Jinekoloji

Jinekoloji ve jinekolojik onkoloji arasındaki temel farklar şunlardır: Jinekoloji, kadın üreme organlarının genel sağlığını inceleyen ve tedavi eden bir tıp dalıdır. Jinekolojik onkoloji, kadın üreme organlarında görülen kanserlerin tanı, tedavi ve takibiyle ilgilenen bir tıp dalıdır. Jinekolojik onkologlar, hem jinekoloji hem de onkoloji eğitimi almış uzmanlardır.

Labioplasti (iç dudak küçültme) ameliyatı, genellikle lokal anestezi altında yapılır, ancak bazı durumlarda genel anestezi tercih edilebilir. Ameliyat süreci: 1. Doku fazlalığının çıkarılması: Dudak dokusunun fazlalığı alınır veya düzeltme yapılır. 2. Onarım: Çıkarılan dokular tekrar onarılır. 3. Kapatma: Minimal dikişlerle kapatma yapılır ve bu dikişler genellikle kendiliğinden erir. En yaygın kullanılan teknikler: Trim (düz kesi) tekniği: Fazla dokular kenar boyunca kesilerek dudaklar küçültülür. Wedge (kama) tekniği: İç dudak dokusundan üçgen bir parça çıkarılarak yapılır. Ameliyat sonrası, enfeksiyon riskini azaltmak için hijyene dikkat edilmelidir.

Vajinal kültür testi sonuçları genellikle birkaç gün içinde çıkar. Ancak, tam süre laboratuvar koşullarına ve doktorun çalıştığı kuruma göre değişebilir. Daha spesifik bir süre için, testi yaptıran kurumla iletişime geçilmesi önerilir.

Evet, vajinoplasti (vajinal daraltma) ve labioplasti (iç dudak estetiği) aynı anda yapılabilir. Bu iki operasyonun birlikte uygulanması, iyileşme sürecini zorlaştırmaz ve uzatmaz; aksine hem vajinanın hem de iç dudakların iyileşme süreci aynı anda tamamlanmış olur. Bu tür kombine ameliyatlar, hastanın ihtiyaçlarına göre uzman doktorlar tarafından değerlendirilip planlanmalıdır.

Promester iğne, kadınlarda aşağıdaki durumlarda kullanılır: Adet görememe. Rahimdeki kanama bozuklukları. Yeterli miktarda progesteronun üretilemediği durumlar. Üç veya daha fazla açıklanamayan düşük vakalarında hamileliğin erken döneminde devam etmesine yardımcı olmak. İn vitro fertilizasyon (IVF) veya gamet fallop içi transfer (GIFT) gibi infertilite tedavi tekniklerine yardımcı olmak. Promester iğne, kas içine (I.M.) enjeksiyon yoluyla uygulanır. İlacı kullanmadan önce bir doktora danışılması önerilir.

Yumurtalık çıkması ameliyatının (ooferektomi) kaç saat süreceği, tercih edilen tekniğe ve hastanın durumuna bağlı olarak değişebilir. Rahim alma ameliyatı (histerektomi) ile birlikte gerçekleştirilen ooferektomi ameliyatlarında da süre benzer şekilde 1 ila 2 saat arasında değişmektedir. Her cerrahi işlem gibi yumurtalık ameliyatı da riskler içerir ve bu nedenle bir uzman tarafından gerçekleştirilmelidir.

Laparoskopik histerektomi (kapalı rahim alınması ameliyatı) sonrasında şu durumlar ortaya çıkabilir: Doğurganlık ve adet düzeni: Rahim alındığı için hasta artık hamile kalamaz ve adet görmez. Kanama: Ameliyat sırasında atardamar ve toplardamarların kesilmesi nedeniyle kanama olabilir, ancak laparoskopik yöntemde bu risk daha düşüktür. Enfeksiyon: Karın içi, idrar yolları veya kesi yerinde enfeksiyon gelişebilir. Komşu organ yaralanmaları: Mesane, üreter veya bağırsak gibi organlarda yaralanma oluşabilir. Uzun dönem pelvik destek sorunları: Vajinal kubbe sarkması gibi durumlar gelişebilir. Cinsellik: Genellikle 4-6 hafta süreyle cinsel ilişki yasaklanır. Laparoskopik histerektomi, deneyimli ekipler tarafından yapıldığında daha az komplikasyon riski taşır. Herhangi bir sağlık sorunu için doğru teşhis ve tedavi yöntemi belirlenmesi amacıyla bir doktora danışılması önerilir.

