre belirlenen mal rejimine bağlıdır. Türk Medeni Kanunu'na göre, 2002 yılından sonra yapılan evliliklerde "edinilmiş mallara katılma rejimi" geçerlidir. Ancak, miras veya bağış yoluyla edinilen mallar kişisel mal olarak değerlendirilir ve ortaklığa dahil edilmez.