KültürVarlıkları

2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 74/1. maddesi, "Kültür varlıkları bulmak amacıyla, izinsiz olarak kazı veya sondaj yapan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır" hükmünü içerir. Ancak, kazı veya sondajın yapıldığı yer sit alanı veya 2863 sayılı Kanuna göre korunması gerekli başka bir yer değilse, verilecek ceza üçte bir oranında indirilir.

2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na muhalefet suçu, Türkiye'deki tarihi ve kültürel mirasın korunması amacıyla düzenlenmiş bir yasal çerçeveyi ihlal eden eylemleri kapsar. Bu kanunun 65. maddesine göre, tescil edilen sit alanları ve korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının: yıkılmasına, bozulmasına, tahribine, yok olmasına veya her ne suretle olursa olsun zarar görmesine kasten sebebiyet verenler ile koruma bölge kurullarından izin alınmaksızın inşaî ve fiziki müdahale yapanlar veya yaptıranlar, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılır. Suçun oluşabilmesi için, zarar verilen taşınmazın koruma altında olduğunun kanunda belirlenen usule uygun bir şekilde tebliğ veya ilan edilmiş olması gerekir.

Evet, Dicle Üniversitesi'nde kültür varlıkları koruma bölümü bulunmaktadır. Bu bölüm, Dicle Üniversitesi Kültür Varlıklarını Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi bünyesinde yer almaktadır.

Dijitalleşen tarihi eserler, dijital teknolojiler kullanılarak korunan ve sunulan eserlerdir. Bu eserler arasında şunlar yer alır: 1. 3D Modelleme: Tarihi eserlerin üç boyutlu dijital kopyaları oluşturulur, bu sayede eserler fiziksel koşullara karşı korunmuş olur ve daha geniş kitlelere ulaşılabilir. 2. Sanal ve Artırılmış Gerçeklik: Eserlerin sanal ortamlarda interaktif bir şekilde sunulması, ziyaretçilerin eserleri daha yakından incelemesine olanak tanır. 3. Dijital Müzeler: Geleneksel müzelerin yanı sıra, dijital müzeler de açılarak eserlerin sanal turlarla sergilenmesi sağlanır. 4. Dijital Arşivler: Yazılı, basılı ve görsel materyallerin dijital ortama aktarılması, bu kaynaklara daha kolay erişim sağlar. 5. Yapay Zeka ve Otomatik Analiz Araçları: Büyük veri analizi ve otomatik analiz araçları, tarihsel verilerin daha hızlı ve kapsamlı bir şekilde incelenmesini sağlar.

Ereğli'de bulunan bazı tarihi yerler şunlardır: 1. Tarihi Şifa Hamamı: Selçuklu döneminde yapılmış, Karamanoğulları döneminde de kullanılmış bir hamamdır. 2. İvriz Kaya Anıtı: Hitit döneminden kalma, Ereğli ilçe merkezine 17 kilometre uzaklıktaki İvriz Köyü'nde yer alan bir kaya kabartmasıdır. 3. Ereğli Ulu Camii: Karamanoğlu Mehmet Bey adına 1426 yılında yaptırılan, Ereğli'nin en önemli kültür varlıklarından biridir. 4. Rüstem Paşa Kervansarayı: Kanuni Sultan Süleyman döneminde Sadrazam Rüstem Paşa tarafından 1552'de yaptırılmıştır. 5. Eflatunpınar Hitit Anıtı: Hitit dönemine ait önemli bir eserdir.

Mimari koruma kuramının gelişim süreci şu kronolojik sırayla gerçekleşmiştir: 1. 19. yüzyıl: Koruma olgusu, mevcut olanı muhafaza etmeye yönelik durağan bir alan olarak algılanmaktaydı. 2. 1830 sonrası: Fransız İhtilali sonrası yapılara tekrar ilgi gösterilmesi ve anıtların korunması yönünde düşüncelerin oluşması. 3. 1849: John Ruskin'in "The Seven Lamps of Architecture" ve "Stones of Venice" kitapları ile romantik görüş akımının ortaya çıkması. 4. 1850'ler: Viollet-le-Duc'ün restorasyon çalışmaları ve "üslup birliğine ulaşma kaygısı" düşüncesinin yaygınlaşması. 5. 1931: Atina Konferansı'nda tartışılan ve kabul gören ilkelerin kurumsallaşması. 6. 1964: Venedik Tüzüğü'nün şekillenmesi ve kültür varlıklarının korunmasına ilişkin temel uluslararası belgenin oluşturulması. 7. 1975: Amsterdam Deklarasyonu ile bütünleşik koruma anlayışının benimsenmesi. 8. 2000'ler: Modern mimari mirasının korunması için yeni ölçütlerin ve değerlerin üretilmesi.

