HikayeYapısı

Yapısal unsurlar ile ilgili PDF dosyaları aşağıdaki kaynaklarda bulunabilir: academia.edu: "Arkeolojik Peyzajların Sunumunda Kullanılan Yapısal Unsurların İrdelenmesi" başlıklı makale PDF olarak mevcuttur. acikders.ankara.edu.tr: "Mimarlık Bilgisi 7.1. Hafta: Temel Yapı Malzemesi ve Yapısal Sistemler" başlıklı içerik PDF olarak indirilebilir. researchgate.net: "Türkiye'nin Dünya İhracatındaki Payının Yapısal Unsurların Etkisi" başlıklı çalışma PDF olarak erişilebilir. dergipark.org.tr: "Yapısal ve İşlevsel Bir Anlatı Unsuru Olarak Ara Sözler: Kutadgu Bilig Örneği" başlıklı makale PDF olarak indirilebilir. isamveri.org: "Çağdaş Kural Dışı Tekfirciliğin Yapısal Unsurları Üzerine Bir Model Denemesi - III" başlıklı makale PDF olarak mevcuttur. Bu kaynaklarda yapısal unsurlarla ilgili çeşitli tanımlar, sınıflandırmalar ve örnekler bulunmaktadır.

Kahramanın Yolculuğu, Joseph Campbell'ın tanımlamasına göre 12 aşamadan oluşur. Kahramanın Yolculuğu'nun 12 aşaması: 1. Sıradan Dünya. 2. Maceraya Çağrı. 3. Çağrının Reddi. 4. Akıl Hocasıyla Tanışma. 5. İlk Eşiği Geçiş. 6. Testler, Dostlar, Düşmanlar. 7. Büyük Soruna Yaklaşma. 8. Büyük Değişim, Çile. 9. Ödül, Ceza. 10. Geri Dönüş Yolu. 11. Doruk Noktası (Diriliş). 12. İksirle Dönüş (Dönüş).

Gelecek zamanın hikâyesi, Türkçede bileşik bir zaman olup, şu şekilde oluşturulur: 1. Gelecek zaman eki: Fiil köküne "-ecek" eki eklenir. 2. Belirli (görülen) geçmiş zaman eki: Gelecek zaman ekinden sonra "-di" eki gelir. 3. Şahıs eki: Kip eklerinden sonra, varsa şahıs eki eklenir. Formül: Fiil kökü + "-ecek" + "-di" + şahıs eki. Örnekler: Seni yarın arayacaktım. Paella hazırlayacaktın. Seni arayacaktı. Gelecek zamanın hikâyesi, geçmişte gelecekte yapılması planlanmış ama gerçekleşmemiş olaylar için kullanılır.

Hayır, düğüm ve çözüm aynı şey değildir. Düğüm (gelişme), hikayenin tüm detaylarıyla anlatıldığı, konuya dair olayın geniş bir şekilde ele alındığı ve geliştirildiği bölümdür. Çözüm (sonuç), hikayenin sonuçlandığı ve olayın genel bir sonuca bağlandığı bölümdür. Bu terimler, edebiyatta giriş, gelişme ve sonuç olarak da adlandırılır.

Serim, düğüm ve çözüm yapısı, genellikle olay odaklı geleneksel edebiyat eserlerinde kullanılır. Kullanım alanları: Hikaye ve roman yazımı. Tiyatro. Kullanım amacı: Okuyucunun merakını uyandırmak ve tatmin etmek. Olayların mantıklı bir akış içinde çözülmesini sağlamak.

Serim (giriş) ve düğüm (gelişme) bölümlerinin ayırt edilmesi şu şekilde yapılabilir: Serim (giriş). Hikayeye başlama durumu vardır. Karakterlerin tanıtımı serim bölümünde yapılır. Kurgunun, zaman ve mekanın başlangıcı bu kısımda yer alır. İleride olacak olan olaylar serim bölümünde başlar. Düğüm (gelişme). Olaylar iyice ilerlemeye başlar. Hikayenin anlatıldığı kısımdır. Anlatılan olaylar okuyucuda ilgi uyandırmaya başlar. Bu ilgi ile birçok unsur merak edilmeye başlanır. Düğüm bölümünde olan her şey, çözüm bölümünde noktalanır.