Vajinal kontrol (jinekolojik muayene), cinsel aktivite başlamış tüm kadınlar için düzenli aralıklarla yapılması önerilen bir sağlık taramasıdır. Jinekolojik muayenenin yapılması gereken bazı durumlar: cinsel yaşama başlandıktan sonra veya 21 yaş itibarıyla ilk muayene; belirti veya şikâyet olmasa bile, yılda en az bir kez rutin kontrol; adet düzensizlikleri, yoğun kanamalar, anormal akıntı, ağrılı ilişki, alt karın ağrısı, kısırlık şüphesi, menopoz süreci veya ailede jinekolojik kanser öyküsü; gebelik öncesi değerlendirme, doğum sonrası kontroller veya doğum kontrol yöntemi seçimi. Jinekolojik muayene, herhangi bir sağlık sorunu olmasa dahi, kadının üreme sağlığını korumak ve olası hastalıkların erken evrede tespitini sağlamak için yılda en az bir kez yapılmalıdır.

Kürtaj sonrası endometriyumun ne zaman düzeleceği, genellikle 4 ila 6 hafta arasında değişir. Endometriyumun düzeldiğini gösteren bazı belirtiler şunlardır: Kanama: Genellikle koyu kırmızı başlayan kanama, birkaç gün içinde pembe renge dönüşür ve 1-2 hafta içinde tamamen sona erer. Kramplar: Rahmin kendini temizlemesi için kasılması sonucu karın alt bölgesinde hafif-orta şiddette kramp tarzı ağrılar görülebilir. Tam iyileşme süresi ise 10 gün ile 3 ay arasında değişebilir. Herhangi bir anormal durum gözlemlendiğinde (şiddetli ağrı, yüksek ateş, kötü kokulu akıntı vb.) mutlaka doktora başvurulmalıdır.

Boş gebelikte kanama, genellikle hafif vajinal kanama veya lekelenme şeklinde olur. Boş gebelikte kanamanın özellikleri: Miktar ve süre: Kanamanın miktarı ve süresi, kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Zamanlama: Genellikle gebelik belirtileri ortaya çıktıktan sonra başlar. Boş gebelikte kanama, vücudun sağlıksız embriyoyu dışarı atma girişimi olarak görülebilir. Önemli not: Gebelikte her türlü kanama durumunda, bir sağlık profesyoneline başvurulması önerilir.

Klitoris anomalileri arasında şunlar bulunur: Klitoromegali (klitoris büyümesi). Bifid klitoris (iki parçalı klitoris). Ucundan idrar gelen klitoris (fallik üretra). Klitoris anomalileri, estetik sorunlara yol açabileceği gibi, cinsel uyarılma ve orgazm üzerinde de etkili olabilir.

MRKH sendromu (Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser sendromu) için çocuk cerrahisi veya jinekoloji uzmanlarına başvurulmalıdır. Örneğin, Antalya'da Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı ve Çocuk Ürolojisi Bilim Dalı'nda Prof. Dr. Abdurrahman Karaman bu alanda hizmet vermektedir. Ayrıca, Dokuz Eylül Üniversitesi Araştırma Uygulama Hastanesi'nde de bu tür vakalar için kapalı yöntemle cerrahi müdahale yapılabilmektedir.

Rahim kazıması, tıbbi terminolojide kürtaj olarak adlandırılır ve genellikle 10-15 dakika arasında sürer. Kürtajın süresi, kullanılan yönteme ve gebeliğin haftasına göre değişebilir: Vakumlu aspirasyon: Genellikle daha kısa sürer. Dilatasyon ve küretaj (D&C): Biraz daha uzun sürebilir. Ayrıca, doktorun deneyimi, anestezi türü gibi faktörler de süreyi etkileyebilir.

Rahim duvarının kalınlaşması ve kanama yapmasının bazı nedenleri: Hormonal dengesizlikler: Östrojen fazlalığı ve progesteron eksikliği, endometrium dokusunun kontrolsüz şekilde büyümesine neden olur. Polikistik over sendromu (PCOS): Yumurtlamanın düzensiz olması nedeniyle progesteron üretimi azalır ve östrojen seviyeleri kontrolsüz yükselir. Menopoz ve hormon değişiklikleri: Menopoz döneminde progesteron hormonu üretiminin azalması, östrojenin endometrium üzerindeki etkisini artırır. Obezite: Yağ dokuları, östrojen hormonu üretimini destekler ve bu durum, endometriumun aşırı büyümesine neden olur. Bazı kanserler: Özellikle anormal östrojen üretimi ile sonuçlanan bazı yumurtalık kanserleri rahim duvarının kalınlaşmasına neden olabilir. Hormon replasman tedavisi: Menopoz sonrası verilen hormon replasman tedavisi, yan etki olarak rahim duvarında kalınlaşma yapabilir. Rahim duvarı kalınlaşması ve kanama durumunda bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