Ek-8 formu farklı alanlarda kullanılabilmektedir. İşte bazı Ek-8 formu doldurma örnekleri: 1. Güvenlik Olayları Kayıt ve Bildirim Formu: Bu form, okullarda gerçekleşen güvenlik olaylarını kaydetmek ve bildirmek için kullanılır. Doldurma adımları şunlardır: - Olay Tarihi ve Yeri: Olayın gerçekleştiği tarih ve yer yazılır. - Olayın Açıklaması: Olayın nedeni, ilgilileri ve etkileri detaylı olarak açıklanır. - Yapılan Faaliyetler ve Alınan Önlemler: Olay sonrası yapılan işlemler ve tekrarlanmaması için alınan önlemler belirtilir. - Okul Müdürü Bilgileri: Form, okul müdürü tarafından imzalanır. 2. Kültür Varlıklarıyla İlgili Heyet Üyeleri Başvuru Formu: Bu form, kültür varlıklarıyla ilgili yüzey araştırması, sondaj ve kazı çalışmalarına katılacak T.C. uyruklu heyet üyelerinin başvurusu için kullanılır. Doldurma adımları şunlardır: - Kişisel Bilgiler: Ad, soyad, T.C. kimlik numarası, doğum tarihi gibi kişisel bilgiler yazılır. - Eğitim ve Mesleki Bilgiler: Mezun olunan okul, bölüm, iş ve meslek bilgileri eklenir. - İletişim Bilgileri: Adres, telefon ve e-posta bilgileri belirtilir. - Özgeçmiş ve Çalışma Detayları: Çalışmanın konusu, amacı ve görev tanımı yazılır. - İmza: Form, başvuru sahibi tarafından imzalanır. 3. Bağışıklama Hizmeti Bilgilendirme ve Onam Formu: Bu form, aile hekimliği biriminde bağışıklama hizmetinin yapılmasını kabul etmeyen kişiler için kullanılır. Doldurma adımları şunlardır: - Aile Hekimi ve Aile Sağlığı Çalışanı Bilgileri: Form, ilgili sağlık çalışanları tarafından imzalanır. - Kişinin Bilgileri: T.C. kimlik numarası, adres ve telefon bilgileri yazılır. - Onam Bölümü: Kişi, bağışıklama hizmetinin yapılmasını kabul etmediğini beyan eder ve formu imzalar.

Taşınmaz kültür varlıklarının gruplandırılması, bakım ve onarımlarına ilişkin ilke kararları Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tarafından verilir.

Türkiye'de yapı mevzuatı, aşağıdaki kanunlara tabidir: 1. 4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun. 2. 3194 Sayılı İmar Kanunu. 3. 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu.

Eski Koruma olarak bahsedilen kurul, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'dur ve bu kurul Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlıdır.

Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım bölümü 4 yıllık lisans programıdır.

Kazı izin belgesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nden alınır. Başvuru sürecinde gerekli belgeler arasında: - Araştırma projesi; - Başvuru dilekçesi; - Finansal destek belgeleri; - Ekibin bilgileri yer alır.

