Kriz

1979 yılında kuyrukların oluşmasının başlıca nedenleri arasında ekonomik kriz ve mal kıtlıkları yer almaktadır. Bu dönemde Türkiye'de yaşanan bazı kuyruk sebepleri: - Benzin kuyrukları: Benzin darlığı ve hayat pahalılığı nedeniyle otobüs, minibüs ve özel araçlarına binemeyen insanlar banliyö trenlerine akın etmiş, bu da tren kuyruklarına yol açmıştır. - Gıda kuyrukları: Et, süt, yağ gibi temel gıda maddelerinin temininde zorluklar yaşanmış, vatandaşlar bu ürünleri alabilmek için uzun kuyruklar oluşturmuştur. - Pasaport kuyrukları: Pasaport almak isteyenler de kuyruklarda beklemiştir.

Ekonomik krizlerin toplumsal etkileri şunlardır: 1. İşsizlik ve Gelir Kaybı: Ekonomik krizler, işsizlik oranlarını artırarak bireylerin gelir kaybına uğramasına neden olur. 2. Psikolojik Sorunlar: Maddi zorluklar, bireylerde stres, kaygı ve depresyon gibi psikolojik sorunlara yol açabilir. 3. Eğitim ve Sağlık Hizmetlerine Erişim: Krizler, devletlerin sosyal harcamalarını kısmasına neden olarak bireylerin sağlık hizmetlerine ve eğitime erişimini zorlaştırır. 4. Borçlanma ve Finansal Baskılar: Kriz dönemlerinde bireyler, günlük harcamalarını karşılayabilmek için kredi kartlarına veya yüksek faizli borçlara yönelir.

1930'da dünya ekonomisinin çökmesinin başlıca nedenleri şunlardır: 1. 1929 Ekonomik Krizi: New York Borsası'nın çökmesiyle başlayan ve hızla dünyaya yayılan büyük buhran, ekonomik faaliyetlerin durmasına, işsizliğin artmasına ve fiyatların düşmesine yol açtı. 2. Bankaların Yapısal Sorunları: Bankaların sermaye esasları, rezerv ve kredi oranlarını belirleyen yasaların olmaması, bankaların iflas riskini artırdı. 3. Altın Standardı Israrı: Hükümetin altına bağlı olmayan para basmayı reddetmesi ve sıkı para politikası izlemesi, piyasada para bulunmamasına neden oldu. 4. Uluslararası Ekonomik Dengesizlikler: ABD'nin dünya üzerindeki net kreditör olması ve tazminat talepleri, ekonomik dengeyi bozdu. 5. Gümrük Duvarları ve Ticaret Savaşları: Gümrük tarifelerinin artırılması ve dış ticaretin kısıtlanması, küresel ekonomik hacmi küçülttü.

1998 krizi, Rusya'da yaşanan ekonomik kriz, Mayıs 1994'te Uluslararası Para Fonu (IMF) ile imzalanan 14 aylık stand-by anlaşması ile çözüldü. Krizin ardından alınan diğer önlemler şunlardır: - Lirada devalüasyon ve vergi oranlarında artış yapılması. - Bankacılık sektöründe reforma gidilmesi ve yeni bir ekonomi programının yürürlüğe sokulması. - Sermaye çıkışının engellenmesi ve yabancı yatırımcıların kaygılanmasının önüne geçilmesi.

Kapitalizmin krizi, bireysel girişimciliği ve pazarın serbestliğini esas alan ekonomik sistemin doğasından kaynaklanmaktadır. Krizin temel nedenleri şunlardır: 1. Geniş halk yığınlarının yoksullaşması: Kapitalist sistem, yaşam kaynaklarının toplumun küçük bir azınlığının elinde birikmesine yol açar. 2. Sermayenin sürekli büyümesi: Büyük kapitalist şirketler daha da büyümek ve sermaye temerküzünü artırmak ister, bu da krizleri kaçınılmaz hale getirir. 3. Üretim maliyetlerinin düşürülmesi: Bu çaba, alıcı artışını sürekli olarak önler ve yeni pazar olanaklarına ihtiyaç duyulmasına neden olur. 4. Kar oranındaki düşüş: Emek üretkenliğindeki artış, kar oranlarının düşmesine yol açar ve bu durum krizleri tetikler. Ayrıca, finansal yatırımların kârlılığı için yapılan düzenlemeler de krizlerin bir diğer kaynağıdır.

367 krizi, 27 Nisan 2007 tarihinde meydana gelmiştir.