LEEP (Loop Electrosurgical Excision Procedure) konizasyonundan sonra rahim ağzı kanseri riski genellikle azalmaktadır. LEEP, rahim ağzındaki kanser öncüsü lezyonların veya anormal hücrelerin çıkarılması için kullanılan bir elektrocerrahi yöntemidir. Ancak, çok fazla doku çıkarılması veya tekrarlayan LEEP işlemleri, gelecekteki gebeliklerde rahim ağzı yetmezliği gibi durumlara yol açarak dolaylı olarak rahim ağzı kanseri riskini artırabilir. LEEP sonrası rahim ağzı kanseri riski ve diğer olası komplikasyonlar hakkında doğru bilgi almak için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Benign servikal sitoloji, servikal hücrelerin iyi huylu olduğunu ifade eder. Ilımlı ifadesi hakkında bilgi bulunamamıştır. Ancak, servikal sitoloji sonuçlarının değerlendirilmesi için bir uzmana danışılması önerilir.

Jinekoloji ve Obstetrik Tartışmalı Konular Derneği, kadın sağlığı alanındaki güncel tartışmalı konuları ele alır ve bu konularda kongreler düzenler. Başlıca faaliyetleri: Kongreler: Jinekoloji ve obstetrikte tartışmalı konuların ele alındığı kongreler düzenler. Bilimsel etkinlikler: Liyakata dayalı, kaliteyi ön planda tutan bilimsel etkinlikler gerçekleştirir. Ayrıca, dernek mesleki eğitime standardizasyon ve kalite kazandırmayı, mesleki sorunlara çözüm getirmeyi ve en güncel bilimsel yenilikleri meslektaşlarla paylaşmayı amaçlar.

Rahim ağzının büyük olması her zaman tehlikeli değildir, ancak bu durum bazı sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Örneğin, rahim ağzı polipleri genellikle iyi huyludur ve kansere dönüşmezler. Rahim ağzı uzunluğunun 35 milimetreden kısa olması, erken doğum riski anlamına gelebilir. Rahim ağzı ile ilgili herhangi bir sağlık sorunu şüphesi durumunda, bir jinekoloğa başvurulması önerilir.

Rahim ağzı (serviks) kanseri, rahmin alt kısmında bulunan serviks bölgesinde meydana gelen ve genellikle Human Papilloma Virüsü (HPV) türlerinin neden olduğu enfeksiyonlardan kaynaklanan bir kanser türüdür. Belirtileri: Adet dönemleri arasında veya menopoz sonrası kanama; Cinsel ilişki sırasında veya sonrasında kanama ve ağrı; Kötü kokulu vajinal akıntı; Pelvik bölgede ağrı; Adet düzeninde değişiklikler; İdrar yaparken yanma veya sık idrara çıkma. Evreleri: Evre 0: Kanser hücreleri sadece rahim ağzının yüzey tabakasında bulunur. Evre I: Kanser rahim ağzı ile sınırlıdır. Evre II: Kanser rahim ağzının ötesine, yakındaki dokulara yayılmıştır. Evre IVA: Kanser yakındaki organlara yayılmıştır. Evre IVB: Kanser uzak organlara yayılmıştır. Tedavi yöntemleri, kanserin evresine göre cerrahi, radyoterapi ve kemoterapiyi içerebilir. Önleme yöntemleri: HPV aşısı olmak; Düzenli tarama testleri (Pap smear ve/veya HPV testi) yaptırmak.

CIN (Servikal Intraepitelyal Neoplazi), rahim ağzındaki hücrelerin genetik mutasyonlar nedeniyle normalden sapması ve anormal hücre çoğalmalarının başlamasıdır. İntraepitelyal lezyon, CIN ile aynı anlama gelebilir ve rahim ağzını örten epitel içerisinde gelişen hücresel değişiklikleri ifade eder. CIN, ciddiyet derecesine göre üç sınıfa ayrılır: CIN1: Hafif hücresel anormallikleri ifade eder ve çoğu durumda tedavi gerektirmez. CIN2: Daha ciddi hücresel anormallikleri gösterir ve tedavi gerekebilir. CIN3: En ciddi aşamadır ve kanser öncesi lezyonlar olarak kabul edilir, tedavi edilmezse kansere dönüşebilir.