Macera romanında genellikle üç bölüm bulunur: 1. Serim: Romanın giriş bölümüdür. Olayın geçtiği çevre ve kişiler tanıtılarak ana olaya giriş yapılır. 2. Düğüm: Romanın en geniş bölümüdür. Olaylar gelişir ve gerilim artar. Okuyucunun "Acaba şimdi ne olacak?" sorusunu sorduğu bölümdür. 3. Çözüm: Romanın sonuç bölümüdür. Merak edilen konular bir sonuca bağlanır. Bu bölümler, diğer roman türlerinde de benzer şekilde yapılandırılır.

Dramın bölümleri, hikayenin yapısına göre şu şekilde özetlenebilir: Giriş. Gelişme. Sonuç. Ayrıca, dramın tematik olarak da bölümleri olabilir: İç drama. Dış drama. Dramın bölümleri, türüne ve anlatım şekline göre değişiklik gösterebilir.

Hikayede serim ve düğüm bölümlerini bulmak için şu adımlar izlenebilir: Serim (Giriş) Bölümü: Hikayenin başlangıç kısmıdır. Karakterler, zaman ve mekan tanıtılır. Olayın başlangıcı ve ana olaya giriş yapılır. Düğüm (Gelişme) Bölümü: Hikayenin en geniş bölümüdür. Olaylar ilerlemeye başlar ve okuyucuda merak uyandırır. Düğüm bölümünde anlatılan olaylar, çözüm bölümünde bir sonuca bağlanır. Örnek: Serim Bölümü: "Ece’nin Maceraları" adlı masalda, Ece ve diğer karakterlerin tanıtımı, Ece’nin evi ve üvey annesi ile ilişkisi serim bölümünde yer alır. Düğüm Bölümü: Ece’nin evden kaçışı, Orman Cadısı ile karşılaşması ve büyü öğrenmesi gibi tüm maceraları bu bölümde işlenir.

Masal giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinin yazımı şu şekilde olabilir: Giriş Bölümü: Genellikle "bir varmış bir yokmuş" gibi tekerlemelerle başlar. Masalın ana karakterinin fiziksel ve karakteristik özellikleri anlatılır. Gelişme Bölümü: Kahraman, üstesinden gelmesi gereken bir sorunla karşılaşır. Öyküleme, betimleme ve karşılaştırma gibi anlatım teknikleri kullanılır. Sonuç Bölümü: Olaylar birbirine bağlanır ve masalın ana fikri ifade edilir. "Demek ki, sonuç olarak, kısacası" gibi ifadelerle sonlanır. Masallar, sade ve akıcı bir dille yazılır; eğitici, öğretici ve ahlaki mesajlar verir.

Tretmanın en önemli kurallarından biri, 5N1K kuralının detaylarını işlemektir. Tretmanda ayrıca kişilerin özelliklerinin belirtilmesi, çevre özelliklerinin ortaya konulması, hareketlerin düzenlenmesi, dramatik yapının kurulması, olguların sıralanması ve olayların bağlantılarının sağlanması önemlidir. Tretman, geniş zaman kipiyle yazılır ve diyalog içermez.

Destanlarda genellikle 5 olay anlatılmasının özel bir nedeni yoktur. Destanlar, genellikle toplumları derinden etkileyen tarihî ve sosyal olayları anlatır ve bu olaylar genellikle olağanüstü unsurlarla birleştirilir. Destanların oluşum aşamaları genellikle şu şekildedir: 1. Doğuş Safhası: Önemli tarihî veya sosyal bir olayın meydana gelmesi. 2. Yayılma Safhası: Olayın sözlü gelenekle yayılması. 3. Derleme (Yazıya Geçirme) Safhası: Güçlü bir şair tarafından olayın bir bütün halinde derlenip yazıya geçirilmesi. Bu nedenle, destanlarda genellikle bir ana olay etrafında gelişen ve bu olayı destekleyen yan olaylar anlatılır.