Haiti'nin bu kadar yardıma muhtaç olmasının başlıca nedenleri şunlardır: 1. Siyasi ve Ekonomik Krizler: Uzun süredir siyasi, ekonomik ve güvenlik krizleriyle boğuşan Haiti, kıtlık tehlikesi ile karşı karşıya. 2. Şiddet Olayları: Başkentin büyük bir kısmının silahlı çetelerin kontrolünde olması ve artan şiddet olayları, insani krizi derinleştiriyor. 3. Yerinden Edilme: Ülkede yerinden edilmiş kişi sayısı 3 kat artarak 1 milyonun üzerine çıkmış, bu kişilerin barındığı alanlar aşırı kalabalık ve temel hizmetlerden yoksun. 4. Gıda Güvencesizliği: Nüfusun %48'i gıda güvencesizliği yaşıyor.

Ekonomik kriz, hukuk ve hesap verilebilirlik kavramları şu şekilde açıklanabilir: 1. Ekonomik Kriz: Ekonomide beklenmedik ve ani gelişmeler sonucu, geniş çapta ulusal ekonomiyi ve şirketleri olumsuz etkileyen olayları ifade eder. 2. Hukuk: Ekonomik krizler, iş hukuku ve uygulamasını da etkiler. 3. Hesap Verilebilirlik: Ekonomik krizlerin önlenmesi ve etkilerinin en aza indirilmesi için şeffaflık ve hesap verilebilirlik büyük önem taşır.

Türkiye'de konut krizi, pandemi dönemi ve sonrasında hız kazanmıştır. 2021 yılında konut fiyatlarının enflasyonun üzerinde artması ve konut satışlarının düşmesi, krizin belirginleştiği dönemlerden biridir.

"Bu defa gerçekten" ifadesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Gülseren Budayıcıoğlu'nun röportajında: Psikiyatrist ve yazar Dr. Gülseren Budayıcıoğlu, yazdığı kitaplardan esinlenen dizilerin ilgi görmesinin nedenlerini anlatırken, "Kendi hikayemi yazsam adını ‘Sen neymişsin ey hayat' koyardım" demiştir. Bu cümle, yaşanan derin ve ufuk açıcı hikayelerin paylaşılmasının önemini vurgulamaktadır. 2. Harvard profesörlerinin kitabında: Reinhart ve Rogoff'un "Bu Defa Farklı" adlı kitabında, 2008-2009 krizinin ekonomi tarihindeki diğer krizlerden farklı olmadığı tezi işlenmektedir. Bu bağlamda, "bu defa gerçekten farklı" ifadesi, ekonomik modellerin değiştiğini ve geçmiş deneyimlerin artık şablon olarak kullanılamayacağını ifade etmektedir.

Almanya, Birinci Dünya Savaşı sonrası dönemde, 1923 yılında ekonomik krize girdi.

ABD ekonomik krizi, 2008 yılında başlamış ve 2009 yılının ortalarında sona ermiştir.

1978 yılında Türkiye ekonomisi yüksek oranlı enflasyon, ödemeler bilançosu açıkları, döviz darboğazı, enerji kıtlığı ve artan dış ticaret açığı gibi sorunlarla karşı karşıyaydı. Öne çıkan ekonomik gelişmeler: - Dış borç: 1970 yılında 1.8 milyar dolar olan dış borç, 1977 yılında 10 milyar dolara çıkmıştı ve bu borçların çoğu kısa vadeliydi. - Petrol fiyatları: OPEC ülkelerinin petrol fiyatlarını %150 artırması, ekonomiyi daha da kötüleştirdi. - İstikrar kararları: Ekonomik krizi aşmak için 24 Ocak 1980 kararları alındı ve Türk lirası %48,6 oranında devalüe edildi. - Sanayi sektörü: Üçüncü Kalkınma Planı döneminde sanayi sektörünün yıllık büyüme hızı %9.9 iken, 1978'de %3.7'ye düştü.

"Can Sıkıntısı" (L'ennui, 1998) filmi, orta yaş krizinin tam ortasında olan ve hayatındaki yön ve amaç eksikliğinden dolayı derin bir umutsuzluk yaşayan felsefe öğretmeni Martin'in hikayesini anlatıyor. Martin, bir gün hayatına aniden giren genç sanatçı modeli Cécilia ile tanıştıktan sonra, onunla arasında oluşan bağ sayesinde monotonlaşmış hayatından kurtulmaya çalışır.