Dicle Üniversitesi Kültür Varlıklarını Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi aşağıdaki görevleri yerine getirir: 1. Restorasyon Çalışmaları: Başta Diyarbakır olmak üzere, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki tarihî eserlerin korunması ve bilimsel restorasyon ilkelerine göre projelendirme çalışmalarına katkıda bulunur. 2. Malzeme ve Teknik Analizler: Restorasyon uygulamalarına yönelik malzeme, yapım tekniği ve taşıyıcı sistem analizleri yapar, laboratuar ortamında ve yerinde deneyler gerçekleştirir. 3. Eğitim ve Yetiştirme: Restorasyonlarda görev alan meslek grupları, kurumlar ve lisansüstü öğrencilerine koruma ve restorasyon konusunda eğitim vererek kalifiye eleman yetiştirilmesine katkıda bulunur. 4. Bilimsel Araştırmalar: Kültür varlıkları alanında bilimsel veri üretir, uygulama çalışmaları yapar ve uzmanlaşmayı sağlar. 5. Danışmanlık ve Projeler: Danışmanlık ihtiyaçlarını karşılar, yeni malzeme ve teknolojilerin geliştirilmesi için araştırmacılara öncülük eder. 6. Kütüphane ve Etkinlikler: Koruma, restorasyon ve konservasyon konularında uluslararası ve ulusal yayınların toplandığı bir kütüphane oluşturur, paneller, konferanslar ve sergiler düzenler.

Sit tespitinde aşağıdaki uzmanlara başvurulur: 1. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü uzmanları. 2. Vakıflar Genel Müdürlüğü uzmanları, özellikle Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün idaresinde veya denetiminde bulunan taşınmaz kültür varlıklarının tespiti için. 3. Üniversiteler ve bilimsel araştırma yapan uzmanlar, tespit çalışmalarına katkıda bulunmak üzere. 4. Diğer ilgili kurum ve kuruluşların uzmanları, tespitin yapılacağı alanla ilgili görüşleri alınmak üzere.

Protohistorians, yani Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi mezunları, çeşitli alanlarda çalışarak farklı görevler üstlenebilirler. İşte bazı iş olanakları ve maaşları: 1. Arkeolog: Tarih öncesi ve erken tarihi anlamak için kazılar yapar, buluntuları analiz eder ve raporlar hazırlar. 2. Müze Uzmanı: Arkeolojik eserlerin sergilenmesi, korunması ve kataloglanması süreçlerini yönetir. 3. Restoratör: Kazılardan çıkan eserlerin korunması, onarımı ve sergilenmeye uygun hale getirilmesi çalışmalarını yürütür. 4. Akademisyen: Üniversitelerde ders vererek ve araştırmalar yaparak akademik çalışmalara katkıda bulunur. 5. Kültür Varlıkları Uzmanı: Arkeolojik alanların korunması ve tanıtımı için projeler geliştirir.

Restoratör ve restorasyoncu aynı mesleği ifade eder. Restoratör, bilimsel teknik ile estetik bakış açısını birleştirerek tarihi ve kültürel varlıkları koruma görevini yerine getiren kişidir. Restorasyoncu ise taşınır ve taşınmaz sanat eserleri ile kültür varlıklarına ait çizimlerin yapılması, rölevelerinin alınması, korunması, bakımı ve onarımı için gerekli çalışmaları yapan kişidir.

Arkeolojik sit alanlarında kazı yönetmeliği, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında, taşınır ve taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarını meydana çıkarmak üzere araştırma, sondaj ve kazı yapılması için izin verilmesini, elde edilecek varlıkların muhafaza şartlarını, eserler üzerinde yapılacak araştırmaları, ilgililerin görev, yetki, sorumluluk ve haklarını belirler. Bazı önemli yönetmelik maddeleri: Kazı başkanı sorumluluğu. Acil kazı izni. Sondaj ve kazı süresi. Kültür varlıklarının korunması. İlgili yönergeler: Kültür ve Tabiat Varlıklarıyla İlgili Yapılacak Yüzey Araştırması, Sondaj ve Kazı Çalışmalarının Yürütülmesi Hakkında Yönerge. Sit Alanlarında Kalan Taşınmazların Hazine Taşınmazları ile Değiştirilmesi Hakkında Yönetmelik.

Tarihi eserlere zarar vermenin cezası, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında belirlenmiştir. Cezalar şu şekildedir: - Kasten yıkma, bozma, tahrip etme, yok etme veya zarar verme: İki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar para cezası. - Kültür ve tabiat varlıklarını yasal süre içerisinde bildirmeme: Altı aydan üç yıla kadar hapis cezası. - İzinsiz kazı veya sondaj yapma: İki yıldan beş yıla kadar hapis cezası. - İzinsiz define araştırma: Üç aydan iki yıla kadar hapis cezası. Ayrıca, tarihi eserlerin yurt dışına kaçırılması durumunda cezalar daha da artarak 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasına kadar çıkabilmektedir.