Hayır, olay örgüsü ve yapı unsurları aynı şey değildir. Olay örgüsü, edebi metinlerde (roman, hikaye, tiyatro vb.) yer alan birden fazla olayın sebep-sonuç ilişkisine bağlı olarak oluşturduğu bütünlüktür. Yapı unsurları ise bir edebi metni oluşturan kişi, yer, zaman, olay ve anlatıcı gibi unsurların belli bir amaç ve düzen içinde bir araya gelmesiyle oluşan bütünlüğe denir. Bu bağlamda, olay örgüsü yapı unsurlarından biridir.

Destan ve masalda serim, olayın başlangıç kısmını ifade eder. Masalda serim bölümü şu özellikleri taşır: Anlatıcı, dinleyicinin dikkatini çekmek için bir tekerleme ile söze başlar. Masalın ana kahramanı tanıtılır. Olayın temelleri atılır. Masalın geçtiği ortam, zaman ve karakterler genel hatlarıyla sunulur. Destanda serim bölümü ise şu unsurları içerir: Destanın kahramanları tanıtılır. Olayların geçtiği yer ve zaman belirtilir. Ana çatışma ve arka plan bilgileri verilir. Önemli bir sorun gündeme gelir. Hikâyeyi başlatan önemli bir olay meydana gelir.

Senaryoda dört perde, genellikle üç perdelik yapı olarak bilinir ve şu bölümlerden oluşur: 1. Birinci Perde (Giriş). 2. İkinci Perde (Gelişme). 3. Üçüncü Perde (Sonuç). Bu yapı, hikayenin mantıklı ve etkili bir şekilde anlatılmasını sağlar. Ayrıca, senaryoda beş perde yapısı da bulunmaktadır ve bu yapıda perdeler şu şekilde adlandırılır: 1. Sergi (Giriş). 2. Yükselen Eylem. 3. Doruk Noktası. 4. Düşen Eylem. 5. Sonuç (Çözüm).

Star Wars ve Kurtlar Vadisi aynı değildir, ancak bazı benzerlikler bulunmaktadır. Benzerlikler: Karakter Benzerlikleri: Mehmet Karahanlı ve Darth Vader, karanlık tarafın liderleri olarak karşılaştırılabilir. Hikaye Yapısı: Her iki yapım da, daha önce birçok yapımda sunulan bir hikaye yapısını kullanmaktadır. Farklılıklar: Konu ve Temalar: Star Wars, genellikle uzay savaşları ve jedi öğretileri üzerine kuruluyken, Kurtlar Vadisi daha çok Türk organize suç, devlet ve siyaset ilişkilerini ele alır. Kültürel Bağlam: Star Wars, evrensel bir bilim kurgu evrenidir; Kurtlar Vadisi ise Türk televizyon dizisidir.

Anlamın yapı taşları arasında şunlar yer alır: Giriş, gelişme, sonuç. Olay örgüsü. Şahıs kadrosu. Zaman ve mekân. Anlatıcı ve bakış açısı. Ahenk unsurları (ölçü, kafiye, redif, durak, kafiye düzeni). Ayrıca, 9. sınıf Türk dili ve edebiyatı dersinde "Anlamın Yapı Taşları" temasında infografik metin ve kültürel farkındalık gibi unsurlar da ele alınır.

Serim bölümünde şu olaylar gerçekleşir: Karakterlerin tanıtımı. Kurgunun, zaman ve mekanın başlangıcı. Olayların arka planının hazırlanması. Önemli bir sorunun gündeme gelmesi. Serim, aynı zamanda "döşeme" olarak da adlandırılır ve masallarda bu bölümde kahraman kısaca tanıtılır, içinde bulunduğu sosyal çevre koşullarıyla birlikte anlatıcı tarafından dinleyicinin ilgisi çekilir.

Serim bölümünde kullanılabilecek bazı anahtar kelimeler: Yer. Zaman. Kişiler. Olay örgüsü. Tema. Serim, genellikle bir hikayenin baş kısmında yer alır ve okuyucuya hikayenin ana hatları, karakterleri ve teması hakkında bilgi verir.

Evet, masallarda giriş, gelişme ve sonuç bölümleri bulunur. Ancak bu bölümlerin isimleri masallarda "serim", "düğüm" ve "çözüm" olarak değişir. Serim (Giriş). Düğüm (Gelişme). Çözüm (Sonuç).