Bir ilişkide kriz dönemi ortalama olarak 1 yıl sonra ortaya çıkar. Ancak, her ilişki farklıdır ve kriz dönemleri daha uzun veya daha kısa sürebilir.

Kawasaki'nin sahibi, Kawasaki Heavy Industries Ltd. adlı Japon kamu çok uluslu şirketidir. Kawasaki'nin batış nedeni olarak, 21. yüzyılda yaşanan sürekli kayıplar ve 2001 yılında Ishikawajima-Harima Heavy Industries Co. ile yapılan ortak girişimin sona ermesi gösterilebilir. Ayrıca, küresel kriz nedeniyle Kawasaki'nin 2009 yılında MotoGP'den çekildiği de belirtilmiştir.

2001 yılında dünya ekonomisi, genellikle durgunluk ve krizlerle karakterize edildi: Y2K Korkusu ve 9/11 Saldırısı: Y2K korkusu ve 11 Eylül saldırıları, ekonomik aktiviteyi olumsuz etkiledi; bilgisayar ve yazılım satışları azaldı, hisse piyasaları düştü ve bazı şirketler battı. ABD Ekonomisi: ABD'de ekonomik büyüme hızı düştü, ancak vergi indirimleri ve faiz oranlarının düşürülmesi gibi önlemlerle canlanma sağlandı. Avrupa Ekonomisi: EURO Bölgesi'nde büyüme hızı %1.5'e indi ve işsizlik oranı %8.5'da istikrar kazandı. Gelişmekte Olan Ülkeler: Çin ve Hindistan gibi ülkeler, uluslararası kısa vadeli sermaye hareketlerine daha az maruz kaldıkları için dünya piyasalarındaki gelişmelerden daha az etkilendiler.

Bankacılık krizi ve finansal kriz arasındaki temel fark, etkilerin kapsamı ve kaynağıdır. Bankacılık krizi, genellikle bankaların yükümlülüklerini yerine getirememesi sonucu ortaya çıkar ve bu durum, mevduat sahiplerinin bankalara olan güvenini sarsar. Finansal kriz ise daha geniş bir kavram olup, bankacılık ve finans sektöründeki sorunları içerir.

2000-2010 yılları arasında Türkiye'de yaşanan bazı önemli gelişmeler şunlardır: - 2002-2018 döneminde ekonomik büyüme: Türkiye ekonomisi bu dönemde yılda ortalama %5,7 oranında büyüdü ve toplam büyüme %137 düzeyinde gerçekleşti. - 2001 krizi: Cumhuriyet tarihinin en büyük ekonomik krizlerinden birini yaşayan Türkiye'de, kişi başına düşen gelir azaldı, ekonomide %9'luk bir daralma gerçekleşti ve enflasyon %70'i aştı. - Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı: 2002 yılında uygulanan bu program ile ekonomide başlayan iyileşme, 2008 yılına kadar devam etti. - Savunma sanayisinde teknolojik atılımlar: Yerlilik oranının %20'lerden %70'lere yükselmesi, Türkiye'nin bu alanda çağ atlamasına ve farklı bir düzleme geçmesine katkıda bulundu. - Avrupa Birliği ile tam üyelik müzakereleri: Bu süreç, başlı başına bir yapısal reform olarak değerlendirildi ve doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını artırdı.

İktisadi bunalım kuramı, ekonominin büyüme sürecinde yaşanan dalgalanmaları ve krizleri açıklamaya çalışan bir dizi yaklaşımı kapsar. Bu kuramlar arasında öne çıkanlar şunlardır: 1. Talep Açığı Kuramı: İktisadi bunalımın temel nedeninin yetersiz talep olduğunu savunur. 2. Kar Oranlarının Düşüşü Kuramı: Kapitalist üretimde kar oranlarının düşmesi sonucu yatırımların azalması ve ekonomik durgunluğun ortaya çıkması sürecini açıklar. 3. Devletin Mali Bunalımı Kuramı: Keynesyen politikaların ve artan devlet harcamalarının ekonomik bunalımlara yol açabileceğini öne sürer. 4. Uzun Dalgalar Kuramı: Kapitalist ekonomide yaklaşık yirmi beş yıllık uzun büyüme ve bunalım dönemlerini inceler. Ayrıca, sanayi çevrimleri olarak adlandırılan ve ekonominin büyüme ve bunalım evrelerini içeren döngüler de iktisadi bunalım kuramının bir parçasıdır.